Spółka z o.o. w listopadzie zeszłego roku sprzedała grunt wykorzystywany na potrzeby jej działalności gospodarczej. Zapłaty podatku od nieruchomości za 2023 r. dokonaliśmy w całości.
1) Czy będzie przysługiwało nam prawo do ubiegania się o zwrot nadpłaconego podatku?
Jeżeli w trakcie roku podatkowego zaistniało zdarzenie mające wpływ na wysokość opodatkowania w tym roku, a w szczególności zmiana sposobu wykorzystywania przedmiotu opodatkowania lub jego części (np. sprzedaż nieruchomości, jak w przypadku spółki) podatek ulega obniżeniu lub podwyższeniu, poczynając od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło to zdarzenie. Tak stanowi art. 6 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 70 ze zm.)
Zasadniczo osoby prawne, w tym spółki z o.o. zobowiązane są składać w terminie do dnia 31 stycznia, organowi podatkowemu właściwemu ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania, deklaracje na podatek od nieruchomości na dany rok podatkowy, a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu - w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku. Ponadto muszą odpowiednio skorygować deklaracje w razie zaistnienia zdarzenia, mającego wpływ na wysokość podatku, w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tego zdarzenia oraz wpłacać obliczony w deklaracji podatek od nieruchomości - bez wezwania - na rachunek właściwej gminy, w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminie do dnia 15. każdego miesiąca, a za styczeń do dnia 31 stycznia.
Każdy podatnik, który nadpłacił lub nienależnie zapłacił podatek może złożyć do właściwego dla siebie organu podatkowego wniosek o stwierdzenie nadpłaty w podatku, wraz z korektą deklaracji. Z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty można wystąpić osobiście lub przez pełnomocnika. Sprawa powinna być rozpatrzona w ciągu miesiąca.
Za nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku. Kwestie dokonywania zwrotu nadpłaty regulują art. 72-77 oraz art. 207 Ordynacji podatkowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Zgodnie z art. 76 § 1 Ordynacji podatkowej nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.
2) Jak należy ująć w księgach rachunkowych korektę dotyczącą podatku od nieruchomości za 2023 r., jeśli wniosek o stwierdzenie nadpłaty złożymy w 2024 r.?
Jeśli w momencie składania wniosku o stwierdzenie nadpłaty podatku od nieruchomości dotyczącego 2023 r. za sprzedany w listopadzie 2023 r. grunt wykorzystywany na potrzeby spółki z o.o. sprawozdanie finansowe za 2023 r. nie zostało sporządzone, to kwotę korekty należy ująć w księgach pod datą 31 grudnia 2023 r. Jak wynika bowiem z zasady memoriału, o której mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.), w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty.
W księgach rachunkowych, pod datą 31 grudnia 2023 r., kwotę korekty dotyczącą nadpłaconego podatku od nieruchomości za 2023 r. można ująć następująco:
- Wn konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Rozrachunki z urzędem gminy z tytułu podatku od nieruchomości),
- Ma konto 40-3 "Podatki i opłaty"
oraz równolegle
- Wn konto 49 "Rozliczenie kosztów",
- Ma konto w zespole 5.
Gdyby w momencie składania wniosku o stwierdzenie nadpłaty podatku od nieruchomości za 2023 r. sprawozdanie finansowe było już sporządzone, to przy założeniu, że nadpłacona kwota nie stanowi dla jednostki kwoty istotnej, należałoby ująć ją w księgach bieżąco, tj. w 2024 r. Wtedy zapisu korygującego można dokonać poprzez korektę kosztów działalności operacyjnej jednostki ujmowanych na kontach zespołu 4 i/lub 5 lub nadpłaconą kwotę odnieść na konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne". Sposób ewidencji zależy od tego, jakie zasady w tym zakresie jednostka przyjęła w polityce rachunkowości. Analogicznie należałoby zaewidencjonować nieistotną kwotę nadpłaconego podatku, gdyby sprawozdanie finansowe za 2023 r. było już zatwierdzone.