Uchybienia formalne przy składaniu zawiadomienia o wyborze estońskiego CIT - odpowiedź na interpelację poselską

Czego dotyczył problem?

Jednym z warunków skutecznego wyboru ryczałtu od dochodów spółek, tj. tzw. estońskiego CIT, jest złożenie zawiadomienia o wyborze tej formy opodatkowania do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym podatnik ma być opodatkowany estońskim CIT (art. 28j ust. 1 pkt 7 ustawy o PDOP). Zawiadomienie to składa się na druku ZAW-RD.

UWAGA! Wzór zawiadomienia ZAW-RD dostępny w programie DRUKI Gofin w dziale Podatek dochodowy.

Podatnik może wybrać opodatkowanie estońskim CIT również przed upływem przyjętego przez niego roku podatkowego, jeżeli na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem zamknie księgi rachunkowe oraz sporządzi sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami o rachunkowości. Stosuje się tu odpowiednio ww. regulacje w zakresie składania zawiadomienia ZAW-RD (zob. art. 28j ust. 5 ustawy o PDOP).

Kwestia składania ww. zawiadomienia była przedmiotem interpelacji poselskiej z 19 grudnia 2024 r., nr 7086. W interpelacji tej wskazano, że ww. dokument jest stosunkowo prosty i krótki, może jednak dojść do błędów, tj.:

• miejsce składania zawiadomienia - podatnik może wskazać błędny urząd skarbowy (np. poprzez przeoczenie momentu spełnienia warunków podlegania pod wyspecjalizowany urząd skarbowy),
• dane podatnika - mogą się zdarzyć pomyłki w nazwie lub wskazanie nieaktualnej nazwy (zmienionej już w KRS); dotyczy to w szczególności spółek powstałych z przekształcenia,
• okres opodatkowania estońskim CIT- z uwagi na wydłużenie lub skrócenie pierwszego roku obrotowego spółki, w niektórych przypadkach może dojść do błędnego wskazania czteroletniego okresu (np. przez wskazanie 3 lub 5 lat obrotowych),
• osoba reprezentująca podatnika - zdarzało się, że ZAW-RD podpisywał pełnomocnik posiadający umocowanie na druku UPL-1 (w praktyce księgowy spółki), co nie było prawidłowe, gdyż ZAW-RD nie jest deklaracją podatkową.

W ww. interpelacji poselskiej podkreślono, że przepisy nie przewidują skutków błędów i braków formalnych formularza ZAW-RD (ponieważ jest to zawiadomienie a nie deklaracja podatkowa, to nie można go skorygować). Za zasadne wskazano wprowadzenie instytucji zaświadczenia o skutecznym wyborze estońskiego CIT. Organ mógłby weryfikować skuteczne złożenie ZAW-RD. Spełnienie pozostałych warunków mogłoby być oświadczane przez podatnika w treści ZAW-RD (pod rygorem bezskuteczności zaświadczenia). Alternatywnie urzędy skarbowe mogłyby wydawać urzędowe potwierdzenia przyjęcia formularza ZAW-RD i jego pozytywnej weryfikacji.

W związku z powyższym w ww. interpelacji zapytano, czy:

1) ewentualne błędy lub braki złożonego zawiadomienia ZAW-RD skutkują nieskutecznym wyborem estońskiego CIT,

2) w obecnym stanie prawnym istnieją przepisy umożliwiające skuteczne korygowanie zawiadomienia ZAW-RD przez podatników,

3) planowane są jakiekolwiek prace legislacyjne dotyczące ww. zagadnień.

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów (dalej: MF) w piśmie z 16 stycznia 2025 r., nr DD8.054.12.2024, będącym odpowiedzią na ww. interpelację poselską wskazał, że złożenie zawiadomienia ZAW-RD jest tylko jednym z warunków, których spełnienie umożliwia podatnikowi wybór estońskiego CIT. Dla skutecznego wyboru tej formy opodatkowania konieczne jest również spełnienie kumulatywnie (łącznie) wszystkich warunków wskazanych w art. 28j ust. 1 ustawy o PDOP, przy jednoczesnym niespełnianiu przez podatnika przesłanek negatywnych - wyłączających możliwość opodatkowania estońskim CIT (które zostały określone w art. 28k ww. ustawy).

• Błędy/braki zawiadomienia ZAW-RD a skuteczność wyboru estońskiego CIT

MF odnosząc się do uchybień formalnych zawiadomienia o wyborze estońskiego CIT (ZAW-RD) wskazał, że takie zawiadomienie nie jest deklaracją w rozumieniu art. 3 pkt 5 Ordynacji podatkowej, w związku z czym nie mają do niego zastosowania przepisy dotyczące korekt deklaracji, zawarte w art. 81-81b ww. ustawy. Zawiadomienie to może być - zdaniem MF - traktowane jak podanie, w związku z czym poprawienie błędów w zawiadomieniu ZAW-RD jest dopuszczalne, o ile nie mają one wpływu na skutki materialnoprawne określone w ustawie o PDOP w postaci podlegania opodatkowaniu estońskim CIT.

• Zaświadczenie potwierdzające skuteczny wybór estońskiego CIT

MF stwierdził, że nie jest możliwe wydanie zaświadczenia potwierdzającego, że podatnik od dnia wskazanego w ZAW-RD jako początek okresu opodatkowania estońskim CIT, będzie spełniał wszystkie warunki uprawniające do korzystania z tej formy opodatkowania. Organy administracji skarbowej w momencie złożenia ZAW-RD nie dysponują bowiem informacjami pozwalającymi dokonać takiej weryfikacji. Ponadto ocena spełnienia przez podatników niektórych z warunków uprawniających do opodatkowania estońskim CIT (np. warunku określonego w art. 28j ust. 1 pkt 3 ustawy o PDOP, tj. np. w zakresie wymaganego poziomu zatrudnienia) jest możliwa wyłącznie po zakończeniu roku podatkowego.

• Plany w zakresie prac legislacyjnych dotyczących zagadnień związanych z ZAW-RD

MF poinformowało, że nie planuje zmian legislacyjnych w Ordynacji podatkowej dotyczących ww. zawiadomienia. Funkcjonujące aktualnie regulacje są wystarczające dla rozstrzygnięcia zagadnień przedstawionych we wskazanej na wstępie interpelacji.