1. W której pozycji bilansu wykazać zaliczki na poczet dywidendy w spółce z o.o.?
W naszej spółce z o.o. wypłacane są w ciągu roku wspólnikom zaliczki na poczet dywidendy. Czy w bilansie sporządzanym według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości należy zaprezentować je w pasywach w pozycji A.VII? W której pozycji bilansu przedstawia się zaliczki na poczet dywidendy wymagające zwrotu, w przypadku gdy zostały wypłacone w większej wysokości niż osiągnięty zysk?
| Uchwalone przez zarząd, wypłacone lub postawione do dyspozycji na dzień bilansowy zaliczki na poczet dywidendy (saldo Wn konta 82) prezentuje się w pasywach bilansu sporządzonego według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości, w pozycji A.VII. "Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna)". Z kolei zaliczki wymagające zwrotu wykazuje się w pozycji B.II aktywów bilansów, jako inne należności krótkoterminowe. |
W spółce z o.o. zasady dotyczące wypłaty zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy regulują przepisy art. 194-195 K.s.h. Z przepisów tych wynika, że umowa spółki może upoważniać zarząd do wypłaty wspólnikom zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy za rok obrotowy, jeżeli spółka posiada środki wystarczające na wypłatę. Ponadto spółka może wypłacić zaliczkę na poczet przewidywanej dywidendy, jeżeli jej zatwierdzone sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy wykazuje zysk. Zaliczka może stanowić najwyżej połowę zysku osiągniętego od końca poprzedniego roku obrotowego, powiększonego o kapitały rezerwowe utworzone z zysku, którymi w celu wypłaty zaliczek może dysponować zarząd, oraz pomniejszonego o niepokryte straty i udziały własne.
W świetle art. 53 ust. 5 ustawy o rachunkowości, wypłatę zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy uznaje się za śródroczny podział wyniku finansowego netto jednostki. W księgach rachunkowych uchwałę zarządu o wypłacie zaliczki na poczet dywidendy księguje się zapisem po stronie Wn konta 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" (w analityce: Odpisy z zysku w ciągu roku obrotowego), w korespondencji ze stroną Ma konta 24-3 "Rozrachunki z udziałowcami". Następnie należy ująć w księgach podlegający potrąceniu zryczałtowany podatek dochodowy, zapisem po stronie Wn konta 24-3, w korespondencji ze stroną Ma konta 22-3 "Pozostałe rozrachunki publicznoprawne", oraz wypłatę zaliczki na konto wspólnika, zapisem po stronie Wn konta 24-3, w korespondencji ze stroną Ma konta 13-0 "Rachunek bieżący".
Pozostające na dzień bilansowy saldo Wn konta 82, które wyraża stan uchwalonych i wypłaconych lub postawionych do dyspozycji zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy, wykazuje się w pozycji A.VII. "Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna)" pasywów bilansu sporządzanego według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości. W przypadku gdy w danym roku obrotowym zaliczka na poczet przewidywanej dywidendy została wypłacona wspólnikom, a spółka z o.o. odnotowała stratę albo osiągnęła zysk w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek, wspólnicy zwracają zaliczki w całości lub w odpowiedniej części. Wymagające zwrotu zaliczki należy zaprezentować w pozycji B.II aktywów bilansu, jako inne należności krótkoterminowe.
2. Jak rozliczyć saldo konta 64-0, dotyczące kosztów ubezpieczenia sprzedanego samochodu?
W lipcu 2025 r. sprzedaliśmy samochód stanowiący środek trwały naszej jednostki. W momencie sprzedaży na koncie 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów" znajdowały się nierozliczone koszty ubezpieczenia tego samochodu. W jaki sposób należy je rozliczyć?
