Rozliczenie importu usług przez podatnika zwolnionego z VAT

Nasze stowarzyszenie zwolnione z opodatkowania VAT z uwagi na wartość sprzedaży, otrzymało od brytyjskiego kontrahenta fakturę za usługi tłumaczeń. W jaki sposób rozliczyć otrzymaną fakturę? Czy mamy obowiązek złożenia deklaracji podatkowej?

Import usług to świadczenie usług, z tytułu których podatnikiem jest nabywca. Obowiązek rozliczenia VAT od usługi kupionej od zagranicznego kontrahenta przez jej nabywcę wystąpi, jeśli spełnione zostaną warunki wskazane w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, tj. gdy:

a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju (pomijamy usługi na nieruchomościach),

b) usługobiorcą jest np. podatnik VAT lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania jako podatnik VAT-UE (dotyczące usług, dla których miejsce świadczenia ustala się według zasad ogólnych).

Import usług rozliczają także podatnicy zwolnieni z VAT, np. kupujący od kontrahenta zagranicznego usługę tłumaczeń, która jest opodatkowana w Polsce.

Jeśli usługi tłumaczeń są świadczone na rzecz podatników, wówczas należy opodatkować te usługi według zasady ogólnej zawartej w art. 28b ustawy - w miejscu, gdzie usługobiorca ma siedzibę wykonywanej działalności gospodarczej.

Zatem opisane przez Czytelnika usługi podlegają opodatkowaniu w Polsce.

Jeśli brytyjski usługodawca nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce, to Czytelnik jako podmiot prowadzący samodzielnie działalność gospodarczą jest zobowiązany do rozliczenia podatku należnego z tytułu ww. usług w ramach importu usług.

Import usług przez podatnika zwolnionego z VAT, który nie składa deklaracji JPK_V7M, JPK_V7K, należy ująć w deklaracji VAT-8 lub VAT-9M.

Deklarację VAT-8 składają:

1) rolnicy ryczałtowi,

2) podatnicy, którzy wykonują jedynie czynności inne niż opodatkowane podatkiem VAT, i którym nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług,

3) podatnicy zwolnieni od podatku ze względu na osiągniętą wartość sprzedaży,

4) osoby prawne, które nie są podatnikami

- którzy dokonują wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów i u których wartość tego nabycia przekroczyła kwotę 50.000 zł lub w sytuacji, gdy wartość tego nabycia nie przekroczyła ww. kwoty ani w trakcie bieżącego, ani poprzedniego roku podatkowego - podjęli decyzję o opodatkowaniu tych transakcji.

Oprócz WNT w deklaracji VAT-8 deklarowany jest także (o ile wystąpi) import usług i zakup towarów na terytorium kraju od podmiotu zagranicznego, gdy VAT rozlicza nabywca (art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o VAT).

Jeśli stowarzyszenie dokonywało również WNT, to import usług powinien zostać ujęty w deklaracji VAT-8 w poz. 12 i 13. Podatnik składający deklarację VAT-8 nie ma prawa do odliczania VAT naliczonego, dlatego wzór deklaracji ogranicza się do wskazania niektórych czynności podlegających opodatkowaniu i kwoty VAT należnego.

Deklarację VAT-8 składa się w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy i wykazuje się w niej podatek należny, m.in. od importu usług.

Natomiast, jeżeli podatnik zwolniony z VAT nie dokonuje WNT (nie ma zatem obowiązku złożenia deklaracji JPK_V7M, JPK_V7K ani VAT-8), to import usług rozlicza w deklaracji VAT-9M. Składa się ją w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Należy także podkreślić, że w ww. deklaracjach podatnik ujmuje wyłącznie podatek należny z tytułu importu usług. Podatek naliczony w tym przypadku nie podlega odliczeniu, gdyż transakcji dokonuje podatnik zwolniony z VAT.

W formularzu VAT-9M podatnik wykazuje zatem tylko kwotę podatku należnego.

Samo złożenie deklaracji VAT-9M nie jest jedynym obowiązkiem podatnika. Musi on przede wszystkim zapłacić podatek należny od importu usług, który nie "przekształci" się w VAT naliczony podlegający odliczeniu (podatnik nie rozlicza bowiem VAT z żadnego innego tytułu).

Potwierdzeniem słuszności naszego stanowiska może być interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 23 maja 2023 r., nr 0114-KDIP1-2.4012.50.2023.2.GK, w której wyjaśnił, że:

"(...) z tytułu nabycia usług od firmy (...) zobowiązani są Państwo do rozliczenia podatku od towarów i usług na zasadzie importu usług (...). Jak wskazano w niniejszej interpretacji, jesteście Państwo podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy. Z uwagi na to, że posiadają Państwo siedzibę na terytorium kraju, to zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem opodatkowania nabywanych przez Państwa usług świadczonych przez podmiot zagraniczny, nieposiadający siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce - jest terytorium kraju, tj. Polski. Wobec powyższego, nabywane przez Państwa usługi od podmiotu z Czech stanowią import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy, z tytułu którego są Państwo podatnikiem i to na Państwu ciąży obowiązek rozliczenia nabywanych usług. (...)

W przedmiotowej sprawie jesteście Państwo jako usługobiorca, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy podmiotem zobowiązanym do rozliczenia importu usług od partnera z Czech, który nie posiada siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce i w związku z tym zobowiązani jesteście Państwo do złożenia deklaracji VAT-9M w związku z obowiązkiem rozpoznania importu usług (...)".