W jaki sposób ujmować w księgach rachunkowych skutki rocznej korekty VAT za 2024 r.? Czy zapisów księgowych należy dokonywać w księgach 2024 r. czy 2025 r.?
Generalnie roczna korekta VAT naliczonego powinna być wykazywana w księgach rachunkowych tego roku, którego korekta dotyczy. Podstawę takiego podejścia stanowi zasada memoriału, zgodnie z którą w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty (zob. art. 6 ust. 1 ustawy o rachunkowości). Ponadto należy uwzględnić art. 7 ust. 2 ww. ustawy, w myśl którego w wyniku finansowym danego roku jednostka powinna uwzględnić również zdarzenia ujawnione między dniem bilansowym a dniem, w którym rzeczywiście następuje zamknięcie ksiąg rachunkowych.
Tak więc, jeśli na moment dokonania rocznej korekty VAT jednostka nie zamknęła ksiąg rachunkowych i nie sporządziła jeszcze sprawozdania finansowego za 2024 r., to skutki korekty VAT naliczonego za 2024 r. wykaże w księgach rachunkowych 2024 r. (odmiennie niż dla celów podatku dochodowego, bowiem podatkowo korekta zostaje ujęta w miesiącu złożenia deklaracji VAT, w której wykazano roczną korektę VAT). Zapisy księgowe mogą być następujące:
a) korekta zwiększająca kwotę VAT podlegającą odliczeniu (korekta "in plus"):
- Wn konto 22-1 "VAT naliczony i jego rozliczenie" (w analityce: VAT do rozliczenia w kolejnym miesiącu),
- Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne";
b) korekta zmniejszająca kwotę VAT podlegającą odliczeniu (korekta "in minus"):
- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne",
- Ma konto 22-1.
Zwróćmy jednak uwagę, że w sytuacji gdyby roczna korekta VAT nie stanowiła - w ocenie jednostki - wartości istotnej, to za dopuszczalne należałoby uznać uproszczenie polegające na ujęciu tej korekty w miesiącu złożenia deklaracji podatkowej, w której wykazano korektę VAT naliczonego, czyli tak jak dla celów podatku dochodowego.