Zagadnienia dotyczące rozliczania i opłacania składek

1. Składki ZUS pracownika, który złożył wniosek o nieobliczanie zaliczki na podatek dochodowy

Pracownik w 2024 r. złożył wniosek o nieobliczanie zaliczki na podatek dochodowy. Do końca października 2024 r. jego dochód (przychód - koszty uzyskania) wyniósł 26.000 zł. W listopadzie 2024 r. otrzymał wynagrodzenie w wysokości 8.000 zł oraz świadczenie w kwocie 150 zł niepodlegające oskładkowaniu, ale opodatkowane. Jak należało w listopadzie 2024 r. rozliczyć składki ZUS, szczególnie składkę zdrowotną, i pobrać zaliczkę na podatek dochodowy?

Na podstawie art. 31c ustawy o pdof, pracodawca nie pobiera zaliczek, o których mowa w art. 32 ustawy o pdof, jeżeli pracownik złożył mu wniosek o niepobieranie zaliczek w danym roku podatkowym. Pracownik może złożyć taki wniosek, jeżeli przewiduje, że uzyskane przez niego dochody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ustawy o pdof nie przekroczą w roku podatkowym kwoty 30.000 zł. Przez dochód, o którym mowa w tym przepisie, należy rozumieć, zgodnie z art. 9 ustawy o pdof, przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodów (por. objaśnienia podatkowe z 30 grudnia 2022 r. pt. "Oświadczenia i wnioski mające wpływ na wysokość zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych obliczanych przez płatników tego podatku", które dostępne są na stronie internetowej www.gov.pl/web/finanse). Stosowny wniosek pracownik może złożyć na druku PIT-2₍₉₎ bądź w inny sposób przyjęty przez pracodawcę. Pracodawca uwzględnia ten wniosek najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym go otrzymał.

Jeżeli dochody pracownika, który złożył ww. wniosek, pomimo wcześniejszych przewidywań, przekroczą w roku podatkowym kwotę 30.000 zł, pracodawca powinien obliczać zaliczki bez stosowania pomniejszenia o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek.

Fakt niepobierania zaliczki na podatek dochodowy na podstawie przywołanego wyżej przepisu, nie ma wpływu na obliczanie składek na ubezpieczenia społeczne, a także składki na ubezpieczenie zdrowotne. Do składki zdrowotnej w omawianych okolicznościach nie ma zastosowania art. 83 ust. 2 ustawy zdrowotnej, który stanowi, że w przypadku nieobliczania przez płatnika, o którym mowa w art. 85 ust. 1-13 ustawy zdrowotnej (m.in. pracodawcę), zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od przychodów wolnych od podatku dochodowego zgodnie z przepisami ustawy o pdof, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości 0 zł, z zastrzeżeniem ust. 3 tego przepisu. Potwierdza to wyjaśnienie Ministerstwa Zdrowia, zdaniem którego art. 83 ust. 2 ustawy zdrowotnej odnosi się do terminu obliczenia zaliczki na podatek dochodowy, a tym samym nie obejmuje sytuacji zwolnienia z pobrania zaliczki (por. stanowisko MZ z 23 lutego 2022 r., cytowane w UiPP nr 6/2022, str. 11). Co prawda zostało ono zajęte w sprawie stosowania art. 83 ust. 2 ustawy zdrowotnej w razie niepobierania zaliczki na podatek dochodowy na podstawie obowiązującego do 31 grudnia 2022 r. przepisu art. 41 ust. 1c ustawy o pdof, jednakże, biorąc pod uwagę brzmienie art. 31c ustawy o pdof (obowiązującego od 1 stycznia 2023 r.), można je odnieść również do omawianego przypadku.

Zakład pracy od 1 lutego 2025 r. zatrudnił pracownika na 1/3 etatu za wynagrodzeniem w kwocie 2.500 zł. Pracownik złożył pracodawcy wniosek o niepobieranie w 2025 r. zaliczek na podatek dochodowy (przewiduje, że uzyskane przez niego dochody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ustawy o pdof nie przekroczą w 2025 r. kwoty 30.000 zł).

