PoznajProdukty.gofin.pl
Poznaj nasze produkty wydawnicze ZA DARMO !

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno-Finansowych

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno-Finansowych

nr 7 (1230) z dnia 01.03.2025
Powrót
A A A
print
prev magazine next

Odpowiedzi na pytania Czytelników

Źródło: Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 7 (1230) z dnia 01.03.2025, strona 35

2.1. Strata podatkowa za 2024 r. - odliczanie na etapie zaliczek na CIT w 2025 r.

Spółka z o.o. (opodatkowana tzw. klasycznym CIT) za 2024 r. poniosła stratę podatkową na działalności gospodarczej. Czy stratę tę spółka może w 2025 r. odliczyć na etapie zaliczek na podatek dochodowy (w ramach limitu 5.000.000 zł), czy w wysokości 50%?

Spółka z o.o. może odliczyć stratę podatkową za 2024 r. już w trakcie 2025 r., na etapie zaliczek na podatek dochodowy, o ile uzyskany dochód na to pozwoli, w ramach limitu 5.000.000 zł lub w wysokości 50% poniesionej straty.

Zasady odliczania strat podatkowych z lat ubiegłych

Kwestie związane z odliczaniem strat podatkowych z lat ubiegłych reguluje art. 7 ust. 5 ustawy o PDOP. Z przepisu tego wynika, że o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, podatnik może:

  • obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty albo
  • obniżyć jednorazowo dochód uzyskany z tego źródła w jednym z najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu lat podatkowych o kwotę nieprzekraczającą 5.000.000 zł; nieodliczona kwota podlega rozliczeniu w pozostałych latach tego pięcioletniego okresu, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty.

Co ważne, stratę podatkową rozlicza się tylko z dochodem powstałym z tego samego źródła przychodów. W związku z tym stratę z tzw. innych źródeł przychodów (w praktyce z działalności gospodarczej) można odliczyć tylko od dochodu z tego źródła. Straty tej nie można odliczyć od dochodu z zysków kapitałowych (analogicznie, dochodu uzyskanego z innych źródeł przychodów nie można obniżyć o stratę z zysków kapitałowych).

Odliczenie straty podatkowej na etapie zaliczek na podatek dochodowy

Jest powszechnie akceptowane, że straty podatkowe z lat ubiegłych mogą być odliczane już w trakcie roku na etapie zaliczek na podatek dochodowy. Tak przykładowo uznał Dyrektor KIS w interpretacjach indywidualnych z 4 kwietnia 2023 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.82.2023.1.SG oraz z 20 marca 2023 r., nr 0111-KDIB1-2.4010.69.2023.1.EJ. Jak czytamy w drugiej z ww. interpretacji:

"(...) Jeżeli (...) podatnik osiąga dochód w trakcie trwania roku podatkowego, tj. stwierdza w trakcie roku podatkowego, że obowiązany jest do wykazania zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych, to zasadne jest uznanie, że osiągnął on dochód, który może obniżyć o kwotę straty w odpowiedniej wysokości. Oznacza to, że podatnik nie musi czekać do momentu sporządzenia rocznego zeznania podatkowego, w którym wykaże dochód z całego roku podatkowego i dopiero wówczas obniży jego wysokość o odpowiednią kwotę straty.

(...) złożenie zeznania CIT-8 za ubiegły rok nie jest warunkiem koniecznym, który pozwala obniżyć dochód uzyskany w kolejnym roku o wysokość poniesionej w poprzednim roku straty. Wymogiem niezbędnym jest natomiast wiedza podatnika o wysokości poniesionej straty. (...)"

Uważamy, że sposób odliczania w trakcie roku straty z lat ubiegłych jest analogiczny, jak w przypadku odliczenia w zeznaniu podatkowym.

