Projekt KSR "Faktoring w księgach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym faktoranta"

Na stronie internetowej Ministerstwa Finansów www.mf.gov.pl/web/finanse w zakładce O ministerstwie/Rady komisje, komitety, zespoły/Komitet Standardów Rachunkowości/Konsultacje zamieszczono do dyskusji publicznej projekt Krajowego Standardu Rachunkowości "Faktoring w księgach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym faktoranta". Termin zgłaszania uwag i komentarzy do ww. projektu upływa 31 października 2025 r. Należy je kierować na adres mailowy sekretarz.KSR@mf.gov.pl.

Celem projektowanego standardu jest określenie zasad ujmowania i wyceny w księgach faktoranta transakcji faktoringu należności z tytułu dostaw i usług (tzw. faktoring zwykły) oraz faktoringu zobowiązań z tytułu dostaw i usług (tzw. faktoring odwrotny), jak również zasad prezentacji i ujawniania informacji o nich w sprawozdaniu finansowym faktoranta.

Zawarte w projekcie wyjaśnienia są zgodne z postanowieniami ustawy o rachunkowości oraz w podstawowym zakresie z odpowiednimi postanowieniami MSR/MSSF, w tym z MSSF 9 "Instrumenty finansowe", MSR 7 "Sprawozdanie z przepływów pieniężnych" oraz MSSF 7 "Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji". Główne różnice polegają m.in. na tym, że:

1) model skrócony dla faktoringu zwykłego odbiega od rozwiązań MSSF 9,

2) model ogólny dla faktoringu zwykłego:

• podaje wskazówki co do progu ilościowego w ramach analizy, czy faktorant przeniósł na finansującego zasadnicze ryzyko i prawo do zasadniczej części korzyści ekonomicznych, niezawarte w MSSF 9,
• w przypadku otrzymania wynagrodzenia od finansującego za udzieloną przez faktoranta gwarancję (np. pokrycia strat kredytowych) wskazuje jego ujęcie jako rozliczenia międzyokresowe przychodów i rozliczanie ich systematycznie w przychody finansowe, podczas gdy zgodnie z MSSF 9 wartość godziwa udzielonej gwarancji zwiększa wartość zobowiązania wobec finansującego i jest odpowiednio odnoszona do rachunku zysków i strat,

3) prezentacja faktoringu odwrotnego w świetle MSSF może odbiegać od prezentacji wynikającej z zastosowania dopuszczalnego uproszczenia dla faktoringu odwrotnego,

4) projekt standardu zawiera szczegółowe wytyczne dotyczące prezentacji skutków transakcji faktoringu w sprawozdaniu finansowym faktoranta.

Ponadto projektowany standard nie narusza postanowień uregulowanych w stanowisku Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie rozrachunków z kontrahentami, w tym pkt 4 tego stanowiska. Należności z tytułu dostaw i usług spełniają definicję aktywów finansowych zawartą w art. 3 ust 1 pkt 24 ustawy o rachunkowości, natomiast zobowiązania z tytułu dostaw i usług spełniają definicję zobowiązań finansowych zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 27 ww. ustawy, co potwierdza ww. stanowisko.

Jak już wskazano powyżej, zakresem projektu standardu objęto transakcje faktoringu należności z tytułu dostaw i usług oraz faktoringu zobowiązań z tytułu dostaw i usług, przy czym rozwiązania w nim zawarte mogą mieć zastosowanie również do transakcji faktoringu innych składników aktywów i zobowiązań o podobnym charakterze, np. należności i zobowiązań leasingowych.

Warto nadmienić, iż w zakres projektowanego standardu nie wchodzą zagadnienia stosowania przepisów podatkowych.