W dniu 28 lutego 2025 r. pracownik uzyskał wynagrodzenie w wysokości 2.500 zł. Od tego wynagrodzenia pracodawca dokonał następujących wyliczeń:

Przyjmujemy założenia z pytania Czytelnika i dodatkowo, że koszty uzyskania przychodów wynoszą 250 zł. Dochód pracownika w rachunku narastającym do 30 listopada 2024 r. wyniósł 33.900 zł, tj. 26.000 zł + (8.000 zł + 150 zł - 250 zł). Zatem dochód pracownika uzyskany w listopadzie 2024 r. ponad limit 30.000 zł wynosił 3.900 zł (33.900 zł - 30.000 zł).

Od uzyskanych wypłat pracodawca powinien był dokonać następujących wyliczeń:

W okolicznościach przedstawionych w przykładzie 2 nie ma zastosowania art. 83 ust. 1 ustawy zdrowotnej, w myśl którego w przypadku gdy składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona przez płatnika, o którym mowa w art. 85 ust. 1-13 ustawy zdrowotnej, zgodnie z przepisami art. 79 i 81 tej ustawy, jest wyższa od kwoty ustalonej zgodnie z art. 83 ust. 2b ustawy zdrowotnej, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej kwoty. Kwotę, o której mowa wyżej, stanowi zaliczka na podatek dochodowy, obliczona zgodnie z przepisami ustawy o pdof w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2021 r. Zaliczka na podatek obliczona według stanu prawnego obowiązującego na dzień 31 grudnia 2021 r. byłaby wyższa niż wyliczona składka zdrowotna.

2. Rozliczenie składkowo-podatkowe wynagrodzenia z umowy zlecenia w razie zgonu zleceniobiorcy

Spółka z o.o. zawarła umowę zlecenia z osobą fizyczną na okres od 2 stycznia do 31 marca 2025 r. za wynagrodzeniem określonym w stawce godzinowej, którego wypłata za dany miesiąc następuje 3. dnia następnego miesiąca. Z tego tytułu zgłosiła ją do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Zleceniobiorca zmarł 31 stycznia 2025 r. Wynagrodzenie za styczeń 2025 r. zostanie wypłacone spadkobiercom na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia. Jak dokonać rozliczenia tej wypłaty? Jakie dokumenty złożyć do ZUS za tego zleceniobiorcę?

Zgodnie z art. 748 K.c., w braku odmiennej umowy zlecenie wygasa wskutek śmierci przyjmującego zlecenie albo wskutek utraty przez niego pełnej zdolności do czynności prawnych.

Wynagrodzenie za wykonanie umowy zlecenia niewypłacone zleceniobiorcy, z chwilą jego zgonu wchodzi do spadku, co wynika z art. 922 § 1 K.c. W tym przypadku nie wprowadzono przepisów szczególnych, tak jak ma to miejsce przy prawach majątkowych ze stosunku pracy, które pozwalają na szybsze dokonanie wypłaty wynagrodzenia małżonkowi zmarłego pracownika i innym osobom spełniającym warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów ustawy emerytalnej.

Zwracamy uwagę! Spadkobierca może udowodnić swoje prawa wynikające z dziedziczenia tylko stwierdzeniem nabycia spadku albo zarejestrowanym aktem poświadczenia dziedziczenia (art. 1027 K.c.).

W związku z wygaśnięciem umowy zlecenia, zleceniodawca powinien wyrejestrować zleceniobiorcę z ubezpieczeń na druku ZUS ZWUA, z kodem przyczyny wyrejestrowania ubezpieczonego - 500 (zgon osoby ubezpieczonej).

Z pytania wynika, że w styczniu 2025 r. zleceniobiorca nie uzyskał żadnych wypłat. Dlatego też w raporcie ZUS RCA sporządzonym za ten miesiąc należało wykazać go z "zerowymi" podstawami wymiaru składek i z "zerowymi" składkami.

Od wynagrodzenia wypłacanego spadkobiercom zleceniodawca nie rozlicza składek ZUS (ustawa o sus nie wymienia tytułu, z którego wynikałby taki obowiązek) ani nie pobiera zaliczki na podatek dochodowy. Wynagrodzenie to należy wypłacić spadkobiercom w kwocie tzw. "brutto". Spadkobiercy mają obowiązek rozliczyć się z podatku samodzielnie na zasadach określonych w ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2024 r. poz. 1837).

Zwracamy uwagę! Zleceniodawca ma obowiązek przekazać naczelnikom urzędów skarbowych, właściwym ze względu na miejsce zamieszkania spadkobierców, informację o dokonanych wypłatach i ich wysokości - w terminie 14 dni od dnia wypłaty (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

3. Będą zmiany w ustalaniu limitu 36 miesięcy korzystania z małego ZUS plus

Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG. W latach 2020-2022 korzystał z małego ZUS plus. Czy od 1 stycznia 2025 r. mógł ponownie opłacać składki na ubezpieczenia społeczne ustalone od dochodu?

W sprawie przedstawionej w pytaniu nie ma jednolitego stanowiska, co wyjaśniamy w niniejszym artykule.

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osoby prowadzącej działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236 z późn. zm.) lub innych przepisów szczególnych, dalej zamiennie zwanej przedsiębiorcą, której roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył kwoty 120.000 zł, uzależniona jest od dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym (art. 18c ust. 1 ustawy o sus), tzw. mały ZUS plus.

Do powyższych limitów wlicza się, jako pełny miesiąc, każdy miesiąc kalendarzowy, w którym przedsiębiorca odpowiednio ustalał podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zgodnie z art. 18c ustawy o sus lub prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą przez co najmniej jeden dzień kalendarzowy.

Zapis "ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych" jest interpretowany w inny sposób przez ZUS i orzecznictwo. Zgodnie ze stanowiskiem ZUS, dotyczy on: "(...) okresu przed pierwszym miesiącem w danym roku kalendarzowym, w którym osoba mogłaby skorzystać z ulgi. Jeśli więc osoba prowadząca działalność gospodarczą spełnia pozostałe warunki określone ustawowo do skorzystania z ulgi w styczniu danego roku, okres 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej należy ustalić począwszy od grudnia roku poprzedniego. W przypadku stycznia 2025 r. i prowadzenia bez przerw działalności gospodarczej, okres ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych to 1 stycznia 2020 r. - 31 grudnia 2024 r. (...) jeśli w tym okresie osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą ustalała podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez 36 miesięcy, nie mają do niej zastosowania w danym roku kalendarzowym (2025 r.) przepisy dotyczące ustalania podstawy wymiaru w sposób właściwy dla opisanej cytowanym przepisem ulgi. (...)" (por. interpretacja indywidualna ZUS z 15 stycznia 2025 r., znak DI/200000/43/1207/2024). Takie też stanowisko przedstawił ZUS w interpretacji indywidualnej z 4 lutego 2025 r. (znak DI/200000/43/55/2025).

Osoba prowadzi działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG. W okresie od 1 stycznia 2019 r. do 31 grudnia 2021 r. korzystała z małego ZUS, a następnie z małego ZUS plus. W latach 2022-2024 opłacała składki na ubezpieczenia społeczne na zasadach ogólnych, tj. od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek.

W 2024 r. przychód z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wyniósł 87.000 zł. Dla ustalenia, czy nie zachodzi okoliczność wymieniona w art. 18c ust. 11 pkt 6 ustawy o sus, zgodnie ze stanowiskiem ZUS, należało sprawdzić, czy w okresie od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2024 r., tj. w ostatnich 60 miesiącach kalendarzowych poprzedzających 1 stycznia 2025 r., osoba prowadząca działalność gospodarczą korzystała z małego ZUS plus przez 36 miesięcy. Ponieważ okres ten wynosił 24 miesiące (od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2021 r.), zakładając, że nie zaszły inne okoliczności pozbawiające korzystania z małego ZUS plus, mogła ona w 2025 r. opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy uzależnionej od dochodu. W tym celu do końca stycznia 2025 r. powinna była zgłosić się do ZUS z kodem tytułu ubezpieczenia 05 90 X X (lub 05 92 X X).

Gdyby z małego ZUS plus korzystała w okresie od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2022 r. (w latach 2023-2024 opłacała składki na ubezpieczenia społeczne na zasadach ogólnych), to zgodnie ze stanowiskiem ZUS, w okresie od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2024 r., wykorzystałaby limit 36 miesięcy, a tym samym w 2025 r. nie mogłaby opłacać składek na ubezpieczenia społeczne w ramach małego ZUS plus.

Inny pogląd w tej sprawie prezentuje orzecznictwo. Przykładowo Sąd Okręgowy w Radomiu w uzasadnieniu wyroku z 24 września 2024 r. (sygn. akt VI U 394/24), odnosząc się do założeń małego ZUS plus, stwierdził, że: "(...) po korzystaniu z obniżonych składek na ubezpieczenia społeczne przez 36 miesięcy, następuje okres swoistej »karencji« o długości 24 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej, w trakcie której przedsiębiorca jest oskładkowany zgodnie z zasadami ogólnymi, określonymi w art. 18 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. (...) art. 18c ust. 11 pkt 6, stanowiący przesłankę negatywną do korzystania z małego ZUS plus, posługuje się pojęciem »ostatnich 60 miesięcy«. Tym samym, w przypadku gdy ustalenie prawa danego przedsiębiorcy do przedmiotowego rozwiązania następuje np. w styczniu 2025 r., przy przyjęciu okresu od stycznia 2020 r. do grudnia 2024 r. (zakładając oczywiście, że wykorzystał on w ich trakcie pełnych 36 miesięcy ulgi) jako okresu referencyjnego, może powstać wątpliwość, czy przesłanka nie została spełniona. Przy takiej interpretacji, okres oczekiwania na ponowne skorzystanie z małego ZUS plus wydłużałby się de facto o rok. Skrócenie wspomnianego okresu referencyjnego o miesiąc (tj. do 59 miesięcy kalendarzowych), przy zachowaniu dotychczasowej konstrukcji językowej przepisu, eliminuje ten problem, umożliwiając zainteresowanym, o ile spełniają oni pozostałe warunki ustawowe, powrót do rozwiązania po 24 miesiącach oczekiwania.

Do takiej interpretacji prowadzić musi również zastosowanie przewidzianej w art. 11 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (...) zasady przyjaznej interpretacji przepisów. (...)".

Sąd ten uznał, że skoro wnioskodawca: "(...) korzystał z preferencji w latach 2019-2021, czyli w sumie 36 miesięcy, a następnie w latach 2022, 2023 opłacał składki w standardowych wysokościach, to w ciągu 60 miesięcy zakończył się ww. pięcioletni cykl. (...) od stycznia 2024 r. rozpoczął się okres kolejnych 60 miesięcy w trakcie których - wobec spełnienia pozostałych kryteriów - (...) ma prawo opłacać składki w wysokości wynikającej z art. 18c ust. 1-4 ustawy systemowej. (...)".

Tak też orzekły Sądy Okręgowe m.in. w Toruniu w wyroku z 25 listopada 2024 r. (sygn. akt IV U 534/24), w Łodzi w wyroku z 29 lipca 2024 r. (sygn. akt VIII U 1116/24), w Gorzowie Wlkp. w wyroku z 27 czerwca 2024 r. (sygn. akt VI U 147/24).

Projekt z 16 stycznia 2025 r. ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego (nr z wykazu UA8) przewiduje zmiany w art. 18c ustawy o sus, polegające na uchyleniu pkt 6 w ust. 11 oraz dodanie w nim ust. 11a-11c. Mają one wejść w życie z dniem 1 maja 2025 r. Jeśli na etapie prac nad ustawą nie nastąpią już zmiany dotyczące art. 18c ustawy o sus, to przedsiębiorca będzie mógł korzystać z małego ZUS plus maksymalnie przez 36 miesięcy kalendarzowych w każdych 60 miesiącach kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Okres pierwszych 60 miesięcy kalendarzowych będzie zaczynał się od pierwszego miesiąca kalendarzowego, w którym podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe będzie ustalana, zgodnie z art. 18c ustawy o sus. Okres dalszych 60 miesięcy kalendarzowych będzie zaczynał się każdorazowo od pierwszego miesiąca kalendarzowego prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej po upływie poprzedniego okresu 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Projektowana ustawa w omawianym zakresie nie zawiera regulacji przejściowych, tym samym nowe przepisy będą stosowane na bieżąco.

4. Opłacanie preferencyjnego ZUS przez osobę będącą wspólnikiem spółki komandytowej i prowadzącą działalność gospodarczą

Wspólnik spółki komandytowej rozpoczął od 1 lutego 2025 r. prowadzenie działalności gospodarczej na podstawie wpisu do CEIDG. Czy mógł on skorzystać z preferencyjnego opłacania składek na ubezpieczenia społeczne?

Osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, ubezpieczeniu wypadkowemu oraz na zasadzie dobrowolności ubezpieczeniu chorobowemu (art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 11 ust. 2, art. 12 ust. 1 ustawy o sus).

Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność, zgodnie z art. 8 ust. 6 ustawy o sus, uważa się m.in.:

• osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych (z wyjątkiem osoby fizycznej, o której mowa w art. 18 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, tj. korzystającej z ulgi na start),
• wspólnika spółki komandytowej.

Osoba z pytania najpierw była tylko wspólnikiem spółki komandytowej i z tego rodzaju działalności pozarolniczej została zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Przypominamy, że wspólnik spółki komandytowej samodzielnie zgłasza się do ubezpieczeń w ZUS jako płatnik składek i jako osoba ubezpieczona, a następnie rozlicza i opłaca za siebie składki ubezpieczeniowe. Zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych dokonuje on z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi 05 43.

Dla wspólnika spółki komandytowej podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe na dany rok kalendarzowy. Taka osoba nie może skorzystać z ulgi na start (art. 18 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców), z preferencyjnego opłacania składek na ubezpieczenia społeczne (art. 18a ustawy o sus) ani z małego ZUS plus (art. 18c ustawy o sus).

Rozpoczęcie prowadzenia kolejnego rodzaju pozarolniczej działalności, tj. pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie ustawy - Prawo przedsiębiorców, spowodowało, że osoba z pytania, na mocy powołanego wcześniej art. 9 ust. 3 ustawy o sus, mogła dokonać wyboru rodzaju działalności, z której będzie objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalno-rentowymi. Gdyby tego dokonała, to i tak nie mogłaby skorzystać z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne na preferencyjnych warunkach, o których mowa w art. 18a ustawy o sus. Na mocy tego przepisu, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Nie ma to jednak zastosowania do osób, które:

• prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność,
• wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

W okolicznościach z pytania zaistnieje sytuacja, o której mowa w pierwszym myślniku, uniemożliwiająca skorzystanie z preferencyjnego opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Znajduje to potwierdzenie w interpretacji indywidualnej ZUS z 10 marca 2023 r. (DI/200000/43/213/2023), co prawda dotyczącej wspólnika spółki jawnej, który podejmuje działalność gospodarczą, ale można ją na zasadzie analogii odnieść do omawianego przypadku. 

Czytamy w niej, że: "(...) składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie mogą opłacać osoby, które już prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej prowadziły działalność pozarolniczą m.in. jako wspólnik spółki jawnej. Należy pamiętać, że warunek w tym przepisie dotyczy każdego rodzaju pozarolniczej działalności, o którym mowa w art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. (...)".

Zwracamy uwagę! Osoba z pytania mogłaby skorzystać z preferencyjnych zasad opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, gdyby:

• w tej samej dacie rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczą na podstawie ustawy - Prawo przedsiębiorców i jako wspólnik spółki komandytowej lub
• najpierw rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczą na podstawie ustawy - Prawo przedsiębiorców, a później została wspólnikiem spółki komandytowej.

Jak czytamy w interpretacji indywidualnej ZUS z 7 października 2024 r. (znak DI/200000/43/850/2024), również dotyczącej osoby prowadzącej działalność gospodarczą podejmującej działalność jako wspólnik spółki jawnej: "(...) prawa do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie mają osoby, które prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność (art. 18a ust. 2 pkt 1 ustawy). Jednakże przepis art. 18a ust. 1 ustawy ma zastosowanie do osób, które w tej samej dacie lub w różnych datach rozpoczynają prowadzenie pozarolniczej działalności, o której mowa w powołanym powyżej art. 8 ust. 6. Zatem prawo do korzystania z prawa do obniżonej podstawy wymiaru składek (30% minimalnego wynagrodzenia) przysługuje także osobom, które podejmują w okresie korzystania z tego prawa dodatkową działalność nie uprawniającą do obniżonej podstawy wymiaru składek, np. jako wspólnik w spółce jawnej.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Przedsiębiorca rozpoczął działalność gospodarczą 08.01.2024 r., natomiast od 10.09.2024 r. stał się wspólnikiem spółki jawnej. Zatem Przedsiębiorca od momentu uzyskania statusu wspólnika spółki jawnej tj. od dnia 10.09.2024 r. nie utracił prawa do ustalania podstawy wymiaru składek na podstawie art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. (...)".

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność podlega obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu (art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy zdrowotnej). W omawianym przypadku składka na ubezpieczenie zdrowotne jest należna z tytułu bycia wspólnikiem spółki komandytowej i z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy - Prawo przedsiębiorców.