Przyjęcie do firmy środka trwałego
Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą. W 2025 r. korzystam w niej z opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym, ale w przyszłym roku zamierzam jako formę opodatkowania wybrać skalę podatkową. Na potrzeby swojej firmy planuję w 2025 r. kupić samochód. Czy prawidłowym będzie, jeżeli kupię go prywatnie i wprowadzę do ewidencji środków trwałych w 2026 r., wyceniając go po cenie rynkowej i dopiero wówczas rozpocznę amortyzację? (pytanie nr 1514834)
Wskazanego przez uczestnika forum rozwiązania nie należy rozpatrywać w kategoriach prawidłowości, tylko jako jedną z dwóch opcji możliwych do zastosowania w ramach podjętej przez przedsiębiorcę autonomicznej decyzji. Może on bowiem kupione w 2025 r. auto w tym samym roku przyjąć na stan środków trwałych, albo skorzystać z opcji opisanej w pytaniu i w 2026 r. przekazać go z majątku prywatnego do majątku firmowego.
Zasadniczo wartość początkową środków trwałych nabytych w drodze kupna wyznacza cena nabycia (art. 22g ust. 3 ustawy o pdof - Dz. U. z 2025 r. poz. 163). Jednak z art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o pdof wynika, że jeżeli nabyty przez podatnika składnik majątku trwałego był używany przed wprowadzeniem go przez podatnika do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych i nie był wcześniej amortyzowany, jego wartością początkową jest cena nabycia, nie wyższa jednak od jego wartości rynkowej. Stąd, jeżeli uczestnik forum zdecyduje się w stosunku do samochodu kupionego w 2025 r. na skorzystanie w 2026 r. z opcji opisanej w swoim pytaniu, to w celu ustalenia jego wartości początkowej zobligowany będzie obie te ceny porównać, a następnie przyjąć jako wartość początkową tę z nich, która jest niższa.
Przedsiębiorcy będący ryczałtowcami z racji tego, że w podstawie opodatkowania nie uwzględniają ponoszonych kosztów, nie dokonują odpisów amortyzacyjnych od posiadanych środków trwałych, ale pomimo tego, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym... (Dz. U. z 2024 r. poz. 776 ze zm.), są zobowiązani do prowadzenia Wykazu środków trwałych. Zapisów dotyczących środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zasadniczo dokonuje się w Wykazie najpóźniej w miesiącu przyjęcia ich do używania.
Jeżeli uczestnik forum, kupując samochód w 2025 r., zdecyduje się wprowadzić go do firmy i ująć w Wykazie środków trwałych, to przechodząc w 2026 r. z ryczałtu ewidencjonowanego na podatek opłacany według skali podatkowej rzeczywiście powinien założyć ewidencję środków trwałych. Do ewidencji tej wprowadzi nabyte w trakcie opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym składniki majątku, w tym omawiany samochód, określając ich wartość początkową w wysokości ustalonej w prowadzonym dotychczas Wykazie środków trwałych. Zakładając tę ewidencję, uwzględni w niej również odpisy amortyzacyjne przypadające za okres opodatkowania ryczałtem.
Należy jednak podkreślić, że pomimo uwzględnienia w ewidencji środków trwałych odpisów amortyzacyjnych za okres opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym, podatnik nie rozliczy ich w kosztach działalności opodatkowanej według skali podatkowej. Kosztem uzyskania przychodów będą w tej działalności wyłącznie odpisy amortyzacyjne, dokonywane począwszy od 1 stycznia 2026 r.
|
Przykład Pan Jacek prowadzi jednoosobowo działalność gospodarczą, w której w 2025 r. korzysta z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, ale na 2026 r. jest zdecydowany wybrać opodatkowanie według skali podatkowej. Załóżmy, że w marcu 2025 r. kupi w salonie dealera nowy samochód osobowy o wartości 114.000 zł. Wariant I - Pan Jacek zdecyduje się uznać samochód za środek trwały w miesiącu jego nabycia i w tym samym miesiącu wprowadzi go do Wykazu środków trwałych. Jego wartość początkową wyznaczy cena nabycia, tj. 114.000 zł. Gdy z dniem 1 stycznia 2026 r. przejdzie z ryczałtu na skalę podatkową, wówczas do założonej w związku z tym ewidencji środków trwałych przyjmie ten samochód w wartości początkowej wynoszącej 114.000 zł. Załóżmy, że pan Jacek będzie go amortyzował metodą liniową według stawki z Wykazu, czyli 20%. W tej sytuacji, wprowadzając samochód do ewidencji, powinien wykazać w niej odpisy amortyzacyjne za okres opodatkowania ryczałtem w kwocie 17.100 zł, tj. [(114.000 zł × 20%) : 12 m-cy] × 9. Przypadająca do rozliczenia w kosztach podatkowych amortyzacja wyniesie 96.900 zł (przy założeniu stosowania do końca amortyzacji formy opodatkowania umożliwiającej rozliczanie kosztów). Wariant II - Pan Jacek zdecyduje się na przyjęcie samochodu do środków trwałych z dniem 1 stycznia 2026 r. Załóżmy, że na ten dzień cena rynkowa samochodu wyniesie 100.800 zł. W tej sytuacji to ona wyznaczy wartość początkową samochodu stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych. To ta wartość obciąży firmowe koszty podatkowe poprzez dokonywane od niej odpisy amortyzacyjne (przy założeniu stosowania do końca amortyzacji formy opodatkowania umożliwiającej rozliczanie kosztów). |
