Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany, bez wezwania organu podatkowego:
1) składać właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracje podatkowe według ustalonego wzoru,
2) obliczać i wpłacać akcyzę na rachunek właściwego urzędu skarbowego
- za miesięczne okresy rozliczeniowe, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
Przy czym, stosownie do art. 21 ust. 3 pkt 1a ustawy, przepisy art. 21 ust. 1 i 2 ustawy nie mają zastosowania w zakresie, w jakim podatnik jest obowiązany do złożenia deklaracji, o której mowa w art. 24e ust. 1 ustawy.
Jak stanowi art. 21a ust. 1 ustawy, w przypadku wyrobów węglowych podatnik jest obowiązany, bez wezwania organu podatkowego:
1) składać właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracje podatkowe według ustalonego wzoru,
2) obliczać i wpłacać akcyzę na rachunek właściwego urzędu skarbowego
- za miesięczne okresy rozliczeniowe, w terminie do 25. dnia przypadającego w drugim miesiącu od miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy.
W zakresie wyrobów węglowych objętych zwolnieniem od akcyzy zgodnie z art. 21a ust. 1a ustawy, podatnik może złożyć deklarację podatkową, o której mowa w art. 21a ust. 1 pkt 1, albo deklarację podatkową, o której mowa w art. 24e ust. 1 w przypadku gdy:
1) w danym okresie rozliczeniowym jest obowiązany do złożenia deklaracji podatkowej, o której mowa w art. 21a ust. 1 pkt 1, oraz innej deklaracji podatkowej i zapłaty akcyzy od innego wyrobu akcyzowego, lub
2) w danym kwartale jest obowiązany do złożenia deklaracji podatkowej, o której mowa w art. 21a ust. 1 pkt 1, w której wykazuje wszystkie wyroby węglowe za co najwyżej dwa miesiące, oraz deklaracji podatkowej, o której mowa w art. 24e ust. 1, w której wykazuje tylko wyroby węglowe objęte zwolnieniem od akcyzy za co najmniej jeden pozostały miesiąc.
Kwota akcyzy należna od danych wyrobów węglowych może być obniżona o akcyzę zapłaconą od zużytych do ich wyprodukowania innych wyrobów węglowych.
Stosownie do art. 24b ust. 1 ustawy, w przypadku wyrobów gazowych podatnik jest obowiązany, bez wezwania organu podatkowego, składać właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracje podatkowe według ustalonego wzoru oraz obliczać i wpłacać akcyzę na rachunek właściwego urzędu skarbowego, za miesięczne okresy rozliczeniowe, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym:
1) upłynął termin płatności wynikający z faktury, a jeżeli termin ten nie został określony - po miesiącu, w którym wystawiono fakturę - w przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego;
2) upłynął termin płatności określony w umowie właściwej dla rozliczeń z tytułu dostaw wyrobów gazowych albo, jeżeli termin ten nie został określony w umowie - upłynął termin płatności wynikający z faktury lub innego dokumentu wystawionego przez podatnika, z którego wynika zapłata należności za sprzedane przez podatnika wyroby gazowe, a jeżeli termin płatności nie został określony w umowie ani w fakturze lub w tym dokumencie albo gdy z faktury nie wynika należność za wyroby gazowe sprzedane w tym okresie - po miesiącu, w którym wystawiono fakturę lub ten dokument - w przypadku sprzedaży wyrobów gazowych finalnemu nabywcy gazowemu;
3) nastąpiło użycie wyrobów gazowych - w przypadkach, o których mowa w art. 9c ust. 1 pkt 4 lub 5 ustawy.
Zgodnie z art. 24d ust. 1 ustawy, deklaracje podatkowe składa się za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
W myśl natomiast art. 24e ust. 1 ustawy, w zakresie wyrobów akcyzowych:
1) objętych zwolnieniem od akcyzy, z wyjątkiem zwolnień częściowych lub zwolnień realizowanych przez zwrot akcyzy, lub zwolnień ubytków wyrobów akcyzowych, lub całkowitego zniszczenia wyrobów akcyzowych, o których mowa w art. 30 ust. 3 ustawy,
2) wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy, opodatkowanych zerową stawką akcyzy
- podatnik jest obowiązany, bez wezwania organu podatkowego, składać właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracje podatkowe według ustalonego wzoru za kwartalny okres rozliczeniowy w terminie do 25. dnia drugiego miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy.
Jak stanowi art. 24e ust. 1a ustawy, w przypadku gdy podatnik jest obowiązany do wykazania w deklaracji podatkowej, o której mowa w art. 21 ust. 1 i 2, art. 21a ust. 1, art. 24, art. 24a i art. 24b ust. 1, również wyrobów, o których mowa w art. 24e ust. 1, nie składa deklaracji, o której mowa w art. 24e ust. 1, z zastrzeżeniem art. 21a ust. 1a ustawy.
Uwaga
Obowiązek składania deklaracji kwartalnych w przypadku braku obowiązku składania deklaracji miesięcznych dla wyrobów akcyzowych, dotyczy co do zasady wszystkich wyrobów akcyzowych. Jeśli zatem w zakresie jakiegokolwiek wyrobu akcyzowego, na podatniku ciąży obowiązek złożenia deklaracji miesięcznej, nie ciąży na tym podatniku już, co do zasady, obowiązek złożenia deklaracji kwartalnej.
Z pytania Czytelnika wynika, że przedmiotem działalności ZEC jest wytwarzanie ciepła w kotłowni opalanej węglem kamiennym (klasyfikowanym do kodu CN 2701 19 00) oraz gazem ziemnym (klasyfikowanym do kodu CN 2711 21 00) na cele grzewcze mieszkańców. Ponadto z zapytania ZEC wynika, że nie jest on pośredniczącym podmiotem węglowym ani pośredniczącym podmiotem gazowym.
Jeżeli zatem ZEC dokonuje czynności zużywania wyrobów węglowych i wyrobów gazowych na cele uprawniające do zwolnienia, tj. przez gospodarstwa domowe należące do mieszkańców, korzystając ze zwolnienia na podstawie art. 31a ust. 1 pkt 3 ustawy, oraz art. 31b ust. 2 pkt 1 ustawy, wówczas nie jest zobowiązany do składania deklaracji dla wyrobów akcyzowych.
W stosunku do wyrobów węglowych oraz wyrobów gazowych zużywanych na cele opałowe przez gospodarstwa domowe mieszkańców zasilanych w ciepło przez ZEC pochodzące z węgla i gazu ziemnego, ZEC nie dokonuje czynności opodatkowanych i tym samym nie jest podatnikiem podatku akcyzowego.
Uwaga
Zużycie wyrobów węglowych oraz wyrobów gazowych do celów opałowych przez gospodarstwa domowe, objętych zwolnieniem od podatku akcyzowego, nie jest co do zasady przedmiotem opodatkowania akcyzą. W takim przypadku nie występuje obowiązek składania deklaracji miesięcznych ani kwartalnych.