Wypłata odszkodowania w związku z wypadkiem a wspólność majątkowa
Miałam wypadek samochodowy. Odpowiedzialnym za zdarzenie był kierowca drugiego pojazdu. Doznałam poważnego złamania trzonu kości udowej. Od sprawcy będę domagać się odszkodowania oraz zadośćuczynienia za doznane krzywdy. Pozostaję w związku małżeńskim. Czy kwoty, które otrzymam od sprawcy zdarzenia bądź jego ubezpieczyciela, stanowić będą składnik mojego majątku, czy będą objęte małżeńską wspólnością majątkową?
Niewykluczone, że część środków, które otrzyma Czytelniczka, stanowić będzie jej majątek osobisty, a część majątek wspólny małżonków. Co do zasady, rzeczy (prawa) nabywane w czasie trwania wspólności majątkowej przez jednego małżonka (bądź przez nich wspólnie) stanowią część majątku wspólnego. Od tej reguły przewiduje się wyjątki polegające na tym, że rzecz otrzymana (nabyta) przez jednego małżonka trafia do jego majątku osobistego, a nie do majątku wspólnego.
Jeden z tych wyjątków dotyczy przedmiotów uzyskanych z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę (nie obejmuje on jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość). Przewiduje to art. 33 pkt 6 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 2023 r. poz. 2809).
Oznacza to, że środki wypłacone tytułem zadośćuczynienia za cierpienie, krzywdę, ból, należeć będą do majątku osobistego Czytelniczki. Z kolei środki uzyskane tytułem odszkodowania za uszkodzenie mienia (np. samochodu, bagażu itp.), które stanowiło składnik majątku wspólnego, również zasili ten majątek. Oczywiście odszkodowanie wypłacane za szkody w mieniu, które stanowiło składnik majątku osobistego małżonka, wejdzie - na zasadzie surogacji - do majątku osobistego tego małżonka. Zdarza się, że osoba pokrzywdzona na skutek wypadku nie może wykonywać pracy w taki sposób, jak miało to miejsce przed zdarzeniem. Gdyby przyznano Czytelniczce wspomnianą powyżej rentę cywilną np. z tytułu częściowej utraty przez nią zdolności do pracy zarobkowej, podobnie jak wynagrodzenie za pracę bądź inne dochody z działalności zarobkowej małżonka, będzie ona stanowić część majątku wspólnego małżonków. Taka renta zastępuje bowiem bądź uzupełnia wynagrodzenie (dochody), które małżonek otrzymywał przed zdarzeniem, a które utracił bądź którego wysokość uległa na skutek zdarzenia obniżeniu.
