Od 1 października 2023 r. zawarliśmy umowę zlecenia z osobą, która do końca sierpnia 2023 r. (przez 5 m-cy) była u nas zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas określony. Z umowy zlecenia od razu przystąpiła do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Czy obowiązywał ją okres wyczekiwania na prawo do zasiłku chorobowego?
Nie, gdyż zleceniobiorca od pierwszego dnia trwania umowy zlecenia legitymuje się okresem ubezpieczenia chorobowego wymaganym dla nabycia prawa do zasiłku chorobowego.
Osoba wykonująca umowę zlecenia (dalej zleceniobiorca), która stała się niezdolna do pracy z powodu choroby nabywa prawo do zasiłku chorobowego, jeśli:
- przystąpiła do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego oraz
- okres podlegania ubezpieczeniu chorobowemu przekracza 90 dni (art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej).
Do okresu ubezpieczenia chorobowego, od którego zależy nabycie prawa do zasiłku chorobowego (tzw. okres wyczekiwania) zalicza się:
- okres bieżącego ubezpieczenia chorobowego,
- poprzednie okresy podlegania ubezpieczeniu chorobowemu (obowiązkowo i dobrowolnie), o ile przerwa między nimi:
- nie przekroczyła 30 dni albo
- przekroczyła 30 dni, ale była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym lub odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego (art. 4 ust. 2 ustawy zasiłkowej).
Zleceniobiorca nabywa prawo do zasiłku chorobowego co do zasady od 91. dnia trwania ubezpieczenia chorobowego. Ustawa zasiłkowa wymienia także okoliczności, których wystąpienie uprawnia do zasiłku chorobowego bez okresu wyczekiwania. Zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy zasiłkowej, zleceniobiorca nabywa prawo do zasiłku chorobowego od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego, jeśli:
- jest absolwentem szkoły lub uczelni lub osobą, która zakończyła kształcenie w szkole doktorskiej, która została objęta ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpiła do tego ubezpieczenia w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły/uzyskania dyplomu ukończenia studiów/zakończenia kształcenia w szkole doktorskiej,
- jego niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,
- jest posłem lub senatorem, który przystąpił do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji.
Osoba z pytania w okresie od 1 kwietnia do 31 sierpnia 2023 r. (5 m-cy) podlegała ubezpieczeniu chorobowemu jako pracownik, a od 1 października 2023 r. przystąpiła do tego ubezpieczenia na zasadzie dobrowolności jako zleceniobiorca. W związku z tym, że przerwa w ubezpieczeniu chorobowym wyniosła równo 30 dni (od 1 do 30 września), okres wcześniejszego ubezpieczenia zalicza się do okresu wyczekiwania. Tym samym zleceniobiorca od pierwszego dnia trwania umowy zlecenia legitymował się okresem ubezpieczenia chorobowego przekraczającym 90 dni.
| Przykład |
Osoba fizyczna wykonywała pracę na podstawie umowy o pracę w okresie od 1 kwietnia do 31 sierpnia 2023 r. (153 dni). Następnie od 1 października 2023 r. zawarła z tym samym podmiotem umowę zlecenia, z tytułu której od tego dnia podlega ubezpieczeniom społecznym, w tym chorobowemu, oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu.
W okresie od 18 grudnia 2023 r. do 8 stycznia 2024 r. była ona niezdolna do pracy z powodu choroby. Zleceniobiorca miał prawo do zasiłku chorobowego, ponieważ w dniu powstania niezdolności do pracy z powodu choroby legitymował się wymaganym ponad 90-dniowym okresem ubezpieczenia chorobowego. Do okresu wyczekiwania zaliczono okres podlegania ubezpieczeniu chorobowemu w ramach umowy o pracę (przerwa pomiędzy ubezpieczeniem chorobowym z umowy o pracę a obecnym nie przekroczyła 30 dni).
Gdyby umowa zlecenia została zawarta od 2 października 2023 r., zleceniobiorcę obowiązywałby 90-dniowy okres wyczekiwania, który upłynąłby 30 grudnia 2023 r. Miałby zatem prawo do zasiłku chorobowego tylko za okres od 31 grudnia 2023 r. do 8 stycznia 2024 r.