Wliczanie do podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego dodatku stażowego
Pracownica jest wynagradzana w stałej miesięcznej wysokości oraz otrzymuje dodatek stażowy, do którego nie zachowuje prawa tylko za okres pobierania zasiłku macierzyńskiego. Przez ostatnie 24 miesiące przebywała na urlopie wychowawczym, który następnie przerwała z końcem lutego br., a od 1 marca br. była niezdolna do pracy z powodu choroby przypadającej na okres ciąży. Do podstawy wymiaru świadczenia chorobowego przyjęto wynagrodzenie z umowy o pracę za marzec br. (bez dodatku stażowego). W sierpniu br. pracownica urodziła dziecko, nabywając prawo do zasiłku macierzyńskiego. Czy ustaloną wcześniej podstawę wymiaru należało przeliczyć i uwzględnić w niej dodatek stażowy, skoro za marzec br. nie był on oskładkowany?
Naszym zdaniem dodatek stażowy należy wliczyć do podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego.
Generalnie w podstawie wymiaru świadczeń chorobowych (tj. wynagrodzenia i zasiłku chorobowego, zasiłku opiekuńczego, zasiłku macierzyńskiego i świadczenia rehabilitacyjnego) oprócz wynagrodzenia zasadniczego, uwzględnia się także inne składniki wynagrodzenia podlegające oskładkowaniu (art. 3 pkt 3 ustawy zasiłkowej). Warunkiem jest, aby pracownik nie zachowywał do nich prawa w okresie pobierania tych świadczeń zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu i nie były one wypłacane za ten okres (art. 41 ust. 1 ustawy zasiłkowej).
Jeśli bezpośrednio przed powstaniem niezdolności do pracy pracownik przez cały okres, z którego jest ustalana podstawa wymiaru świadczenia chorobowego korzystał z urlopu wychowawczego, to podstawę tę stanowi wynagrodzenie za miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy w stałej miesięcznej wysokości określonej w umowie o pracę (por. komentarz ZUS do ustawy zasiłkowej, dostępny na stronie internetowej www.zus.pl).
Pracownica z pytania otrzymuje dodatek stażowy nieuwzględniany w podstawie wymiaru wynagrodzenia i zasiłku chorobowego, zasiłku opiekuńczego oraz świadczenia rehabilitacyjnego, jednakże przyjmowany do podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego. Ponieważ zachorowała bezpośrednio po zakończeniu urlopu wychowawczego trwającego dwa lata, do podstawy wymiaru przysługującego jej wynagrodzenia i zasiłku chorobowego przyjęto wynagrodzenie za marzec 2025 r. określone w umowie o pracę. Nie uwzględniono w niej dodatku stażowego, gdyż pracownica zachowywała do niego prawo (był on wypłacany w pełnej wysokości) w okresie pobierania tych świadczeń. Dodatek w tym okresie był jednak zwolniony z oskładkowania na mocy § 2 ust. 1 pkt 24 rozporządzenia składkowego. Zgodnie z tym przepisem, nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne składniki wynagrodzenia, do których pracownik ma prawo w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego, w myśl postanowień układów zbiorowych pracy lub przepisów o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego wynagrodzenia lub zasiłku.
Pracownica chorowała nieprzerwanie do dnia porodu, który nastąpił w sierpniu 2025 r. Od dnia urodzenia dziecka przysługuje jej zasiłek macierzyński (art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej). W związku z tym, że między okresami pobierania zasiłków chorobowego i macierzyńskiego nie wystąpiła przerwa, nie ustala się nowej podstawy wymiaru dla zasiłku macierzyńskiego (art. 43 ustawy zasiłkowej). Nadal stanowi ją to samo wynagrodzenie, które przyjęto do wcześniej ustalonej podstawy wymiaru (tu za marzec 2025 r.). Z tym że podstawa ta podlega przeliczeniu poprzez wliczenie do niej kwoty dodatku stażowego przysługującego za marzec 2025 r., ponieważ pracownica nie zachowuje do niego prawa (nie jest on wypłacany) w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego. Fakt, że dodatek stażowy za marzec 2025 r. był zwolniony z oskładkowania nie ma znaczenia dla powyższego rozstrzygnięcia. Co do zasady jest to składnik wynagrodzenia stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i tylko w ściśle określonym przypadku jest z niej wyłączony. Skoro więc podstawę wymiaru, zgodnie z powołanym wcześniej wyjaśnieniem ZUS, ma stanowić wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości określonej w umowie o pracę, to należy do niej przyjąć także dodatek stażowy.
