W ewidencji środków trwałych posiadamy piec służący do ogrzewania, który jest w pełni zamortyzowany. Zamierzamy wymienić piec oraz instalację na nowe. Założenie nowego pieca i podłączenie nowych instalacji wymaga demontażu starego pieca i starej instalacji. Czy koszty tego demontażu oraz usługi montażu nowego pieca zwiększą jego wartość początkową?
| Koszty demontażu starego pieca i starej instalacji zwiększą wartość początkową nowego pieca (środka trwałego), gdyż niezbędna jest rozbiórka starego pieca, aby mógł funkcjonować nowy. Również koszty poniesione na montaż nowego pieca zwiększą jego wartość początkową. Są to bowiem koszty dostosowania środka trwałego do użytkowania. |
Wartością początkową środka trwałego pozyskanego w drodze zakupu jest cena jego nabycia w rozumieniu przepisów art. 28 ust. 2 i 8 ustawy o rachunkowości. W myśl art. 28 ust. 2 ustawy o rachunkowości, cena nabycia to cena zakupu składnika aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski.
Ponadto, w świetle art. 28 ust. 8 ustawy o rachunkowości, cena nabycia i koszt wytworzenia środków trwałych w budowie, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych obejmuje ogół ich kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia, do dnia bilansowego lub przyjęcia do używania, w tym również:
- niepodlegający odliczeniu podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy,
- koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu ich finansowania i związane z nimi różnice kursowe, pomniejszony o przychody z tego tytułu.
Zasady ustalania wartości początkowej środków trwałych szerzej wyjaśnia Krajowy Standard Rachunkowości nr 11 "Środki trwałe" (KSR nr 11). Jak wynika z pkt 6.14 standardu na cenę nabycia środka trwałego składa się cena zakupu, koszty zakupu oraz koszty dostosowania do użytkowania. Dodatkowo, jak stanowi pkt 6.53 standardu, do wartości początkowej nowego obiektu środka trwałego zalicza się koszty przeprowadzenia likwidacji (np. rozbiórki) innego środka trwałego, o ile jego likwidacja warunkuje możliwość przeprowadzania budowy. Jeżeli jednostka utworzyła uprzednio rozliczenia międzyokresowe bierne (rezerwę) na przyszłą likwidację środka trwałego, wówczas rzeczywiście poniesione koszty likwidacji do wysokości utworzonych rozliczeń międzyokresowych biernych (rezerw) stanowią wykorzystanie rezerw. Nie zwiększają one wartości początkowej nowobudowanego środka trwałego.
Z treści powyższych przepisów wynika, że koszty demontażu starego pieca oraz demontażu starej instalacji mogą zwiększyć wartość początkową nowego pieca, gdyż niezbędna jest rozbiórka starego pieca i starej instalacji, by mógł funkcjonować nowy piec. Również koszty usług związanych z montażem nowego pieca, jako koszty dostosowania do użytkowania, zwiększą wartość początkową nowego pieca (środka trwałego).
Należy również pamiętać, iż nastąpiło trwałe wycofanie starego pieca z użytkowania poprzez jego demontaż (fizyczna likwidacja), co należy właściwie udokumentować. W praktyce podstawę wyksięgowania środka trwałego z ewidencji bilansowej stanowi dowód "LT - Likwidacja środka trwałego". W sytuacji przedstawionej w pytaniu środek trwały został zamortyzowany, wobec tego jego wyksięgowania jednostka dokona zapisem po stronie Wn konta 07-1 "Odpisy umorzeniowe środków trwałych", w korespondencji ze stroną Ma konta 01 "Środki trwałe".