Wsparcie dla pracownika po spełnieniu określonych warunków bez składek ZUS
Ze względu na trudną sytuację pracownika (długotrwała choroba z powodu wypadku w czasie wakacji) pracodawca przyznał jemu zapomogę pieniężną. Ma ona zrekompensować jego leczenie. Czy w tej sytuacji kwota przekazanego tej osobie wsparcia będzie wyłączona z podstawy wymiaru składek ubezpieczeniowych w ZUS?
| Tak. W omawianej sytuacji okoliczności przyznania pracownikowi wsparcia finansowego (tu: zapomogi pieniężnej) powodują, że świadczenie to spełnia warunki do wyłączenia go z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne w ZUS. | 
Podstawa wymiaru składek ZUS
Składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracownikom nalicza się od podstawy wymiaru, którą stanowi dla nich przychód w rozumieniu przepisów ustawy o PDOF, osiągany u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Tak wynika z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 146 ze zm.).
Przychodami ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Taki zapis zawiera art. 12 ust. 1 ustawy o PDOF.
Do przychodów ze stosunku pracy należy zatem zaliczyć m.in. wypłaconą pracownikowi zapomogę. Tego rodzaju świadczenie w ściśle określonych sytuacjach może być jednak zwolnione z obciążeń składkowych w ZUS.
Zwolnienie składkowe
Z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne w ZUS wyłączone są bowiem zapomogi losowe w przypadku klęsk żywiołowych, indywidualnych zdarzeń losowych lub długotrwałej choroby. Takie zwolnienie składkowe określa § 2 ust. 1 pkt 22 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2025 r. poz. 316), dalej: rozporządzenia składkowego.
Podsumowanie
Z treści wskazanej w pytaniu wynika, iż przekazane pracownikowi wsparcie finansowe (zapomoga losowa) zostanie wypłacone w związku z trudną sytuacją pracownika, spowodowaną długotrwałą chorobą z powodu wypadku w czasie wakacji. Świadczenie to spełnia warunki dla wyłączenia go z podstawy wymiaru składek w ZUS na podstawie § 2 ust. 1 pkt 22 ww. rozporządzenia.
Co istotne, zapomoga wypłacona pracownikowi w powyższych okolicznościach korzysta ze zwolnienia składkowego bez ograniczenia kwotowego.
| Przykład 
 Pracownik w czasie wakacji miał wypadek nad jeziorem. Z tego powodu będzie przebywał na długotrwałym zwolnieniu lekarskim. Obecnie przebywa w prywatnej klinice, w której będzie operowany i następnie rehabilitowany. Pracodawca, chcąc wesprzeć pracownika finansowo w tym leczeniu, przekazał jemu zapomogę pieniężną z tytułu długotrwałej choroby w wysokości 3.000 zł. Okoliczności przekazania pracownikowi wspomnianej zapomogi pieniężnej pozwalają w całości wyłączyć ją z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne na podstawie § 2 ust. 1 pkt 22 rozporządzenia składkowego.  |  




