| Świadczenie uzyskane przez pracowników z tytułu dofinansowania do opakowania, w którym jest dostarczany im posiłek, należy uwzględnić w podstawie wymiaru składek ZUS i następnie oskładkować. |
(interpretacja indywidualna Oddziału ZUS w Lublinie z dnia 29 stycznia 2024 r., znak DI/200000/43/93/2024)
Stan faktyczny
Wnioskodawca (pracodawca) zapewniał pracownikom dofinansowanie do gotowych posiłków w kwocie nieprzekraczającej miesięcznie 450 zł. Dofinansowaniem była również objęta wartość opakowania, w którym było dostarczane pracownikom jedzenie. Jak wyjaśnił Wnioskodawca, posiłki (w postaci dań gotowych) były zamawianie przez aplikację, następnie dostarczane do firmy, gdzie pracownik świadczył pracę.
Wnioskodawca zapytał organ rentowy, czy wartość dofinansowania do opakowania na posiłek będzie również zwolniona ze składek ZUS na podstawie § 2 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 728 ze zm.), dalej: rozporządzenia składkowego.
Jego zdaniem, w przepisach powołanego rozporządzenia ustawodawca posługuje się pojęciem posiłków udostępnianych pracownikom do spożycia. Nie wskazuje, jakie formy zapewnienia pracownikom posiłków mogą korzystać ze zwolnienia składkowego. Mogą to być zarówno posiłki spożywane na miejscu, jak i na tzw. "dowóz". Nie zostały one bowiem wyłączone ze zwolnienia ze składek ZUS.
W tym stanie rzeczy Wnioskodawca uważał, że opakowanie jako integralna część posiłku, powinno korzystać z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na podstawie § 2 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia składkowego.
Stanowisko ZUS
Organ rentowy przypomniał, że zamknięty i wyczerpujący katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (i ubezpieczenie zdrowotne) został zawarty w rozporządzeniu składkowym. Oznacza to, że podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia nie stanowią jedynie te przychody, które zostały przez prawodawcę enumeratywnie w nim wymienione.
Jak wskazał ZUS, w myśl § 2 ust. 1 pkt 11 ww. rozporządzenia (w brzmieniu obowiązującym od 1 września 2023 r.), podstawy wymiaru składek nie stanowią następujące przychody: wartość finansowanych przez pracodawcę posiłków udostępnianych pracownikom do spożycia bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów i kart przedpłaconych uprawniających do nabycia wyłącznie posiłków w placówkach gastronomicznych lub handlowych - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 450 zł.
ZUS wyjaśnił, że przez "posiłek", o którym mowa wyżej, należy rozumieć zarówno gotowe posiłki, jak i przetworzone produkty żywnościowe nadające się do bezpośredniego spożycia. Nie podlega zatem wyłączeniu z podstawy wymiaru składek wartość bonów, talonów czy innych znaków towarowych, umożliwiających zakup wszelkich towarów zarówno spożywczych nieprzetworzonych, innych, np. przemysłowych, chemicznych itd. bądź usług realizowanych w sklepach, sieciach handlowych, punktach usługowych.
ZUS zwrócił równocześnie uwagę na to, że:
"(...) W interpretacji powyższego przepisu nie ma zatem dowolności czy wykładni rozszerzającej, w sposób jasny i przejrzysty ustawodawca wskazał co jest wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie powyższego przepisu. Nie sposób zatem zgodzić się z Przedsiębiorcą, że opakowanie jest integralną częścią posiłku, przyjmuje się, że opakowaniem jest wyrób, w tym wyrób bezzwrotny, wykonany z jakiegokolwiek materiału, przeznaczony do przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania lub prezentacji produktów, od surowców do towarów przetworzonych, a jego funkcją jest ochrona produktu znajdującego się wewnątrz przed wystąpieniem ewentualnych uszkodzeń, np. w czasie transportu, magazynowania, czy - w przypadku kruchych przedmiotów - nawet podczas jego ekspozycji. (...)"
Odnosząc się do sytuacji Wnioskodawcy ZUS stwierdził, że niewątpliwie opakowanie, o którym mowa, nie jest posiłkiem, a służy jedynie do jego przewożenia i zabezpieczenia. W rezultacie nie może korzystać z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne na mocy § 2 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia składkowego.
W związku z powyższym ZUS uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.
Od redakcji:
Treść § 2 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia składkowego jednoznacznie wskazuje, że zwolnienie składkowe w nim określone dotyczy m.in. wartości finansowanych przez pracodawcę posiłków udostępnianych pracownikom do spożycia bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 450 zł.
Mimo że ustawodawca nie sprecyzował, co należy rozumieć pod pojęciem posiłków, to jednak - w naszej ocenie - w jego wartości powinien być również uwzględniony koszt opakowania, w którym zostają one ubezpieczonym dostarczone (lub podane). Nie wydaje się bowiem, aby celem ustawodawcy było zastosowanie ww. zwolnienia składkowego wyłącznie do artykułów spożywczych, z wykluczeniem m.in. wartości opakowania (przedmiotu), w którym zostaną one dostarczone (czy podane). Niemniej jednak przytoczona tu interpretacja wskazuje, że ZUS może mieć inne zdanie w tej kwestii.