W spółce jawnej wspólnikami są tylko osoby fizyczne. Jeden ze wspólników (opodatkowany podatkiem liniowym) w 2023 r. wpłacił do ZUS składkę na własne ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 4.000 zł. Cała ta kwota została ujęta w kosztach uzyskania przychodów. Z wstępnych ustaleń wynika, że wspólnik będzie miał niewielką kwotę do zwrotu z tytułu rozliczenia składki zdrowotnej za 2023 r. Czy będzie musiał skorygować koszty uzyskania przychodów, a jeśli tak, to czy o całą kwotę zwrotu?
| W sytuacji opisanej w pytaniu wspólnik będzie zobowiązany skorygować koszty uzyskania przychodów o całą zwróconą kwotę. |
Zwrot składki zdrowotnej a korekta kosztów/dochodu
Otrzymanie zwrotu składki zdrowotnej z tytułu rocznego rozliczenia tej składki w określonych sytuacjach powoduje obowiązek uwzględnienia tego zwrotu w podatku dochodowym. Przypomnijmy, iż podatnicy opodatkowani podatkiem liniowym zapłacone w roku podatkowym składki na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem liniowym (oraz za osoby współpracujące z podatnikiem opodatkowanym w ten sposób) mogą zaliczać do kosztów uzyskania przychodów lub odliczać od dochodu. W 2023 r. łączna wysokość tej składki, odliczonej od dochodu lub zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów, nie mogła przekroczyć 10.200 zł (w 2024 r. jest to kwota 11.600 zł).
Zatem, jeśli podatnik uwzględnił zapłaconą w danym roku podatkowym składkę zdrowotną w rachunku podatkowym, to zwrot tej składki zasadniczo powoduje obowiązek rozliczenia zwróconej kwoty w podatku PIT. I tak, zwrot składki zdrowotnej u ww. podatnika generalnie powoduje obowiązek:
- korekty kosztów uzyskania przychodów - jeżeli składka zdrowotna była zaliczana do kosztów podatkowych, w ramach ustawowego limitu,
- doliczenia zwrotu odliczonej kwoty w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym podatnik otrzymał ten zwrot - jeżeli składka zdrowotna została odliczona od dochodu w ramach ww. limitu.
Czy każdy zwrot podlega korekcie?
Ministerstwo Finansów w piśmie z 17 maja 2023 r. stanowiącym odpowiedź na pytanie naszego Wydawnictwa wyjaśniło, że:
"(...) Korekty dokonuje się w części, w jakiej kwota składek zdrowotnych zaliczona do kosztów podatkowych mieści się w tej nadpłacie. Przykładowo, jeżeli przedsiębiorca w 2022 r. wpłacił 10 tys. zł, z tego do kosztów podatkowych zaliczył 8,7 tys. (limit obowiązujący w 2022 r. - przyp. red.), a następnie otrzymał zwrot 5 tys. zł, powinien pomniejszyć koszty o kwotę 3,7 tys. Analogicznie jest w przypadku odliczenia zapłaconych składek zdrowotnych od podstawy obliczenia podatku. (...)"
| Przykład 1
Wspólnik spółki jawnej opodatkowany podatkiem liniowym w 2023 r. wpłacił do ZUS składkę na własne ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 4.000 zł. Całą kwotę tej składki ujął w kosztach uzyskania przychodów (w ramach limitu 10.200 zł). Załóżmy, że w 2024 r., w związku z rocznym rozliczeniem składki zdrowotnej za 2023 r., otrzyma zwrot składki w wysokości 200 zł. W tym przypadku wspólnik będzie zobowiązany skorygować koszty uzyskania przychodów o całą zwróconą kwotę (200 zł). |
| Przykład 2
Wspólnik spółki jawnej opodatkowany podatkiem liniowym w 2023 r. wpłacił do ZUS składkę na własne ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 11.000 zł. Wspólnik do kosztów uzyskania przychodów zaliczył składkę w wysokości 10.200 zł (w ramach ustawowego limitu; 800 zł nie było kosztem podatkowym). Załóżmy, że w 2024 r., w związku z rocznym rozliczeniem składki zdrowotnej za 2023 r., otrzyma zwrot składki w wysokości 1.100 zł. W tym przypadku wspólnik będzie zobowiązany skorygować koszty uzyskania przychodów o kwotę 300 zł. |
Moment korekty kosztów podatkowych
Przepisy ustawy o PDOF nie odnoszą się w sposób szczególny do momentu korekty kosztów uzyskania przychodów z powodu zwrotu składki zdrowotnej. Należy więc tu stosować zasady ogólne dotyczące korekty kosztów podatkowych, zapisane w art. 22 ust. 7c-7f tej ustawy. W świetle tych przepisów, jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się w okresie rozliczeniowym, w którym otrzymano odpowiedni dokument potwierdzający przyczynę korekty. Z kolei, jeśli przyczyną jest błąd rachunkowy lub inna oczywista omyłka, wówczas korekty trzeba dokonać w okresie rozliczeniowym, w którym pierwotnie ujęto koszt podatkowy.
Ministerstwo Finansów w piśmie z 17 maja 2023 r. stanowiącym odpowiedź na pytanie naszego Wydawnictwa, który moment u podatnika podatku liniowego jest właściwy do bieżącej korekty kosztu podatkowego z powodu zwrotu składki zdrowotnej wyjaśniło, że korekty należy dokonać w okresie rozliczeniowym, w którym podatnik otrzymał dokument potwierdzający przyczynę korekty kosztów podatkowych o zaliczone do nich składki zdrowotne, które zostały podatnikowi zwrócone. Może to być zatem np. otrzymana na PUE ZUS informacja o kwocie dokonanego zwrotu w związku ze złożeniem rocznego rozliczenia składki zdrowotnej.