W związku z powyższym spółka, która poniosła w 2024 r. stratę podatkową na działalności gospodarczej, stratę tę może odliczać w trakcie 2025 r. na etapie zaliczek na podatek dochodowy (od dochodu z tego samego źródła, tj. z działalności gospodarczej), o ile uzyskany dochód na to pozwoli, do wysokości limitu:

  • 50% kwoty straty podatkowej z 2024 r. albo
  • w ramach ww. limitu 5.000.000 zł.

Wspomnimy, że gdyby spółka poniosła stratę podatkową za 2025 r. lub gdyby osiągnęła dochód, od którego nie mogłaby w całości odliczyć straty odliczonej na etapie zaliczek, to wówczas nie musiałaby korygować tych zaliczek. W takim przypadku strata z 2024 r. nie mogłaby zostać odliczona w zeznaniu podatkowym (w przypadku poniesienia za 2025 r. straty podatkowej) lub mogłaby zostać odliczona tylko w pewnej części.

2.2. Skuteczna zmiana roku podatkowego dla celów CIT

W poprzednich latach rok podatkowy spółki z o.o. (opodatkowanej "klasycznym" CIT) był zbieżny z rokiem kalendarzowym. W 2024 r. wspólnicy spółki podjęli uchwałę o zmianie roku podatkowego, w której postanowiono, że "nowy" rok podatkowy spółki z o.o. będzie trwał od 1 kwietnia danego roku kalendarzowego do 31 marca następnego roku kalendarzowego. Wniosek o zmianę wpisu w KRS został złożony przez spółkę w 2024 r., a w styczniu 2025 r. dokonano zmiany w KRS. W tej sytuacji rok podatkowy rozpoczynający się 1 stycznia 2025 r. zakończy się 31 marca 2026 r. Natomiast kolejny rok podatkowy będzie trwać od 1 kwietnia 2026 r. do 31 marca 2027 r. Czy jeśli spółka poinformuje o ww. zmianie w zeznaniu za 2024 r. (złożonym do końca marca 2025 r.), to będzie można uznać, że doszło do skutecznej zmiany roku podatkowego?

Uważamy, że w tej sytuacji będzie można uznać, że doszło do skutecznej zmiany roku podatkowego. W konsekwencji pierwszy po zmianie rok podatkowy spółki będzie trwał od 1 stycznia 2025 r. do 31 marca 2026 r. Z kolei kolejny rok podatkowy będzie trwał od 1 kwietnia 2026 r. do 31 marca 2027 r.

Podstawa prawna zmiany roku podatkowego

Kwestie związane z rokiem podatkowym spółki z o.o. reguluje art. 8 ustawy o PDOP. Z przepisu tego wynika m.in., że:

  • rokiem podatkowym jest generalnie rok kalendarzowy, chyba że podatnik postanowi inaczej w statucie albo w umowie spółki, albo w innym dokumencie odpowiednio regulującym zasady ustrojowe innych podatników; wówczas rokiem podatkowym jest okres kolejnych dwunastu miesięcy kalendarzowych,
  • w przypadku podjęcia po raz pierwszy działalności, pierwszy rok podatkowy trwa od dnia rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego albo do ostatniego dnia wybranego roku podatkowego, nie dłużej jednak niż dwanaście kolejnych miesięcy kalendarzowych; w przypadku podjęcia po raz pierwszy działalności w drugiej połowie roku kalendarzowego i wybrania roku podatkowego pokrywającego się z rokiem kalendarzowym, pierwszy rok podatkowy może trwać od dnia rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego następującego po roku, w którym rozpoczęto działalność,
  • w razie zmiany roku podatkowego, za pierwszy po zmianie rok podatkowy uważa się okres od pierwszego miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do końca roku podatkowego nowo przyjętego; okres ten nie może być krótszy niż dwanaście i dłuższy niż dwadzieścia trzy kolejne miesiące kalendarzowe,
  • o wyborze roku podatkowego innego niż rok kalendarzowy podatnik informuje w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy poprzedzający pierwszy po zmianie rok podatkowy.

