Czas pracy i wynagrodzenie asystentki stomatologicznej

Czy do asystentki stomatologicznej zatrudnionej w prywatnym gabinecie dentystycznym stosuje się normy czasu pracy wynikające z art. 93 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej, czy normy powszechnie obowiązujące? Czy do jej wynagrodzenia mają zastosowanie przepisy regulujące zasady ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego pracowników podmiotów leczniczych, czy ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę?

Rozstrzygając o tym, które normy czasu pracy stomatolog prowadzący działalność gospodarczą w formie indywidualnej praktyki lekarskiej powinien stosować wobec zatrudnionej asystentki stomatologicznej, należy odwołać się do definicji podmiotu leczniczego. Zgodnie bowiem z art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2024 r. poz. 799 z późn. zm.), dalej ustawy, czas pracy pracowników zatrudnionych w podmiocie leczniczym nie może przekraczać 7 godzin 35 minut na dobę i przeciętnie 37 godzin 55 minut na tydzień w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. Wyjątki od tej zasady dotyczą pracowników technicznych, obsługi i gospodarczych, których obowiązują kodeksowe normy czasu pracy oraz pracowników niewidomych zatrudnionych na stanowiskach wymagających kontaktu z pacjentami, których czas pracy nie może przekraczać 6 godzin na dobę i przeciętnie 30 godzin na tydzień w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym (art. 93 ust. 2 i 3 ustawy).

Rozstrzygając, do której grupy zakwalifikować asystentkę stomatologiczną należy sięgnąć do załącznika do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 10 lipca 2023 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami (Dz. U. poz. 1515). Jego analiza wskazuje, że to stanowisko należy do grupy pracowników działalności podstawowej (por. załącznik do ww. rozporządzenia - część I, lp. 153). Co więcej, asystentka stomatologiczna jest kwalifikowana jako zawód medyczny mocą art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych (Dz. U. poz. 1972 ze zm.).

Definicję podmiotu leczniczego zawiera art. 4 ustawy wymieniając w jego ust. 1 pkt 1 przedsiębiorców w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236 z późn. zm.) we wszelkich formach przewidzianych dla wykonywania działalności gospodarczej, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Z drugiej strony przepis art. 5 ust. 3 ustawy stanowi, że wykonywanie zawodu w ramach praktyki zawodowej nie jest prowadzeniem podmiotu leczniczego. Tym samym lekarz dentysta prowadzący działalność gospodarczą w formie indywidualnej praktyki lekarskiej nie jest podmiotem leczniczym niezależnie od tego, czy jego gabinet jest wpisany do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą. Powyższe przesądza o możliwości stosowania wobec asystentki stomatologicznej powszechnie obowiązujących norm czasu pracy (8 godz. na dobę oraz przeciętnie 40 godz. w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy).

Lekarz dentysta od 2004 r. prowadzi indywidualną praktykę lekarską zarejestrowaną w CEIDG jako jednoosobowa działalność gospodarcza. Gabinet nie jest wpisany na listę podmiotów leczniczych. Zatrudnia na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze asystentkę stomatologiczną. Pracownica nie posiada wykształcenia medycznego - ukończyła studia na kierunku administracja. Tu pojawia się problem gdyż do wykonywania zawodu asystentki stomatologicznej wymagane jest uzyskanie dyplomu zawodowego, tytułu zawodowego lub dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie asystentka stomatologiczna, co wiąże się z koniecznością ukończenia szkoły policealnej (lp. 1 załącznika do ustawy o niektórych zawodach medycznych). Niezależnie od tego asystentka stomatologiczna, choć jako pracownik działalności podstawowej powinna pracować 7 godzin 35 minut na dobę, oraz przeciętnie 37 godzin 55 minut na tydzień (art. 93 ust. 1 ustawy), w przypadku zatrudnienia w indywidualnej praktyce lekarskiej może pracować 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy (art. 129 K.p.).

Ustalając wynagrodzenie zasadnicze dla asystentki stomatologicznej należy wziąć pod uwagę, iż art. 1 ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2139) ma zastosowanie m.in. do pracowników działalności podstawowej, innych niż pracownicy wykonujący zawody medyczne, zatrudnionych w podmiotach leczniczych. W zakresie definicji podmiotu leczniczego ustawa z dnia 8 czerwca 2017 r. odwołuje się do art. 4 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej. Z drugiej strony ww. ustawa ma zastosowanie do pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, z której to grupy wyłączono indywidualne praktyki lekarskie. W efekcie asystentka stomatologiczna zatrudniona przez stomatologa prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą korzysta z gwarancji osiągania wynagrodzenia nie niższego od minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2024 r. poz. 1773). Na marginesie warto zauważyć, że w przypadku zatrudnienia w podmiocie leczniczym i zaliczenia pracownicy do IX grupy zaszeregowania, do której stosuje się współczynnik pracy 0,78, do końca czerwca 2025 r. jej wynagrodzenie wynosiłoby co najmniej 5.581,27 zł, więc byłoby o 915,27 zł wyższe od płacy minimalnej.