Pracodawca objęty przepisami ustawy o zwolnieniach grupowych jest zmuszony zmniejszyć zatrudnienie, w związku z czym dojdzie do rozwiązania umowy o pracę m.in. z pracownikiem, którego zatrudnił ponownie po jego przejściu na emeryturę. Czy ustalając wysokość odprawy tzw. ekonomicznej temu pracownikowi, może wziąć pod uwagę tylko okres jego ostatniego zatrudnienia (po przejściu na emeryturę)?
Nie, należy uwzględnić cały okres zatrudnienia pracownika u tego pracodawcy.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2024 r. poz. 61 ze zm.), dalej ustawy o zwolnieniach grupowych, pracownikowi w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, przysługuje odprawa pieniężna, zwana ekonomiczną, w wysokości:
- jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata,
- dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat,
- trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.
Do tego okresu zatrudnienia wlicza się pracownikowi okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła na zasadach określonych w art. 231 K.p., a także w innych przypadkach, gdy z mocy odrębnych przepisów nowy pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy nawiązanych przez pracodawcę poprzednio zatrudniającego tego pracownika (art. 8 ust. 2 ustawy o zwolnieniach grupowych).
Przyjmuje się, że przy ustalaniu wysokości odprawy tzw. ekonomicznej należy uwzględnić wszystkie okresy zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy, bez względu na przerwy w zatrudnieniu (por. uchwała 7 sędziów SN z 15 stycznia 2003 r., sygn. akt III PZP 20/02, OSNP 2004/1/4).
Zwracamy uwagę! W doktrynie można spotkać się ze stanowiskiem, że odprawa należy się tylko za okres ostatniego nieprzerwanego zatrudnienia (por. K. W. Baran "Uprawnienia pracowników w ramach zwolnień grupowych", MoPr 2006, nr 5, Legalis). Pogląd ten jest jednak odosobniony.
Odprawa emerytalna, o której mowa w art. 921 K.p., oraz odprawa, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o zwolnieniach grupowych, to dwa różne uprawnienia, przysługujące pracownikowi po spełnieniu określonych w tych przepisach przesłanek.
Odprawę tzw. ekonomiczną ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Jej wysokość nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy. Obecnie limit ten wynosi 69.990 zł (15 x 4.666 zł).
Definicja zwolnienia grupowego zawarta jest w art. 1 ustawy o zwolnieniach grupowych. Odprawa przysługuje pracownikowi także w przypadku tzw. zwolnienia indywidualnego, o którym mowa w art. 10 ust. 1 tej ustawy.