Sejm uchwalił ustawę z dnia 9 lutego 2024 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (druk sejmowy nr 188), zwaną dalej ustawą nowelizującą. Senat przyjął ustawę bez poprawek. Na dzień oddania do druku niniejszego numeru czasopisma oczekuje ona na podpis Prezydenta.
Dzięki proponowanym regulacjom również w 2024 r. firmy będą mogły nadal korzystać z preferencji podatkowych w przypadku niesienia pomocy Ukraińcom w związku z toczącym się konfliktem zbrojnym na terenie Ukrainy. Kosztem uzyskania przychodów mają być koszty wytworzenia lub cena nabycia rzeczy lub praw będących przedmiotem darowizn przekazanych w okresie od 1 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2024 r. na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy:
1) organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, lub równoważnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących na terytorium Ukrainy,
2) jednostkom samorządu terytorialnego,
3) wojewodom,
4) Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych,
5) podmiotom wykonującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium Ukrainy działalność leczniczą lub działalność z zakresu ratownictwa medycznego
- o ile koszty wytworzenia lub cena nabycia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.
Kosztem uzyskania przychodów mają być również koszty poniesione z tytułu nieodpłatnego świadczenia, którego celem jest przeciwdziałanie skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy, realizowanego w okresie od 1 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2024 r. na rzecz wymienionych podmiotów, o ile nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.
Z kolei podatnicy (wymienione w pkt 1-5 podmioty) uzyskujący takie darowizny i nieodpłatne świadczenia dla Ukraińców nie zaliczą ich do przychodów podatkowych.
Podatnicy PIT będą mogli odliczyć od dochodu lub przychodu darowizny rzeczy lub praw majątkowych zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 9 updof lub art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2540 ze zm.) również w przypadku, gdy koszty wytworzenia lub cena nabycia tych rzeczy lub praw majątkowych zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Ponadto podatnicy na estońskim CIT ponoszący koszty z tytułu takich darowizn czy nieodpłatnych świadczeń nie będą ustalać dochodu, o którym mowa w art. 28m ust. 1 pkt 3 updop, tj. dochodu z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Koszty darowizn czy nieodpłatnych świadczeń poniesione w 2024 r. na rzecz Ukraińców nie będą też uwzględniane przy ustalaniu straty/udziału dochodów w przychodach do celów podatku minimalnego.
Obywatele Ukrainy, którzy po 23 lutego 2022 r. przybyli z terytorium Ukrainy do Polski, w 2024 r. nadal nie będą płacić PIT od otrzymanej pomocy humanitarnej.
Takie rozwiązania podatkowe przewidują nowe przepisy art. 52zo-52zq updof oraz art. 38wc, 38wd, 38xb i 38ya updop. Te przepisy mają mieć zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2024 r.
Ponadto obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski z Ukrainy w związku z działaniami wojennymi oraz obywatele Ukrainy posiadający Kartę Polaka, którzy wraz z najbliższą rodziną z powodu tych działań wojennych przybyli do Polski, zostaną objęci w 2024 r. nieograniczonym obowiązkiem podatkowym w Polsce na podstawie pisemnego oświadczenia o posiadaniu na terytorium RP centrum interesów osobistych lub gospodarczych złożonego od 1 stycznia 2024 r.
Ustawa nowelizująca ma wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.