Trzeba też dodać, że zmiana roku podatkowego wiąże się z koniecznością zmiany umowy spółki. Zmiana umowy spółki wymaga z kolei uchwały wspólników i wpisu do rejestru. Zmianę umowy spółki zarząd zgłasza do sądu rejestrowego (zob. art. 255 § 1 i art. 256 § 1 Kodeksu spółek handlowych).

Warunki skutecznej zmiany roku podatkowego

Odnosząc się do skutecznej zmiany roku podatkowego, warto przywołać interpretację indywidualną Dyrektora KIS z 20 stycznia 2025 r., nr 0111-KDIB2-1.4010.636.2024.2.AG. W interpretacji tej organ podatkowy wskazał, że aby dokonać zmiany roku podatkowego, należy skutecznie przeprowadzić zmiany w statucie - muszą one być dokonane (uchwalone) przed rozpoczęciem roku podatkowego, którego dotyczą. Jak ponadto wskazał organ podatkowy, żeby zmiana roku podatkowego była skuteczna dla rozliczeń w CIT, po pierwsze podatnik musi określić rok podatkowy w odpowiednim dokumencie regulującym jego ustrój. Treść przepisów ustawy o PDOP jako warunek zmiany wskazuje podjęcie stosownej uchwały o zmianie umowy lub statucie spółki lub innym dokumencie, który reguluje zasady ustrojowe podatnika. Według organu podatkowego, drugim obowiązkiem dla skutecznej zmiany roku podatkowego jest obowiązek informacyjny, tj. o wyborze roku podatkowego innego niż rok kalendarzowy podatnik informuje w zeznaniu podatkowym, składanym za rok podatkowy poprzedzający pierwszy po zmianie rok podatkowy. Okres ten ma na celu ukonstytuowanie przeprowadzonych zmian. Jest to czas niezbędny na przeprowadzenie procesu rejestracji zmiany roku podatkowego, zgodnie z odpowiednimi przepisami. Stąd, aby powyższe zawiadomienie odniosło skutek na dzień jego przedłożenia naczelnikowi urzędu skarbowego, okoliczność której dotyczy powinna być - zdaniem Dyrektora KIS - już prawnie skuteczna, w tym przypadku ujawniona poprzez wpis w rejestrze.

Organ podatkowy zaznaczył, że data, do której należy złożyć roczne zeznanie podatkowe, jest terminem, do upływu którego można złożyć/zmienić złożone oświadczenie.

W sytuacji, o której mowa w pytaniu, w 2024 r. została podjęta uchwała o zmianie roku podatkowego oraz został złożony wniosek do KRS o zmianę umowy spółki. Formalności te zostały dokonane przed końcem ostatniego roku podatkowego przed zmianą, tj. przed 1 stycznia 2025 r. Przyjmując, że o zmianie tego roku spółka poinformuje w zeznaniu podatkowym za 2024 r. (złożonym do końca marca 2025 r.) zasadne jest uznać, że spółka skutecznie dokona zmiany roku podatkowego (sąd wydał postanowienie o wpisie zmiany w KRS w styczniu 2025 r., a więc przed złożeniem zeznania podatkowego za 2024 r., w którym spółka poinformuje naczelnika urzędu skarbowego o ww. zmianie). W konsekwencji jej pierwszy po zmianie rok podatkowy będzie trwał od 1 stycznia 2025 r. do 31 marca 2026 r. Natomiast kolejny rok podatkowy będzie trwał od 1 kwietnia 2026 r. do 31 marca 2027 r.

2.3. Zysk bilansowy z różnych lat a hipotetyczne odsetki dla celów CIT

Spółka z o.o. (opodatkowana tzw. klasycznym CIT) wypracowała zysk bilansowy za 2022 r. oraz za 2023 r. Zyski te na podstawie stosownych uchwał zostały przekazane na podwyższenie kapitału rezerwowego odpowiednio w 2023 r. i 2024 r. Od zysków tych spółka chciałaby naliczyć hipotetyczne odsetki i zaliczyć je do kosztów uzyskania przychodów w 2024 r. Czy spółka może tak postąpić, a jeśli tak, to w jakiej wysokości powinna wykazać te odsetki stanowiące koszty podatkowe (rok podatkowy spółki pokrywa się z rokiem kalendarzowym)?

