W przedstawionej w pytaniu sytuacji można zidentyfikować następujące okoliczności mające wpływ na ujęcie przychodów: jednostka sprzedając określone dobra zobowiązuje się do sprzedaży innych składników w przyszłości po preferencyjnej cenie. Wskazane rozwiązanie jest programem premiowym, który ma zachęcić klientów do realizacji jak największych zamówień w skali każdego półrocza. Rozwiązanie takie w gruncie rzeczy oznacza, że sprzedając określone dobra jednostka przyjmuje na siebie dwa zobowiązania, tzn. do wydania sprzedanych dóbr (co jest oczywiste i jest dokumentowane fakturą), oraz do sprzedaży w przyszłości innych dóbr po preferencyjnej cenie. Zobowiązania te są odrębne od siebie, ponieważ klient, który kupił określone dobra może nimi dysponować według własnego uznania, a przyszłe zakupy po preferencyjnych cenach zrealizuje dopiero po przekroczeniu określonego progu zakupowego zgodnie z własnymi potrzebami. Oznacza to, że w momencie sprzedaży określonych dóbr jednostka powinna podzielić kwotę należną ze sprzedaży na dwa elementy: bieżącą sprzedaż i przyszłą sprzedaż promocyjną.
|
Przykład Polityka sprzedażowa spółki przewiduje, że jeżeli w ciągu półrocza klient kupi produkty za minimum: 300.000 zł netto, to bezpośrednio w następującym po tym okresie kwartale może on kupić na preferencyjnych warunkach produkty i towary na łączną cenę katalogową: 20.000 zł netto. Preferencyjne warunki przewidują obniżenie ceny katalogowej o 99,9%, nie mniej jednak niż do poziomu: 1 zł netto. Sprzedając produkty w październiku kontrahentowi X za kwotę netto: 90.000 zł, podzielono tę kwotę na część przypadającą na bieżącą sprzedaż i część przypadającą na sprzedaż w przyszłości. W spółce ceny katalogowe odzwierciedlają indywidualne ceny sprzedaży. W związku z tym na bieżącą sprzedaż przypadało (w zaokrągleniu): 84.380 zł = 90.006 zł : (90.000 zł + 6.000 zł) × 90.000 zł, a na sprzedaż promocyjną przypadało (w zaokrągleniu): 5.625 zł = 90.006 zł : (90.000 zł + 6.000 zł) × 6.000 zł, gdzie: 6.000 zł to część z promocyjnego "bonusu": 20.000 zł przypadająca na zrealizowaną sprzedaż: (20.000 zł × 90.000 zł : 300.000 zł), a: 90.006 zł to kwota uzyskana z bieżącej sprzedaży: 90.000 zł i z przyszłej sprzedaży promocyjnej: 6 zł = 6.000 zł × (1 - 0,999). W przypadku identyfikacji wskazanych elementów na bieżąco w systemie finansowo-księgowym kwota: 5.625 zł "zawieszona" byłaby na koncie dedykowanym dla takich elementów, np. na koncie rozliczeń międzyokresowych przychodów. Z uwagi na fakt, że wskazana alokacja ma miejsce jedynie dla potrzeb sprawozdawczości finansowej (dla potrzeb CIT pełna kwota ujmowana jest w przychodach ze sprzedaży), uzasadnione jest zmniejszenie przychodów ze sprzedaży i drugostronne zaksięgowanie przychodów przyszłych okresów, z wykorzystaniem kont korygujących. Jeżeli do końca roku kontrahent X nie zrealizuje zakupów na łączną kwotę przekraczającą: 300.000 zł, to spółka powinna przenieść wskazane kwoty na przychody ze sprzedaży danego roku. Natomiast w sytuacji gdy do końca roku kontrahent zrealizuje zakupy przekraczające kwotę: 300.000 zł, to na rozliczeniach międzyokresowych przychodów wykazana zostanie kwota (w zaokrągleniu): 18.751 zł = 20.000 zł × 300.020 zł : (300.000 zł + 20.000 zł). W wyniku finansowym okresu dla kwoty: 300.000 zł ujęta zostanie jedynie kwota (w zaokrągleniu): 281.269 zł = 300.000 zł × 300.020 zł : (300.000 zł + 20.000 zł). Kwota: 300.020 zł = 300.000 zł + 20.000 zł × (1 - 0,999) oznacza tutaj wynagrodzenie za dostarczone dobra oraz wynagrodzenie promocyjne za dobra, które zostaną dostarczone w przyszłości. W bilansie zgodnym z MSSF/MSR wskazana kwota powinna być wykazana jako zobowiązanie z tytułu umowy (pkt 105-106 MSSF 15), jednak spółka może użyć innych określeń (pkt 109 MSSF 15), np. przychody przyszłych okresów. Jeżeli w kolejnym roku kontrahent X zamówi na preferencyjnych warunkach dobra (według cen katalogowych za 20.000 zł z rabatem 99,9%), to spółka powinna przeksięgować ujęte przychody przyszłych okresów na wynik finansowy. W takim przypadku przychód ze sprzedaży dla potrzeb sprawozdawczości finansowej będzie wyższy niż wynikać to będzie z faktur sprzedażowych. W sytuacji gdy kontrahent X nie zrealizuje promocyjnego zakupu (lub zrealizuje go jedynie częściowo), spółka powinna przenieść nierozliczoną kwotę z rozliczeń międzyokresowych przychodów na przychody ze sprzedaży na koniec kwartału, w którym upływa możliwość skorzystania z promocji. |