Informacje dla płatnika składającego raport ZUS RPA

Formularz ZUS RPA to imienny raport miesięczny o przychodach ubezpieczonego oraz okresach pracy nauczycielskiej. Dane w nim zamieszczone będą wykorzystane w przyszłości do ustalania ubezpieczonym prawa i wysokości świadczeń emerytalno-rentowych. Płatnik nie składa tego druku za każdy miesiąc kalendarzowy, a jedynie za taki, w którym dokonał ubezpieczonym określonych wypłat bądź chce wykazać w nim okres wykonywania konkretnego rodzaju pracy.

Kogo wykazać w ZUS RPA?

Druk ZUS RPA płatnik składa nie tylko za osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, ale również za ubezpieczonych wykonujących umowę agencyjną lub umowę zlecenia albo inną umowę o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Ma on za zadanie uzupełnić dane przekazane za ubezpieczonych (pracowników, zleceniobiorców) do ZUS w innych raportach miesięcznych w taki sposób, aby organ ten mógł je wykorzystać w przyszłości przy przyznawaniu i obliczaniu ww. osobom wysokości świadczeń emerytalnych lub rentowych.

Dane wykazywane w raporcie

Formularza ZUS RPA płatnik nie przekazuje do ZUS za każdy miesiąc kalendarzowy. Składa go jedynie w określonych sytuacjach. Organ rentowy na swojej stronie internetowej w poradniku z dnia 26 września 2024 r. pt. "ZUS RPA - Imienny raport miesięczny o przychodach ubezpieczonego/okresach pracy nauczycielskiej", wyjaśnił, że druk ten płatnik składa, jeśli w danym miesiącu:

• pracownik wykonywał pracę nauczycielską w placówkach, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 245 ze zm.) lub o których mowa w art. 1 Karty Nauczyciela (Dz. U. z 2024 r. poz. 986),
• wypłacił ubezpieczonemu przychód należny za inny rok kalendarzowy niż rok, którego raport dotyczy i przychód ten stanowił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe - lub - jeśli ubezpieczony przekroczył roczną podstawę wymiaru tych składek - stanowił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe,
• obok wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego oraz świadczenia rehabilitacyjnego - wypłacił ubezpieczonemu przychód należny za dany miesiąc albo za inny rok kalendarzowy i przychód ten w okresie pobierania tego wynagrodzenia lub zasiłku nie stanowił podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Ostatni przypadek odnosi się do składników wynagrodzeń wyłączonych z podstawy wymiaru składek ZUS na mocy § 2 ust. 1 pkt 24 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Zgodnie z jego treścią ze składek zwolnione są składniki wynagrodzenia, do których pracownik ma prawo w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku (chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego) oraz świadczenia rehabilitacyjnego - w myśl postanowień układów zbiorowych pracy lub przepisów o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego wynagrodzenia lub zasiłku.

Raport wraz z kompletem wszystkich dokumentów

Sporządzony za daną osobę ubezpieczoną druk ZUS RPA wraz z pozostałymi raportami miesięcznymi płatnik dołącza do deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA. Jako komplet dokumentów rozliczeniowych przekazuje za dany miesiąc kalendarzowy do ZUS, w ustalonym dla niego terminie, tj. nie później niż odpowiednio do: 5., 15. lub 20. dnia następnego miesiąca (w zależności od tego, do jakiej grupy płatników należy).

Korekta raportu ZUS RPA

Jeżeli płatnik stwierdził, że w raporcie ZUS RPA błędnie wykazał m.in. dane dotyczące przychodu wypłaconego w danym miesiącu, ale należnego za inny rok kalendarzowy, albo okres wykonywania pracy nauczycielskiej, złożenie korekty danych zależy od popełnionego przez niego błędu (patrz ramka).

Podstawa prawna

Rozporządzenie MRiPS z dnia 20.12.2020 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych... (Dz. U. z 2023 r. poz. 2032 ze zm.)

Rozporządzenie MPiPS z dnia 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek... (Dz. U. z 2023 r. poz. 728 ze zm.)