Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Od przychodów odliczam 50% składki zdrowotnej opłacanej z tytułu tej działalności. Odliczenie to zmniejsza zatem podstawę opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Czy wpływa również na przychody, na podstawie których ustalana jest podstawa wymiaru składki zdrowotnej?
| Odliczona od przychodów opodatkowanych zryczałtowanym podatkiem dochodowym składka zdrowotna nie wpływa na przychody, na podstawie których ustalana jest podstawa wymiaru składki zdrowotnej. |
Podstawa wymiaru składki zdrowotnej ryczałtowców
Osoby prowadzące działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, za każdy miesiąc podlegania ubezpieczeniu wpłacają składkę na ubezpieczenie zdrowotne od miesięcznej podstawy wymiaru, którą stanowi kwota odpowiadająca 60%, 100% albo 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, w zależności od wysokości osiąganych przychodów z tej działalności (art. 81 ust. 2f ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych; Dz. U. z 2024 r. poz. 146, dalej: ustawy zdrowotnej).
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w czwartym kwartale 2023 r. wyniosło 7.767,85 zł, zatem w 2024 r. ww. przedsiębiorcy opłacają składkę zdrowotną w wysokości:
- 419.46 zł od podstawy wymiaru w wysokości 4.660,71 zł (60% z 7.767,85 zł) - jeżeli przychody z działalności gospodarczej osiągnięte od początku roku kalendarzowego nie przekroczyły kwoty 60.000 zł,
- 699,11 zł od podstawy wymiaru wynoszącej 7.767,85 zł (100% z 7.767,85 zł) - gdy przychody z działalności gospodarczej osiągnięte od początku roku kalendarzowego przekroczyły 60.000 zł i nie przekroczyły 300.000 zł,
- 1.258,39 zł od podstawy wymiaru w wysokości 13.982,13 zł (180% z 7.767,85 zł) - jeżeli przychody z działalności gospodarczej osiągnięte od początku roku kalendarzowego przekroczyły kwotę 300.000 zł.
Przedsiębiorcy opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych mogą przy określaniu miesięcznej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne przyjąć kwotę przychodów uzyskanych w poprzednim roku kalendarzowym (tj. w 2023 r.) i opłacać składkę zdrowotną w "stałej" wysokości (kwestię tę tu pomijamy).
Przychody przedsiębiorców opłacających ryczałt ewidencjonowany są pomniejszane o kwoty opłaconych składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu, na podstawie ustawy o PDOF. W przychodach tych nie uwzględnia się przychodów niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym innych niż określone w art. 21 ust. 1 pkt 152-154 ustawy o PDOF (tj. zwolnionych z PIT w ramach ulgi na powrót, ulgi dla rodzin 4+ i ulgi dla pracujących seniorów) - art. 81 ust. 2g ustawy zdrowotnej.
Odliczanie składki zdrowotnej w ryczałcie
Przedsiębiorcy opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych - dla celów zryczałtowanego podatku dochodowego - mogą pomniejszać przychody o 50% składek na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconych w roku podatkowym:
- z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
- za osoby współpracujące z podatnikiem opodatkowanym w tej formie
- jeżeli nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.
| Przykład
Przedsiębiorca opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych przez cały 2023 r. opłacał składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości ustalonej dla przychodów przekraczających 60.000 zł i nieprzekraczających 300.000 zł. W 2023 r. łącznie opłacił składkę zdrowotną w wysokości 7.456,12 zł, tj. w styczniu 2023 r. za grudzień 2022 r. w wysokości 559,89 zł, a w okresie luty-grudzień 2023 r. - 6.896,23 zł (11 m-cy × 626,93 zł). Przedsiębiorca od przychodów uzyskanych w 2023 r. mógł odliczyć 50% zapłaconej w tym roku składki zdrowotnej, tj. kwotę 3.728,06 zł. Kwota ta obniżyła podstawę opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym za 2023 r. |
Odliczenie składki zdrowotnej a podstawa jej wymiaru
Co prawda przepisy ustawy zdrowotnej - w celu ustalenia podstawy wymiaru składki zdrowotnej przez przedsiębiorcę opłacającego ryczałt ewidencjonowany - odnoszą się do przychodów z działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, jednak nie zawierają regulacji, na podstawie których zapłacona składka zdrowotna (lub jej część) mogłaby pomniejszać przychody, na podstawie których ustalana jest podstawa wymiaru tej składki. Wyżej powołane przepisy nie dają takiej możliwości.
Tak też wynika z odpowiedzi Ministerstwa Finansów z dnia 8 czerwca 2022 r. (ID informacji: 494464) zamieszczonej na stronie internetowej eureka.mf.gov.pl., w której czytamy:
"(...) zgodnie z art. 81 ust. 2g ustawy o świadczeniach zdrowotnych przychody, o których mowa w ust. 2e i 2f, są pomniejszane o kwoty opłaconych składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu, na podstawie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przychodach, o których mowa w ust. 2e i 2f, nie uwzględnia się przychodów niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym innych niż określone w art. 21 ust. 1 pkt 152-154 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie ma zatem w tym przepisie mowy o możliwości pomniejszenia przychodów o składki zdrowotne (podkreśl. red.). (...)"