Nie ma przeszkód, aby spółka zaliczyła w 2024 r. do kosztów uzyskania przychodów hipotetyczne odsetki od zysków wypracowanych za 2022 r. i za 2023 r., przekazanych na kapitał rezerwowy odpowiednio w 2023 r. i w 2024 r. Odsetki te mogą być kosztem podatkowym do wysokości limitu 250.000 zł.

Podstawa prawna ujmowania w kosztach podatkowych tzw. hipotetycznych odsetek

Regulacje dotyczące tzw. hipotetycznych odsetek zawiera art. 15cb ustawy o PDOP. Z przepisów tych wynika, że w spółce za koszt uzyskania przychodów uznaje się również kwotę odpowiadającą iloczynowi stopy referencyjnej NBP obowiązującej w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok podatkowy powiększonej o 1 punkt procentowy oraz kwoty:

  • dopłaty wniesionej do spółki w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach lub
  • zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy spółki.

UWAGA! Koszt w postaci tzw. hipotetycznych odsetek przysługuje w roku wniesienia dopłaty lub podwyższenia kapitału rezerwowego lub zapasowego oraz w kolejnych dwóch bezpośrednio po sobie następujących latach podatkowych.

Hipotetyczne odsetki mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, jeżeli zwrot dopłaty lub podział i wypłata zysku nastąpi nie wcześniej niż po upływie 3 lat licząc od końca roku podatkowego, w którym ta dopłata została wniesiona do spółki albo została podjęta uchwała o zatrzymaniu zysku w spółce (art. 15cb ust. 5 ustawy o PDOP).

Trzeba też dodać, że ww. preferencji nie stosuje się do dopłat i zysków przeznaczonych na pokrycie straty bilansowej (art. 15cb ust. 4 ww. ustawy).

Wspomnijmy, że przepisów o hipotetycznych odsetkach nie stosuje się, jeżeli podatnik lub podmiot z nim powiązany dokonał czynności prawnej albo powiązanych czynności prawnych bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, głównie w celu zaliczenia hipotetycznych odsetek do kosztów uzyskania przychodów. Do uzasadnionych przyczyn ekonomicznych nie zalicza się przypadku, gdy korzyść uzyskana w roku podatkowym lub w latach następnych wynika z zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów (tak wynika z art. 15cb ust. 10 ustawy o PDOP, mającego zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2021 r.).

Zysk bilansowy z różnych lat a hipotetyczne odsetki

Jak już wskazano spółki (opodatkowane tzw. klasycznym CIT), które przekazały zysk bilansowy na kapitał rezerwowy lub zapasowy, mogą od tego zysku naliczyć hipotetyczne odsetki i ująć je w kosztach podatkowych w okresie trzech lat - tj. w roku podwyższenia kapitału rezerwowego lub zapasowego oraz w kolejnych dwóch bezpośrednio po sobie następujących latach podatkowych.

W przypadku zatem zysku bilansowego:

  • za 2022 r., przekazanego na kapitał rezerwowy/zapasowy w 2023 r. - hipotetyczne odsetki od tego zysku można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w latach 2023-2025,
  • za 2023 r., przekazanego na kapitał rezerwowy/zapasowy w 2024 r. - hipotetyczne odsetki od tego zysku można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w latach 2024-2026.

Słusznie zatem w sytuacji, o której mowa w pytaniu, spółka uznała, że może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w 2024 r. hipotetyczne odsetki od zysku bilansowego za 2022 r., przekazanego na kapitał rezerwowy w 2023 r. oraz od zysku bilansowego za 2023 r., przekazanego na kapitał rezerwowy w 2024 r.

Limit 250.000 zł

Łączna kwota kosztów uzyskania przychodów z tytułu hipotetycznych odsetek nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty 250.000 zł (art. 15cb ust. 3 ustawy o PDOP).

