Rozliczenie składkowo-podatkowe wynagrodzenia pracownika młodocianego

Od września 2025 r. zatrudniamy pracowników młodocianych (I rok nauki). Ile wynosi minimalne wynagrodzenie takich osób? W jaki sposób rozliczyć składkowo-podatkowo ww. wynagrodzenie młodocianego?

Minimalne stawki wynagrodzeń pracowników młodocianych

Pracownikowi młodocianemu w okresie nauki zawodu przysługuje wynagrodzenie obliczane w stosunku procentowym do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale, obowiązującego od pierwszego dnia następnego miesiąca po ogłoszeniu przez Prezesa GUS w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" (§ 19 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania - Dz. U. z 2018 r. poz. 2010 ze zm.).

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie, o którym mowa, w drugim kwartale 2025 r. wyniosło 8.748,63 zł (Mon. Pol. z 2025 r. poz. 743). Uwzględniając jego wysokość i odpowiednio stawki procentowe, w okresie od 1 września do 30 listopada 2025 r. pracownikowi młodocianemu przysługuje wynagrodzenie w wysokości nie niższej niż:

• 699,89 zł (tj. 8% ww. przeciętnego wynagrodzenia) w pierwszym roku nauki lub klasie I branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole,
• 787,38 zł (tj. 9% ww. przeciętnego wynagrodzenia) w drugim roku nauki lub klasie II branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole,
• 874,86 zł (tj. 10% ww. przeciętnego wynagrodzenia) w trzecim roku nauki lub klasie III branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole.

Młodocianemu odbywającemu przyuczenie do wykonywania określonej pracy w ww. okresie przysługuje wynagrodzenie w wysokości nie niższej niż 612,40 zł (7% ww. przeciętnego wynagrodzenia).

Wynagrodzenie młodocianego a zaliczka na podatek

Wynagrodzenie młodocianego zatrudnionego na umowę o pracę w celu nauki zawodu/przyuczenia do wykonywania określonej pracy stanowi przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PDOF. Zasadniczo od wynagrodzenia pracownika pracodawca, jako płatnik, nalicza i pobiera zaliczkę na podatek dochodowy. Ten obowiązek nie dotyczy jednak pracodawcy wypłacającego minimalne wynagrodzenie pracownikowi młodocianemu, gdyż obejmuje je tzw. ulga dla młodych. W jej ramach zwolnieniu z PIT podlegają m.in. przychody ze stosunku pracy otrzymane przez podatnika do ukończenia 26. roku życia - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85.528 zł. Wynagrodzenie młodocianego w skali roku podatkowego "mieści się" w tym limicie, zatem zasadniczo pracodawca nie ma obowiązku poboru zaliczki na PIT. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy młodociany złoży pracodawcy wniosek o niestosowanie ulgi dla młodych, na podstawie art. 32 ust. 6 ustawy o PDOF.

Składki ZUS od wynagrodzenia młodocianego

Od wypłacanego młodocianemu wynagrodzenia pracodawca rozlicza składki ZUS na ogólnych zasadach dotyczących pracowników. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o PDOF z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Podstawa ta stanowi jednocześnie podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne (z pewnymi zastrzeżeniami), przy czym pomniejsza się ją o kwoty składek na ubezpieczenia społeczne potrąconych przez pracodawcę ze środków pracownika.

Naliczając młodocianemu pracownikowi składkę na ubezpieczenie zdrowotne pracodawca powinien mieć na uwadze regulacje zawarte w art. 83 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 146 ze zm.). Wynika z nich, że w przypadku gdy składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona od przychodu wolnego od podatku dochodowego na podstawie m.in. art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PDOF (tj. w ramach ulgi dla młodych) jest wyższa od kwoty stanowiącej zaliczkę na podatek dochodowy, obliczoną zgodnie z przepisami ustawy o PDOF w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2021 r., którą płatnik obliczyłby, gdyby przychód ubezpieczonego nie był zwolniony od podatku dochodowego na podstawie tego przepisu (tzw. hipotetyczna zaliczka), składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej kwoty.

Przypomnijmy, iż w stanie prawnym na dzień 31 grudnia 2021 r. obowiązywała stawka podatku (z pierwszego progu skali) w wysokości 17% i kwota zmniejszająca zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 43,76 zł. Sposób obliczania hipotetycznej zaliczki na podatek przedstawiło Ministerstwo Finansów w wyjaśnieniach zamieszczonych na stronie internetowej www.gov.pl (odnosząc się do roku 2022):

"(...) kwotę 43,76 zł płatnik odlicza od zaliczki, jeśli w 2022 r. ma prawo do stosowania 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (na podstawie PIT-2). Analogicznie płatnik postępuje z kosztami. Jeśli w 2022 r. płatnik stosuje (na wniosek podatnika) podwyższone koszty albo nie stosuje żadnych kosztów, to obliczając zaliczkę według stanu prawnego na dzień 31 grudnia 2021 r., zachowuje te same zasady (stosuje podwyższone koszty albo nie stosuje żadnych kosztów). (...)"

Naszym zdaniem, aby pracodawca mógł uwzględnić kwotę zmniejszającą zaliczkę na podatek dochodowy, powinien posiadać oświadczenie pracownika upoważniające pracodawcę do jej stosowania, mimo że przychody pracownika są zwolnione z PIT w ramach ulgi dla młodych.

Dodajmy, iż od wynagrodzenia młodocianego określonego na poziomie najniższych stawek, o których mowa w § 19 ww. rozporządzenia, pracodawca nie nalicza składki na FP (i FS), natomiast jest zobowiązany do naliczania składki na FGŚP (jeśli jest objęty przepisami ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy).