Limity jednorazowej amortyzacji dla celów podatkowych

Podatnicy, w roku podatkowym, w którym rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej oraz mali podatnicy, mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 KŚT, z wyłączeniem samochodów osobowych, w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym równowartości kwoty 50.000 euro łącznej wartości tych odpisów amortyzacyjnych (por. art. 22k ust. 7 updof oraz art. 16k ust. 7 updop). Limit jednorazowych odpisów amortyzacyjnych w 2025 r., realizowanych na podstawie ww. przepisu, wynosi 214.000 zł. Przy określaniu tego limitu nie uwzględnia się odpisów amortyzacyjnych od nieprzekraczającej 10.000 zł wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 22f ust. 3 updof oraz art. 16f ust. 3 updop. W przypadku spółki niebędącej osobą prawną kwota ww. limitu odpisów amortyzacyjnych odnosi się do łącznej wartości odpisów przypadających na wspólników tej spółki (por. art. 22k ust. 13 updof oraz art. 16k ust. 13 updop).

Jednorazowego odpisu można dokonywać nie wcześniej niż w miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych lub stosować zasady określone w art. 22h ust. 4 updof oraz art. 16h ust. 4 updop, tj. w równych ratach co miesiąc albo w równych ratach co kwartał, albo jednorazowo na koniec roku podatkowego. W sytuacji gdy wartość początkowa środka trwałego jest wyższa od jednorazowego odpisu, to w kolejnych latach środek ten podlega amortyzacji na zasadach określonych w art. 22i updof oraz art. 16i updop (tj. przy zastosowaniu stawek z Wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych, które mogą być podwyższone lub obniżone) lub art. 22k ust. 1 updof oraz art. 16k ust. 1 updop (tj. metodą degresywną). Suma odpisów amortyzacyjnych, w tym dokonanych w pierwszym roku podatkowym oraz niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 22 ust. 1 updof oraz art. 16 ust. 1 updop, nie może przekroczyć wartości początkowej tych środków trwałych.

Nie wszyscy podatnicy mogą skorzystać z jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w ramach limitu 50.000 euro. W myśl bowiem art. 22k ust. 11 updof oraz art. 16k ust. 11 updop, w niektórych przypadkach prawo do jej stosowania jest ograniczone.

Warto nadmienić, iż jednorazowy odpis amortyzacyjny w ramach limitu 50.000 euro stanowi pomoc de minimis udzielaną w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis (por. art. 22k ust. 10 updof oraz art. 16k ust. 10 updop).

Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej nabytych fabrycznie nowych środków trwałych zaliczonych do grupy 3-6 i 8 KŚT w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100.000 zł. Kwota limitu obejmuje sumę odpisów amortyzacyjnych i wpłaty na poczet nabycia środka trwałego, o której mowa w art. 22 ust. 1s updof oraz art. 15 ust. 1zd updop, zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów (por. art. 22k ust. 14 updof oraz art. 16k ust. 14 updop).

Aby możliwe było skorzystanie z tej amortyzacji, w myśl art. 22k ust. 15 updof i 16k ust. 15 updop, musi być spełniony dodatkowo jeden z dwóch warunków, tj.:

1) wartość początkowa jednego środka trwałego nabytego w roku podatkowym, wynosi co najmniej 10.000 zł lub

2) łączna wartość początkowa co najmniej dwóch środków trwałych nabywanych w roku podatkowym, wynosi co najmniej 10.000 zł, a minimalna wartość każdego z nich przekracza kwotę 3.500 zł.

W przypadku spółki niebędącej osobą prawną kwota limitu odpisów amortyzacyjnych odnosi się do łącznej wartości odpisów przypadających na wspólników tej spółki.

Podatnik może dokonać jednorazowego odpisu w roku podatkowym, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ale nie wcześniej niż w miesiącu, w którym wprowadził ten środek trwały do ewidencji (por. art. 22k ust. 18 updof oraz art. 16k ust. 18 updop). Jednorazowy odpis może być również dokonywany w równych ratach co miesiąc albo w równych ratach co kwartał, albo jednorazowo na koniec roku podatkowego. Suma dokonanych odpisów amortyzacyjnych i wpłaty na poczet nabycia środka trwałego zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów, nie może przekroczyć wartości początkowej tych środków trwałych. Jeżeli wartość początkowa środka trwałego jest wyższa od jednorazowego odpisu, to w kolejnych latach środek ten podlega amortyzacji na zasadach określonych w art. 22i updof oraz art. 16i updop (tj. przy zastosowaniu stawek z Wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych, które mogą być podwyższone lub obniżone) lub art. 22k ust. 1 updof oraz art. 16k ust. 1 updop (tj. metodą degresywną).

Jeżeli w związku z nabyciem środka trwałego podatnik ma prawo do dokonania jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w ramach limitu 50.000 euro oraz jednocześnie ma prawo do jednorazowej amortyzacji w wysokości 100.000 zł, to należy dokonać wyboru, z którego limitu podatnik skorzysta (por. art. 22k ust. 20 updof oraz art. 16k ust. 20 updop).

Przy czym jeżeli każdy z odpisów amortyzacyjnych dotyczy innego środka trwałego i spełnione są przesłanki, o których mowa odpowiednio w art. 22k ust. 7 i 14 updof oraz art. 16k ust. 7 i 14 updop, to podatnik rozpoczynający działalność gospodarczą lub będący małym podatnikiem może w tym samym roku podatkowym zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów zarówno jednorazowy odpis amortyzacyjny do wysokości równowartości 50.000 euro, jak i do wysokości 100.000 zł.

Potwierdziło to Ministerstwo Finansów w piśmie z 22 września 2017 r., będącym odpowiedzą na pytanie naszego Wydawnictwa, w którym wskazało:

"(...) podatnik będący małym podatnikiem lub rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej może w tym samym roku podatkowym zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów zarówno jednorazowy odpis amortyzacyjny do wysokości 50 tys. euro, jak i do wysokości 100 tys. zł, jeżeli każdy z odpisów amortyzacyjnych dotyczy innego środka trwałego i spełnione są przesłanki, o których mowa w art. 22k ust. 7 i art. 22k ust. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych."

W przypadku zakupu składnika majątku o wartości nieprzekraczającej 10.000 zł, który spełnia warunki do uznania go za środek trwały, ustawodawca wprowadził kilka możliwości jego rozliczenia.

Podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku spełniających definicję środków trwałych, których wartość początkowa nie przekracza 10.000 zł. Wówczas takie składniki nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a wydatki poniesione na ich nabycie stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania (por. art. 22d ust. 1 updof oraz art. 16d ust. 1 updop).

Jeżeli jednak składnik majątku o wartości początkowej równiej lub mniejszej niż 10.000 zł zostanie zaliczony do środków trwałych, to na podstawie art. 22f ust. 3 updof oraz art. 16f ust. 3 updop podatnik może:

• amortyzować go na zasadach ogólnych (tj. zgodnie z art. 22h-22m updof oraz odpowiednio art. 16h-16m updop) albo
• dokonać odpisu amortyzacyjnego jednorazowo w miesiącu oddania go do używania albo w miesiącu następnym.