Zgodnie z zasadą ogólną, podatnicy mogą zaliczać do kosztów uzyskania przychodów takie koszty, które zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów i nie zostały wyłączone z tych kosztów na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP i odpowiednio art. 23 ust. 1 ustawy o PDOF.
Ustalając, czy podatnik może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki na zakup biletów wstępu na wydarzenia sportowe/kulturalne, należy wziąć pod uwagę komu te bilety zostaną nieodpłatnie przekazane, tj. pracownikom czy kontrahentom.
Bilety wstępu przekazane pracownikom
Organy podatkowe zazwyczaj zezwalają na zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów pracodawcy szeroko rozumianych "kosztów pracowniczych". Jak przykładowo stwierdził Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 15 stycznia 2024 r., nr 0111-KDIB1-2.4010.574.2023.3.MK:
"(...) Kosztami podatkowymi mogą być - co do zasady - tzw. "koszty pracownicze", jednak tylko te, które wykazują związek z uzyskanym przychodem lub zachowaniem (zabezpieczeniem) źródła przychodów. Koszty te obejmują przede wszystkim wynagrodzenia zasadnicze, wszelkiego rodzaju nagrody, premie i diety oraz wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników. Mogą również obejmować wydatki ponoszone na rzecz pracowników w celu ich integracji, np. w postaci spotkań integracyjnych. Są one bowiem związane z prowadzoną przez podatnika działalnością, mają na celu poprawę atmosfery pracy, zintegrowanie pracowników z pracodawcą, co w konsekwencji wpłynie na zwiększenie efektywności ich pracy, a tym samym wpłynie pozytywnie na uzyskanie przychodu, czy też zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów. (...)"
W naszej opinii, gdy pracodawca przekazuje pracownikom sfinansowane ze środków obrotowych bilety wstępu na wydarzenia sportowe/kulturalne - w celu zintegrowania pracowników m.in. z pracodawcą, zmotywowania pracowników do jak najwydajniejszej pracy (co może wpłynąć pozytywnie na przychody pracodawcy), "zatrzymanie" pracownika w firmie itp. - to wydatki poniesione na zakup tych biletów mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów pracodawcy.
Uzupełniająco wspomnijmy, że pracownicy, którzy otrzymali ww. bilety wstępu (sfinansowane ze środków obrotowych), uzyskali z tego tytułu przysporzenie, a w konsekwencji - przychód ze stosunku pracy. Przychód ten doliczany jest do innych przychodów uzyskanych przez pracownika w danym miesiącu i łącznie z tymi innymi przychodami opodatkowany PIT.
Bilety wstępu przekazane kontrahentom
W zakresie ujęcia w kosztach podatkowych wydatków na bilety wstępu, na wydarzenia sportowe/kulturalne kontrahentów, należy przywołać art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o PDOP i art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PDOF. Na podstawie tych przepisów, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. Ustawodawca nie określił, co należy rozumieć pod pojęciem reprezentacji.
W praktyce przyjmuje się, że reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika dla potrzeb ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia; wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, przy czym kwestia wystawności, okazałości, czy też ponadprzeciętności, nie ma żadnego znaczenia.
Co ważne, kosztem podatkowym mogą być wydatki na reklamę rozumianą w praktyce jako działania podmiotu gospodarczego kształtujące popyt na dane towary, usługi lub markę, przez poszerzenie wiedzy o nich, mające na celu zachęcenie jak największej liczby potencjalnych klientów do zakupu towarów lub usług tego podmiotu gospodarczego (zob. np. interpretację indywidualną Dyrektora KIS z 21 grudnia 2023 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.725.2023.1.BS).
W praktyce nieodpłatne przekazanie kontrahentowi biletu wstępu na organizowane przez inny podmiot wydarzenie sportowe (np. na mecz), czy kulturalne (np. na koncert) najczęściej nie ma charakteru reklamy, lecz wiąże się z kreowaniem przez podatnika określonego wizerunku, tj. ma charakter reprezentacji. W związku z tym przyjmuje się, że wydatki poniesione na zakup ww. biletu nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Tak wynika np. z interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 12 marca 2020 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.42.2020.1.KS, w której organ podatkowy odnosił się do sytuacji, w której spółka w celu zacieśniania i rozszerzania współpracy z klientami oraz promocji i rozwijania przekazywała klientom upominki w postaci biletów do kina, biletów do teatru, biletów na imprezy kulturalne, sportowe itp. Zdaniem organu podatkowego:
"(...) nie ulega wątpliwości, że wydatki poniesione przez spółkę na zakup biletów do kina, biletów do teatru, biletów na imprezy kulturalne, sportowe w celu przekazania ich klientom jako upominki, wiąże się z kształtowaniem i rozpowszechnianiem wizerunku podatnika jako podmiotu gospodarczego. Wydatki te mają charakter reprezentacyjny. Należy podkreślić, że przekazywanie wiedzy o usługach, czy strategii rozwoju spółki klientom, mające na celu zacieśnianie i rozszerzanie współpracy z dotychczasowymi i przyszłymi klientami, nie jest uzależnione od zaoferowania przez spółkę upominku w postaci biletów do kina, biletów do teatru, biletów na imprezy kulturalne, sportowe itp.
(...) wydatki poniesione przez spółkę na zakup biletów do kina, biletów do teatru, biletów na imprezy kulturalne, sportowe itp., należy wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów w związku z art. 16 ust. 1 pkt 28 updop jako koszty reprezentacji. (...)"
Niepodlegający odliczeniu VAT od zakupu biletów a koszty podatkowe
Zasadniczo VAT nie stanowi kosztu uzyskania przychodu, z wyjątkami wprost wskazanymi przez ustawodawcę. Kosztem podatkowym może być m.in. podatek naliczony (zob. art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. a) ustawy o PDOP i art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a) ustawy o PDOF):
- jeżeli podatnik jest zwolniony z VAT lub nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo odprzedaży towarów lub świadczenia usług zwolnionych z VAT,
- w tej części, w której zgodnie z przepisami o VAT podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia VAT (jeżeli VAT naliczony nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej).
W sytuacji zatem, gdy zgodnie z przepisami o VAT podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia VAT od zakupu biletów wstępu na wydarzenia sportowe/kulturalne, przekazanych nieodpłatnie pracownikom czy kontrahentom, to ta niepodlegająca odliczeniu kwota VAT może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.