Zobowiązania zabezpieczone na majątku jednostki to zobowiązania wobec wierzycieli zabezpieczone na ich rzecz na aktywach jednostki, w tym m.in. na podstawie hipoteki, przewłaszczenia na zabezpieczenie, zastawu, w tym rejestrowego lub skarbowego. Najczęściej dotyczy to zabezpieczenia zobowiązań z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz zobowiązań podatkowych. Ujmuje się je, podobnie jak zobowiązania warunkowe, w ewidencji pozabilansowej jednostronnym zapisem po stronie Ma np. konta 29-3 "Zobowiązania zabezpieczone na majątku jednostki".
Przypominamy, iż w świetle prawa bilansowego prowadzenie ewidencji pozabilansowej nie jest obowiązkowe. Jednak zasadność ujmowania w tej ewidencji zobowiązań warunkowych oraz zobowiązań zabezpieczonych na majątku jednostki jest związana z tym, iż z reguły wymagają one ujawnienia w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego.
Jednostki sporządzające informację dodatkową według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości łączną kwotę zobowiązań zabezpieczonych na majątku jednostki ze wskazaniem charakteru i formy tych zabezpieczeń ujawniają w ustępie 1 pkt 13 tej informacji. W tym samym miejscu jednostki te mogą zaprezentować także zobowiązania warunkowe zabezpieczone majątkiem jednostki. Jeżeli jednostka sporządzająca informację dodatkową według załącznika nr 1 przedstawi zobowiązania warunkowe zabezpieczone na majątku jednostki w ustępie 1 pkt 13, to nie prezentuje ich w ustępie 1 pkt 16 tej informacji. Analogicznie mogą postąpić jednostki małe sporządzające dodatkowe informacje i objaśnienia według załącznika nr 5 do ww. ustawy; dotyczy to pkt 6 oraz 8 tej informacji. Z kolei, jednostki mikro sporządzające informację uzupełniającą do bilansu według załącznika nr 4 do ww. ustawy w pkt 1 tej informacji ujawniają wszelkie zobowiązania finansowe, gwarancje i poręczenia lub zobowiązania warunkowe nieuwzględnione w bilansie, ze wskazaniem charakteru i formy wierzytelności zabezpieczonych rzeczowo.
|
Przykład W lutym 2023 r. spółka z o.o. zawarła umowę kredytową z przeznaczeniem na działalność obrotową i otrzymała kredyt w wysokości: 300.000 zł. Zabezpieczeniem spłaty kredytu jest hipoteka ustanowiona na nieruchomości gruntowej, której spółka jest właścicielem. Wartość hipoteki ustalona przez bank wynosi: 500.000 zł. Miesięczna rata kapitałowo-odsetkowa kredytu wynosi: 10.000 zł, w tym część kapitałowa wynosi: 8.400 zł to, a część odsetkowa wynosi: 1.600 zł. W 2023 r. przypadało do spłaty 10 rat kredytu, które spółka spłaciła. Sprawozdanie finansowe sporządza według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości. Rokiem obrotowym spółki jest rok kalendarzowy. W ewidencji bilansowej i pozabilansowej spółka dokonała następujących zapisów:
Kwotę ustanowionej hipoteki jednostka uznała za istotną i ujawniła w ustępie 1 pkt 13 informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego sporządzanego według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości w sposób następujący: Nota 20 Wykaz zobowiązań zabezpieczonych na majątku
Warto dodać, że gdyby jednostka nabyła nieruchomość obciążoną hipoteką, to zabezpieczenie rzeczowe w postaci hipoteki stanowiłoby w jej księgach rachunkowych zobowiązanie warunkowe zabezpieczone na majątku jednostki, które może zaprezentować w dodatkowym wierszu w tabeli w ustępie 1 pkt 13 dodatkowych informacji i objaśnień sporządzanych według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości. W takiej sytuacji nie ma potrzeby ich powtarzania w ustępie 1 pkt 16 tej informacji. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||