Zeszyty Metodyczne Rachunkowości

nr 5 (605) z dnia 01.03.2024

www.poznajprodukty.gofin.pl

wydawca: Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp.

www.gofin.pl sklep internetowy: www.sklep.gofin.pl

Urządzenie, które może być częścią peryferyjną środka trwałego lub samodzielnym środkiem trwałym

W grudniu kupiliśmy podciśnieniowe urządzenie podnoszące blachy. Urządzenie przekracza kwotę 10.000 zł i może być używane przez nasze wózki widłowe (zakwalifikowane do grupy 7 KŚT) oraz przez zamontowane na hali żurawie (zakwalifikowane do grupy 6 KŚT). Urządzenie jest mobilne i nie jest na stałe zamontowane do żadnego z nich. Jak wprowadzić to urządzenie do ewidencji środków trwałych i do jakiej grupy KŚT je zakwalifikować? Urządzenie to nie jest samodzielną maszyną, a jedynie osprzętem dodatkowym używanym przez inne, o różnych KŚT.

Opisane w pytaniu urządzenie może stanowić samodzielny środek trwały. Właściwa klasyfikacja obiektu inwentarzowego spoczywa na jednostce. Poniżej przedstawiamy wyjaśnienia, które mogą pomóc w dokonaniu samodzielnej klasyfikacji. W razie wątpliwości, można także zwrócić się o opinię interpretacyjną do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi.

Zagadnienie poruszone w pytaniu wyjaśnia Krajowy Standard Rachunkowości nr 11 "Środki trwałe". W świetle pkt 5.1 i 5.2 tego standardu podstawową jednostką ewidencji środków trwałych jest obiekt inwentarzowy (obiekt środków trwałych). Obiekt ten, oprócz własnego środka trwałego, który tworzą jego części składowe, może obejmować także części dodatkowe i części peryferyjne w szczególności, jeśli są one z nim związane w sposób trwały fizycznie lub na podstawie przepisów prawa.

Część dodatkowa wchodzi fizycznie w skład środka trwałego lub jest z nim w inny sposób trwale związana (fizycznie lub prawnie). Jest ona ujmowana w wartości księgowej brutto środka trwałego, z którym jest związana, gdyż sama nie może być uznana za kompletny składnik aktywów. Przykładem części dodatkowej jest klimatyzacja lub radio zamontowane w samochodzie, koło zapasowe w samochodzie, rolety antywłamaniowe w budynku. Natomiast częścią peryferyjną jest element fizycznie (konstrukcyjnie) niewchodzący w skład środka trwałego, który realizuje samodzielnie określone funkcje użytkowe. Część peryferyjna nie warunkuje możliwości użytkowania środka trwałego, z którym ma być powiązana, a jej brak nie ogranicza jego właściwości użytkowych. Część peryferyjna zależnie od decyzji jednostki oraz postanowień zawartych w KŚT może stanowić odrębny środek trwały lub wchodzić w skład środka trwałego, z którym jest powiązana. Część peryferyjna może także być użytkowana w powiązaniu z więcej niż jednym środkiem trwałym. Częścią peryferyjną może być np. ogrodzenie obiektu budowlanego, jeśli ogrodzenie to służy tylko i wyłącznie jednemu obiektowi. Ogrodzenie może także stanowić odrębny środek trwały ze względu na pełnienie funkcji samodzielnie, lub jeżeli służy na potrzeby dwóch lub więcej obiektów budowlanych (por. pkt 4.19-4.20 KSR nr 11).

Z treści pytania wynika, że urządzenie podciśnieniowe podnoszące blachy może stanowić samodzielny środek trwały, gdyż ze względu na swoje funkcje użytkowe jest wykorzystywane przez dwa różne środki trwałe, tj. wózek widłowy oraz żurawia.

Odpowiedniej klasyfikacji środków trwałych dokonuje się na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 3 października 2016 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) - Dz. U. poz. 1864. W załączniku do tego rozporządzenia zawarto usystematyzowany wykaz środków trwałych (obiektów), zwany Klasyfikacją Środków Trwałych, służący do celów ewidencyjnych, ustalania stawek odpisów amortyzacyjnych oraz badań statystycznych.

Dla Prenumeratorów GOFIN

W omawianym przypadku rozważyć można zakwalifikowanie ww. urządzenia do grupy 6 KŚT "Urządzenia techniczne", podgrupa 64 "Dźwigi i przenośniki" i rodzaju 641 "Dźwigi, wciągarki i wciągniki przejezdne i nieprzejezdne, kołowroty, wciągniki itp." lub rodzaju 643 "Przenośniki ogólnego zastosowania". Z wyjaśnień szczegółowych do rodzaju 641 KŚT wynika, że obejmuje on kołowroty, w tym kołowroty szybowe, wyciągi, w tym wyciągi kopalniane, pozostałe maszyny i urządzenia do podnoszenia lub przeciągania ciężarów. Obiekt stanowi, poszczególny, stanowiący odrębną techniczną całość, dźwignik przenośny lub wraz z normalnym wyposażeniem, wciągarką nieprzejezdną i przejezdną podwieszoną, kołowrót kopalniany, wyciąg kolei linowych górskich oraz inna maszyna lub urządzenie służące do podnoszenia czy też przeciągania ciężarów. W skład poszczególnego kompletnego obiektu wchodzi normalne wyposażenie, którego ilość elementów jest uzależniona od rodzaju lub typu danego urządzenia. Ponadto w skład ww. maszyn i urządzeń wchodzi napęd (silnik lub pompa).

W celu ustalenia właściwego rodzaju KŚT można uwzględnić również PKWiU urządzenia. W objaśnieniach ogólnych do KŚT wyjaśniono, że środkom trwałym objętym grupami od 3 do 9 przypisano bowiem odpowiednie symbole PKWiU 2015. W wielu miejscach powiązania te mają charakter orientacyjny, czyli, że powiązania zawarte w kluczu nie oznaczają pełnej odpowiedniości grupowań KŚT - PKWiU, ale wskazują, że obiekty zaliczane do danego grupowania KŚT mogą być zaliczane do wymienionych w kolumnie 5 grupowań PKWiU 2015. Zakres rzeczowy grupowań PKWiU 2015 obejmujących wyroby, z reguły, odpowiada zakresom rzeczowym odpowiednich grupowań Nomenklatury Scalonej (CN), która wprowadzana jest corocznie rozporządzeniem Komisji Europejskiej.

W razie wątpliwości dotyczących zakwalifikowania środka trwałego do odpowiedniej grupy czy rodzaju KŚT, jednostka może zwrócić się o wydanie opinii do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi (ul. Suwalska 29, 93-176 Łódź).