Skutki zwrotu nienależnych zaliczek na poczet dywidendy w podatku dochodowym
W momencie wypłaty zaliczek na poczet dywidend na rzecz wspólników obowiązują takie same zasady opodatkowania, jak przy wypłacie dywidend. Zatem spółka wypłacająca taką zaliczkę na rzecz wspólników będących osobami fizycznymi - jako płatnik - jest zobowiązana do poboru 19% zryczałtowanego podatku dochodowego i odprowadzenia go w imieniu wspólnika do urzędu skarbowego (w przypadku wypłat realizowanych na rzecz wspólników będących podatnikami CIT, np. spółek z o.o., mogą znaleźć zastosowanie zwolnienia określone w art. 22 ust. 4 ustawy o PDOP - kwestię tę jednak pomijamy jako niedotyczącą pytania).
W zakresie tego podatku rola spółki jest zakończona. Spółka z powodu zwrotu zaliczek nie występuje do organu podatkowego o zwrot podatku. Dokonują tego sami wspólnicy zwracając się do organu podatkowego z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty. Taki sposób rozliczenia wynika z faktu braku regulacji nakładających na spółkę taki obowiązek, a także braku prawa do ubiegania się o taki zwrot.
Wspólnik powinien więc zwrócić spółce kwotę brutto otrzymanej wcześniej zaliczki na poczet dywidendy, pomimo iż wcześniej ze spółki otrzymał jedynie kwotę netto, czyli kwotę pomniejszoną o potrącony ww. zryczałtowany podatek dochodowy.
Potwierdzenia słuszności takiego podejścia (podatkowego rozliczenia takich zwrotów) można odnaleźć w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 7 grudnia 2022 r., nr 0114-KDIP3-1.4011.937.2022.1.MK1. Dotyczyła ona wprawdzie kwestii uzyskania zwrotu nadpłaty zryczałtowanego podatku dochodowego w związku ze zwrotem zaliczek wypłaconych na poczet zysku przez spółkę komandytową, ale na zasadzie analogii można się nią posiłkować również w omawianej kwestii, tj. zwrotów dokonywanych na rzecz spółki z o.o. Jak stwierdził organ podatkowy w tej interpretacji:
"(...) Powinien Pan (...) zwrócić płatnikowi kwotę nienależnie wypłaconej dywidendy, a o zwrot kwoty podatku może Pan złożyć wniosek do urzędu skarbowego. Prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wygasa po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Oznacza to, że wniosek podatnika o stwierdzenie nadpłaty może zostać złożony przed upływem terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. (...)"
Zaznaczamy, że w związku z otrzymaniem od wspólników omawianego zwrotu zaliczek (w kwocie brutto) spółka nie osiąga przychodu podatkowego.
Dodajmy ponadto, że przy dokonywaniu zwrotu zaliczek może powstać wątpliwość, czy takiemu zwrotowi nie powinno towarzyszyć naliczenie odsetek z tytułu korzystania przez wspólnika z majątku spółki, od momentu otrzymania zaliczki do momentu jej zwrotu. Co więcej, z drugiej strony, jeżeli takiego obciążenia nie dokonamy, z punktu widzenia podatku dochodowego może rodzić się obawa, czy wspólnik nie uzyskuje nieodpłatnego świadczenia w postaci możliwości korzystania z majątku spółki.
Naszym zdaniem, w takim przypadku nie wystąpi konieczność naliczenia ani odsetek za okres korzystania z "nadpłaconych" wspólnikom zaliczek, ani też u wspólnika nie powstanie przychód z tytułu nieodpłatnego korzystania z majątku spółki. Na potwierdzenie takiego stanowiska można podnieść argument, że wypłata omawianej zaliczki nie była czynnością bezpodstawną, gdyż możliwość takiej wypłaty regulują przepisy K.s.h. Dotyczy to również terminu ich zwrotu, o ile wspólnik taki zwrot zrealizuje bez zbędnej zwłoki.
