Emerytury i renty

1. Od 1 marca 2024 r. waloryzacja świadczeń emerytalno-rentowych

Emerytury i renty podlegają corocznie waloryzacji od dnia 1 marca. Polega ona na pomnożeniu kwoty świadczenia i podstawy jego wymiaru w wysokości przysługującej ostatniego dnia lutego roku kalendarzowego, w którym przeprowadza się waloryzację przez wskaźnik waloryzacji. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji kwota świadczenia nie może ulec obniżeniu (art. 88 ustawy emerytalnej).

Zgodnie z komunikatem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 lutego 2024 r. w sprawie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2024 r. (Mon. Pol. poz. 114), wskaźnik waloryzacji w 2024 r. wynosi 112,12%.

W wyniku waloryzacji od 1 marca br.:

• najniższa emerytura i renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz renta rodzinna wynosi 1.780,96 zł (wzrosła o 192,52 zł w stosunku do dotychczasowej kwoty wynoszącej 1.588,44 zł),
• najniższa renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy wynosi 1.335,72 zł (wzrosła o 144,39 zł w stosunku do dotychczasowej kwoty wynoszącej 1.191,33 zł).

Zmiana wysokości emerytur i rent w ramach waloryzacji następuje z urzędu, a jeżeli wypłata świadczenia była wstrzymana - po jej wznowieniu, z uwzględnieniem wszystkich kolejnych waloryzacji i waloryzacji dodatkowych, przypadających w okresie wstrzymania wypłaty.

Decyzje dotyczące waloryzacji emerytur i rent sporządzone z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego mogą zamiast podpisu zawierać nadruk imienia i nazwiska wraz ze stanowiskiem służbowym osoby upoważnionej do ich wydania.

Podanym wyżej wskaźnikiem waloryzacji podlegają również m.in.:

• świadczenie przedemerytalne, świadczenie kompensacyjne,
• dodatki do emerytur i rent, przykładowo dodatek pielęgnacyjny, kombatancki, za tajne nauczanie od 1 marca 2024 r. wynosi 330,07 zł (dotychczas była to kwota 294,39 zł), natomiast dodatek dla sierot zupełnych wynosi 620,36 zł (dotychczas była to kwota 553,30 zł).

Podwyższeniu od 1 marca 2024 r. uległy również kwoty maksymalnego zmniejszenia emerytur i rent. Przypominamy, że w razie osiągania przez świadczeniobiorcę przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS (od 1 marca do 31 maja 2024 r. jest to miesięcznie kwota 5.278,30 zł), nie wyżej jednak niż 130% tej kwoty (od 1 marca do 31 maja 2024 r. jest to miesięcznie kwota 9.802,50 zł), świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie większą jednak niż kwota maksymalnego zmniejszenia (art. 104 ust. 8 ustawy emerytalnej). Jeśli zaś uzyskiwany przychód jest wyższy niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS, świadczenie emerytalno-rentowe podlega zawieszeniu (art. 104 ust. 7 ustawy emerytalnej). Nie dotyczy to osób mających ustalone prawo do emerytury, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny. Od 1 marca 2024 r. kwoty maksymalnych zmniejszeń wynoszą:

• 890,63 zł (od 1 marca 2023 r. do 29 lutego 2024 r. było to 794,35 zł) - dla emerytury lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
• 668,01 zł (od 1 marca 2023 r. do 29 lutego 2024 r. było to 595,80 zł) - dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
• 757,08 zł (od 1 marca 2023 r. do 29 lutego 2024 r. było to 675,24 zł) - dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba.

Ponadto od 1 marca br. podwyższeniu uległy kwoty przychodu mające wpływ na zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia przedemerytalnego.

Zwracamy uwagę! Wymienione wyżej świadczenia po waloryzacji i inne podajemy w dodatku dołączonym do niniejszego numeru UiPP pt. "Wskaźniki i stawki".