| Z chwilą sprzedaży samochodu jednostka powinna zaprzestać aktywowania kosztów ubezpieczenia, a nierozliczoną kwotę pozostającą na koncie 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów", odpisać w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych. |
Jeżeli koszty ubezpieczenia samochodu stanowiącego środek trwały jednostki dotyczą przyszłych okresów sprawozdawczych, to wskazane jest rozliczać je w czasie, na podstawie art. 39 ust. 1 ustawy o rachunkowości, jako czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów. Z przepisu tego wynika, że odpisy czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów mogą następować stosownie do upływu czasu lub wielkości świadczeń. Czas i sposób rozliczenia powinien być uzasadniony charakterem rozliczanych kosztów, z zachowaniem zasady ostrożności (por. art. 39 ust. 3 ww. ustawy). Koszty rozliczane w czasie ujmuje się na koncie 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów". Po sprzedaży samochodu koszty jego ubezpieczenia nie mogą pozostawać na koncie 64-0. Nierozliczoną kwotę pozostającą na tym koncie należy odpisać w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych, zapisem po stronie Wn konta 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne", w korespondencji ze stroną Ma konta 64-0. Trzeba mieć na uwadze, że jeżeli jednostka sporządza rachunek zysków i strat w wersji porównawczej, to rozliczenie pozostałej części ubezpieczenia należy ująć w księgach rachunkowych za pomocą kont obrotów wewnętrznych, tzn. za pośrednictwem konta 79-0 "Obroty wewnętrzne" oraz konta 79-1 "Koszty obrotów wewnętrznych". Przy czym w jednostce ewidencjonującej koszty podstawowej działalności operacyjnej wyłącznie na kontach zespołu 4 stosuje się tylko konto 79-0.
3. Czy sprawozdanie finansowe sporządzone przy wyborze estońskiego CIT należy złożyć w KRS?
Nasza spółka z o.o. w trakcie 2025 r. przeszła na opodatkowanie estońskim CIT. W związku z tym zamknęliśmy księgi rachunkowe i sporządziliśmy sprawozdanie finansowe. Czy sprawozdanie to powinniśmy złożyć w KRS?
| Sprawozdanie sporządzone w związku z wyborem opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek (tzw. estońskim CIT) nie jest rocznym sprawozdaniem finansowym, dlatego nie podlega złożeniu w KRS. |
Podatnicy CIT, którzy w trakcie roku podatkowego przeszli na opodatkowanie estońskim CIT muszą na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania estońskim CIT zamknąć księgi rachunkowe oraz sporządzić sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami o rachunkowości (por. art. 28j ust. 5 updop).
Zamknięcie ksiąg rachunkowych, o którym mowa w przepisie art. 28j ust. 5 updop, jest zamknięciem - w świetle art. 12 ust. 2 pkt 7 ustawy o rachunkowości - na inny dzień bilansowy określony odrębnymi przepisami. Dokonuje się go w ciągu 3 miesięcy od tego zdarzenia. W myśl art. 45 ust. 1 ustawy o rachunkowości, sprawozdanie finansowe sporządza się na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych, o którym mowa w art. 12 ust. 2 tej ustawy, oraz na inny dzień bilansowy. Zatem sprawozdanie finansowe sporządzone na podstawie art. 28j ust. 5 updop, jest sprawozdaniem finansowym w rozumieniu art. 45 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Nie jest jednak sprawozdaniem rocznym w rozumieniu art. 53 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Dlatego też sprawozdanie to nie podlega złożeniu w KRS. Na podstawie bowiem art. 69 ust. 1 ww. ustawy, kierownik jednostki składa we właściwym rejestrze sądowym m.in. roczne sprawozdanie finansowe. Zatem sprawozdanie finansowe, o którym mowa w art. 28j ust. 5 updop, nie będzie podlegało złożeniu w KRS.
Należy pamiętać, że sprawozdanie finansowe sporządzone na dzień poprzedzający przejście na estoński CIT musi mieć postać elektroniczną i zostać podpisane na ogólnych zasadach przez osobę, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych oraz kierownika jednostki.