Według organów podatkowych, ww. limit w wysokości 250.000 zł dotyczy łącznej kwoty odsetek podlegających odliczeniu w danym roku podatkowym, niezależnie od ilości "tytułów" (tj. od zysków, za jakie lata obrotowe) odsetki te są naliczane. Tak uznał Dyrektor KIS np. w interpretacji indywidualnej z 25 stycznia 2024 r., nr 0111-KDIB1-3.4010.697.2023.1.DW. Zdaniem organu podatkowego:

"(...) Przepis ten (art. 15cb ust. 3 ustawy o PDOP - przyp. red.), w sposób jednoznaczny określa maksymalną kwotę kosztu, jaka (...) może podlegać odliczeniu w roku podatkowym. Bez znaczenia jest w tej mierze ilość "tytułów" odliczenia. Nie jest w tym zakresie istotny także fakt, że np. część odliczenia wynika z przeniesienia zysku na kapitał rezerwowy lub zapasowy spółki w poprzednim roku podatkowym, a część z przeniesienia tego zysku w roku bieżącym.

(...) w przypadku gdy w ciągu kilku lat kilkakrotnie zatrzymacie Państwo zysk, maksymalna kwota kosztu podatkowego, jaką możecie Państwo odliczyć w danym roku podatkowym, zawsze wynosi 250.000 zł niezależnie od ilości "zdarzeń". (...)"

Podobnie wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 23 stycznia 2024 r., nr 0111-KDIB2-1.4010.533.2023.1.BJ.

Odnosząc powyższe do sytuacji, o której mowa w pytaniu, spółka będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w 2024 r. hipotetyczne odsetki od zysku przekazanego na podwyższenie kapitału zapasowego w 2023 r. (wypracowanego za 2022 r.) oraz w 2024 r. (wypracowanego za 2023 r.) - łącznie do wysokości limitu 250.000 zł.

Stopa referencyjna na potrzeby hipotetycznych odsetek w 2024 r.

Jak już wskazano, hipotetyczne odsetki ustala się w kwocie odpowiadającej iloczynowi stopy referencyjnej NBP obowiązującej w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok podatkowy powiększonej o 1 punkt procentowy oraz - w omawianym przypadku - kwoty zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy spółki. Zdaniem organów podatkowych, mowa tu o stopie referencyjnej NBP obowiązującej w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok rozpoznania kosztu podatkowego. Tak wynika np. z interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 13 grudnia 2024 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.549.2024.1.SP, czy z 30 września 2024 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.394.2024.1.SP.

Zatem w przypadku wskazanym w pytaniu, do ustalania hipotetycznych odsetek stanowiących koszt podatkowy w 2024 r., od zysku za 2022 r. oraz za 2023 r., przekazanych na podwyższenie kapitału zapasowego odpowiednio w 2023 r. oraz w 2024 r., należy zastosować stopę referencyjną NBP obowiązującą na koniec grudnia 2023 r.

Przykład

Spółka z o.o., której rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, wypracowała zysk bilansowy za 2022 r. w kwocie 200.000 zł oraz za 2023 r. w wysokości 400.000 zł. Zyski te zostały przekazane (mocą stosownych uchwał) na podwyższenie kapitału rezerwowego odpowiednio w 2023 r. i 2024 r. W celu obliczenia hipotetycznych odsetek za 2024 r. od ww. zysków spółka stosuje (zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych) stopę referencyjną NBP obowiązującą na koniec 2023 r., wynoszącą 5,75%. Po powiększeniu tej stopy o 1 punkt procentowy, do obliczenia hipotetycznych odsetek za 2024 r. spółka stosuje zatem wskaźnik w wysokości 6,75%.

W tej sytuacji wartość hipotetycznych odsetek, stanowiących koszt podatkowy w 2024 r., wyniosła 40.500 zł, co wynika z wyliczenia: [(200.000 zł + 400.000 zł) × 6,75%].

