Bilansowe ujęcie zaliczki na zakup środka trwałego
W księgach rachunkowych przekazanie zaliczki na zakup środka trwałego ewidencjonuje się na koncie rozrachunkowym. Na podstawie wyciągu bankowego wpłaconą zaliczkę można ująć zapisem po stronie Wn konta 24-9 "Pozostałe rozrachunki - inne", w korespondencji ze stroną Ma konta 13-0 "Rachunek bieżący". Otrzymana faktura potwierdzająca wpłatę zaliczki na poczet zakupu środka trwałego, jest podstawą zapisów na koncie 30 "Rozliczenie zakupu".
|
Ewidencja księgowa faktury zaliczkowej na zakup fabrycznie nowego środka trwałego 1. FZ - faktura potwierdzająca wpłatę zaliczki: a) wartość wpłaconej zaliczki (kwota brutto faktury): - Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu", b) VAT naliczony podlegający odliczeniu: - Wn konto 22-1 "VAT naliczony i jego rozliczenie", |
Jeżeli rozliczenia zakupu rzeczowych składników aktywów trwałych nie są przez jednostkę ewidencjonowane za pośrednictwem konta 30, to z otrzymanej faktury potwierdzającej wpłatę zaliczki na poczet zakupu środka trwałego, w ewidencji księgowej ujmuje jedynie kwotę VAT podlegającą odliczeniu, zapisem po stronie Wn konta 22-1, w korespondencji ze stroną Ma konta 24-9. Nie nastąpi w tym przypadku ww. przeksięgowanie zaliczki z konta 24-9 na konto 30.
Z punktu widzenia rachunkowości nie jest możliwe ujęcie wpłaconej zaliczki na zakup fabrycznie nowego środka trwałego w kosztach. Koszt ten uwzględnia się statystycznie w rachunku podatkowym. Jednym z możliwych do stosowania rozwiązań w celu ujęcia kosztów podatkowych oraz ustalenia podstawy opodatkowania jest prowadzenie ewidencji pozabilansowej na kontach zespołu 9, np. na koncie 99-2 "Koszty podatkowe niewynikające z ksiąg rachunkowych".
Przykład
I. Założenia:
- W styczniu 2024 r. spółka z o.o. wpłaciła na rzecz dostawcy zaliczkę w kwocie: 49.200 zł na poczet zakupu fabrycznie nowego środka trwałego o wartości netto: 90.000 zł. W tym samym miesiącu otrzymała fakturę zaliczkową potwierdzającą dokonaną wpłatę (wartość netto: 40.000 zł plus VAT 23%: 9.200 zł). Wpłaconą zaliczkę w kwocie netto spółka zaliczyła do kosztów podatkowych stycznia.
- W sierpniu 2024 r. dostawa została zrealizowana. Jednocześnie spółka otrzymała fakturę końcową na pozostałą część należności. Wartości wyszczególnione w fakturze końcowej zostały pomniejszone o wartość wpłaconej zaliczki następująco:
a) wartość brutto faktury: 110.700 zł - 49.200 zł = 61.500 zł,
b) VAT naliczony: 20.700 zł - 9.200 zł = 11.500 zł,
c) wartość netto faktury: 90.000 zł - 40.000 zł = 50.000 zł. - Środek trwały nie wymagał montażu i został bezpośrednio po zakupie przekazany do używania.
- W sierpniu 2024 r. spółka ujęła w kosztach podatkowych jednorazowy odpis amortyzacyjny w wysokości: 90.000 zł - 40.000 zł = 50.000 zł.
- Spółka stosuje konto 30 "Rozliczenie zakupu".
II. Dekretacja:
| Opis operacji | Kwota | Konto | |
| Wn | Ma | ||
| 1. WB - wpłata zaliczki na poczet zakupu fabrycznie nowego środka trwałego | 49.200 zł | 24-9 | 13-0 |
| 2. PK (ewidencja pozabilansowa) - zaliczka na zakup fabrycznie nowego środka trwałego zaliczana do kosztów podatkowych | 40.000 zł | 99-2 | |
| 3. FZ - faktura zaliczkowa dokumentująca wpłaconą zaliczkę: | |||
| a) wartość brutto faktury w kwocie uiszczonej zaliczki | 49.200 zł | 30 | 24-9 |
| b) VAT naliczony podlegający odliczeniu | 9.200 zł | 22-1 | 30 |
| 4. FZ - faktura końcowa otrzymana wraz z dostawą środka trwałego: | |||
| a) wartość brutto faktury pomniejszona o wpłaconą zaliczkę | 61.500 zł | 30 | 24-9 |
| b) VAT naliczony pomniejszony o VAT wykazany na fakturze zaliczkowej | 11.500 zł | 22-1 | 30 |
| 5. OT - przyjęcie środka trwałego do używania | 90.000 zł | 01 | 30 |
| 6. PK (ewidencja pozabilansowa) - jednorazowy odpis amortyzacyjny | 50.000 zł | 99-2 | |
III. Księgowania:
