Ustalenie odroczonego podatku dochodowego przy leasingu samochodu osobowego o wartości powyżej 150.000 zł
Jak naliczyć podatek odroczony od leasingu samochodu osobowego o wartości powyżej 150.000 zł? Leasing jest podatkowo-operacyjny, a bilansowo-finansowy. Środek trwały został przyjęty na stan w wysokości sumy rat leasingowych (część kapitałowa) oraz nieodliczonej części VAT. Amortyzacja pojazdu nie stanowi kosztu podatkowego. W zobowiązaniach zaksięgowano sumę opłaty wstępnej, rat kapitałowych wraz z kwotą wykupu. Samochód został przyjęty na stan w listopadzie 2023 r.; roczna stawka amortyzacji to 20%. W jaki sposób wyliczyć podatek odroczony, jeśli część wartości powyżej 150 tys. stanowi różnicę trwałą?
W pytaniu przedstawiono sytuację, gdy leasingowany jest samochód osobowy na warunkach wskazanych w art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy o rachunkowości, tj. gdy jest to dla celów bilansowych leasing finansowy, ale z podatkowego punktu widzenia pozostaje leasingiem operacyjnym, zaś jednostka nie stosuje uproszczeń w kwalifikowaniu umów leasingowych. W takim przypadku:
- wartość początkowa środka trwałego (dla celów bilansowych) stanowi wartość samochodu wynikającą z umowy, powiększona o niepodlegający odliczeniu VAT od rat kapitałowych,
- naliczana od takiego obiektu inwentarzowego amortyzacja nie stanowi kosztu uzyskania przychodów,
- do kosztów uzyskania przychodów zalicza się:
a) fakturowane przez finansującego raty kapitałowe (w tym zaliczaną na poczet spłaty kapitału opłatę wstępną) z uwzględnieniem przypadającej na te kwoty częścią podatku naliczonego niepodlegającego odliczeniu - w wysokości możliwej do uznania za koszt podatkowy (tj. po uwzględnieniu limitu 150.000 zł),
b) część odsetkową rat kapitałowych z częścią przypadającego na nią niepodlegający odliczeniu VAT,
c) amortyzację auta po jego wykupie, jeśli zostanie zakwalifikowany do uznawanych podatkowo środków trwałych (przy czym tu obowiązuje nowy limit 150.000 zł).
Przy umowach leasingowych powstają zarówno aktywa z tytułu podatku odroczonego, jak i rezerwy. Wynika to z okoliczności istnienia w aktywach i w zobowiązaniach pozycji mających odmienną wartość bilansową i podatkową. Dodatkowo wystąpi jednak potrzeba wyeliminowania różnicy trwałej. Propozycję podejścia do takiej kalkulacji przedstawimy na przykładzie liczbowym.
Przykład
Przedmiotem leasingu podatkowo-operacyjnego jest samochód osobowy o wartości netto 218.000 zł. W tej kwocie zawiera się wartość wykupu pojazdu, tj. 30.000 zł netto. Powyższe kwoty z uwzględnieniem przypadającego na nie niepodlegającego odliczeniu VAT wynoszą odpowiednio: 243.070 zł i 33.450 zł. Pojazd przyjęto na stan w listopadzie 2023 r. i dla celów bilansowych jest amortyzowany stawką roczną 20%. Do końca 2023 r. uiszczono opłatę wstępną (20.000 zł netto, z uwzględnieniem nieodliczonego VAT 22.300 zł) oraz grudniową ratę kapitałowo-odsetkową (z kapitałem w kwocie 3.500 zł netto (z uwzględnieniem nieodliczanego VAT - 3.902,50 zł). Jednostka jest opodatkowana podatkiem CIT na zasadach ogólnych, stosuje więc stawkę 19%. Kalkulacja podatku odroczonego: a) wartość bilansowa pojazdu na 31 grudnia 2023 r.: wartość początkowa 243.070 zł - 4.051,17 zł (grudniowy odpis amortyzacyjny) = 239.018,83 zł, b) wartość podatkowa pojazdu na 31 grudnia 2023 r.: 33.450 zł (taka wartość będzie mogła być zamortyzowana podatkowo po zakończeniu umowy leasingu i wykupie pojazdu), c) ustalenie dodatniej różnicy przejściowej: 239.018,83 zł - 33.450 zł = 205.568,83 zł, d) kwota rezerwy na odroczony CIT (w zaokrągleniu): 205.568,83 zł × 19% = 39.058 zł, e) wartość bilansowa zobowiązania leasingowego na dzień 31 grudnia 2023 r.: 243.070 zł - 22.300 zł - 3.902,50 zł = 216.867,50 zł, f) wartość podatkowa zobowiązania: 0 zł, g) wyłączenie z podstawy naliczenia aktywów różnicy o charakterze trwałym (raty kapitałowe w okresie trwania umowy, które nie obniżą CIT): raty do spłaty do końca podstawowego okresu umowy: 183.417,50 zł (tj. 216.867,50 zł - 33.450 zł), wyliczenie proporcji: 150.000 zł/243.070 zł × 100% = 61,71%, tym samym różnica trwała: 100% - 61,71% = 38,29%, 183.417,50 zł × 38,29% = 70.229,43 zł, h) różnica przejściowa ujemna (e - f - g): 146.638,07 zł, i) kwota aktywów z tytułu odroczonego CIT (w zaokrągleniu): 146.638,07 zł × 19% = 27.861 zł, j) podatek odroczony do ujęcia w rachunku zysków i strat: 39.058 zł - 27.861 zł = 11.196 zł (po stronie Wn konta wynikowego "podatek dochodowy - odroczony"). |