2.4. Otrzymanie zapłaty po "przejściu" na estoński CIT a ulga na złe długi

Spółka z o.o. opodatkowana estońskim CIT od 1 stycznia 2024 r., przed "przejściem" na tę formę opodatkowania, skorzystała z ulgi na złe długi w odniesieniu do wierzytelności od kontrahenta krajowego. W trakcie opodatkowania estońskim CIT (w 2024 r.) kontrahent uregulował ww. wierzytelność. Czy w tej sytuacji spółka, będąc opodatkowaną estońskim CIT, powinna "odwrócić" skutki ulgi na złe długi i odprowadzić CIT od spłaconej przez kontrahenta kwoty?

W sytuacji, o której mowa w pytaniu - w naszej opinii - nie należy "odwracać" skutków zastosowania ulgi na ze długi (ale kwestia ta jest dyskusyjna).

Ulga na złe długi u wierzyciela dla celów CIT - podstawa prawna

Kwestię rozliczania tzw. złych długów na gruncie CIT reguluje art. 18fart. 25 ust. 19-26 ustawy o PDOP (na gruncie PIT - art. 26iart. 44 ust. 17-24 ustawy o PDOF). W myśl tych przepisów - w przypadku wierzyciela - gdy wierzytelność zaliczana do przychodów należnych nie zostanie w odpowiednim terminie uregulowana lub zbyta, to wierzyciel ma prawo o wartość ww. wierzytelności:

  • zmniejszyć podstawę opodatkowania lub zwiększyć stratę podatkową - w rozliczeniu rocznym,
  • zmniejszyć dochód stanowiący podstawę obliczenia zaliczki - w trakcie roku na etapie zaliczek na podatek dochodowy.

Powyższej korekty podstawy opodatkowania/straty podatkowej dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie (jeżeli do dnia złożenia zeznania podatkowego wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta, a zobowiązanie nie zostało uregulowane). W przypadku ulgi na złe długi stosowanej na etapie zaliczek na podatek dochodowy, korekty dochodu (stanowiącego podstawę obliczenia zaliczki) dokonuje się począwszy od okresu rozliczeniowego, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie do okresu, w którym wierzytelność została uregulowana lub zbyta. Korekty tej dokonuje się, jeżeli do dnia terminu płatności zaliczki wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta.

Warto dodać, że przepisy o złych długach stosuje się, gdy spełnione są łącznie następujące warunki (zob. art. 18f ust. 10 ustawy o PDOP i odpowiednio art. 26i ust. 10 ustawy o PDOF):

  • dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,
  • od daty wystawienia faktury (rachunku) lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura (rachunek) lub została zawarta umowa, a w przypadku gdy rok kalendarzowy, w którym wystawiono fakturę (rachunek), jest inny niż rok kalendarzowy, w którym zawarto umowę - gdy nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego późniejszej z tych czynności,
  • transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Polski.

Należy wskazać, że wierzyciele są zobowiązani do "odwrócenia" skutków zastosowania przepisów o złych długach. Tak jest w sytuacji, gdy po skorzystaniu przez wierzyciela z ulgi na złe długi wierzytelność została uregulowana lub zbyta. W takim przypadku wierzyciel odpowiednio zwiększa podstawę opodatkowania, zmniejsza stratę podatkową, zwiększa dochód stanowiący podstawę obliczenia zaliczki (odpowiednio w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy/w okresie rozliczeniowym roku podatkowego, w którym wierzytelność została uregulowana lub zbyta).

Opodatkowanie estońskim CIT a ulga na złe długi

Podatnicy CIT opodatkowani ryczałtem od dochodów spółek, zwanym estońskim CIT, płacą podatek dochodowy od innego rodzaju dochodów niż w tzw. klasycznym CIT. Opodatkowaniu tym podatkiem podlega bowiem dochód z tytułu: podzielonego zysku, zysku przeznaczonego na pokrycie strat, ukrytych zysków, wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą, zmiany wartości składników majątku, zysku netto (w przypadku podatnika, który zakończył opodatkowanie estońskim CIT), nieujawnionych operacji gospodarczych (zob. art. 28m ustawy o PDOP).

Podatnicy opodatkowani estońskim CIT nie stosują przepisów o złych długach, co wprost wynika z art. 18f ust. 1 ustawy o PDOP. Wskazano tam bowiem, że w przypadku ulgi na złe długi koryguje się podstawę opodatkowania ustalaną zgodnie z art. 18 lub art. 24d ust. 3 ustawy o PDOP (tj. w tzw. klasycznym CIT lub od kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej). W przypadku estońskiego CIT podstawa opodatkowania nie jest ustalana na ww. zasadach, lecz w oparciu o art. 28n ww. ustawy.

Odnosząc się do sytuacji, w której do zapłaty wierzytelności "objętej" ulgą na złe długi (zastosowaną w tzw. klasycznym CIT) dojdzie już po "przejściu" na estoński CIT, zwróćmy uwagę na następujące regulacje:

  • na podstawie art. 18f ust. 14 ustawy o PDOP, jeżeli uprawnienie albo obowiązek odpowiednio zastosowania ulgi na złe długi lub jej "odwrócenia", powstaje po zmianie formy opodatkowania, zmniejszenia albo zwiększenia podstawy opodatkowania albo straty dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym nastąpiła zmiana formy opodatkowania,
  • zgodnie z art. 18aa ww. ustawy podatnik, który stosuje ulgę na złe długu, traci odpowiednio prawo albo obowiązek do jej kontynuowania począwszy od pierwszego roku opodatkowania estońskim CIT.

Warto przywołać tu objaśnienia podatkowe Ministerstwa Finansów z 23 grudnia 2021 r., pt. "Przewodnik do Ryczałtu od dochodów spółek", dotyczące drugiego z ww. przepisów. Jak czytamy w tych objaśnieniach:

"(...) W systemie ryczałtu, z założenia, nie przewiduje się dodatkowych odliczeń od podstawy opodatkowania, z wyjątkiem takich, które zapewniają zgodność z umowami o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska.

Utrata prawa (obowiązku) do dokonywania (...) odliczeń nie ma charakteru bezwzględnego - przepisy te będą mogły być ponownie stosowane po opuszczeniu systemu ryczałtu od dochodów spółek. Prawo (obowiązek) do dokonywania wskazanych odliczeń będzie przysługiwało podatnikowi jedynie w odniesieniu do wydatków czy kosztów powstałych w okresie po zakończeniu opodatkowania ryczałtem. (...)"

"Przechodząc" z tzw. klasycznego CIT na estoński CIT podatnik zmienia formę opodatkowania, w związku z tym wydawałoby się, że powinien "odwrócić" skutki zastosowanej uprzednio ulgi na złe długi w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym nastąpiła zmiana formy opodatkowania. Byłoby to więc zeznanie podatkowe za rok opodatkowania estońskim CIT. Jednocześnie jednak ww. art. 18aa ustawy o PDOP wprost wskazuje, że podatnik traci odpowiednio prawo albo obowiązek do kontynuowania przepisów o złych długach począwszy od pierwszego roku opodatkowania estońskim CIT.

Wydaje się zatem, że w sytuacji - o której mowa w pytaniu - spółka, podlegając w 2024 r. opodatkowaniu estońskim CIT, nie "odwraca" skutków ulgi na złe długi w 2024 r., w związku z uregulowaniem przez kontrahenta wierzytelności, w stosunku do której skorzystała z tej ulgi przed "przejściem" na estoński CIT. Z informacji telefonicznej udzielonej przez KIS wynika jednak, że Ministerstwo Finansów nie wypracowało stanowiska w tej sprawie. W związku z tym wystąpiliśmy do Ministerstwa Finansów o wyjaśnienie tej kwestii. O otrzymanej odpowiedzi poinformujemy na łamach naszego czasopisma i serwisu internetowego.

A A A
print
prev magazine next
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.