Opodatkowanie działalności a wspólne rozliczenie małżonków

Podatnik pobiera emeryturę, a dodatkowo prowadzi działalność gospodarczą. Czy wybierając opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej podatkiem liniowym, utraci możliwość wspólnego rozliczenia emerytury z dochodami małżonki, również emerytki?

Co do zasady, małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów. Dopuszcza się jednak możliwość łącznego rozliczania dochodów uzyskanych przez małżonków ze źródeł podlegających opodatkowaniu według skali podatkowej, na ich wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym. Wówczas podatek ustala się w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów małżonków, uprzednio pomniejszonych o ulgi. 

Podstawowe warunki określone w art. 6 ust. 2 updof, które małżonkowie muszą spełnić, aby skorzystać z tego sposobu opodatkowania, to podleganie przez oboje nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce oraz pozostawanie w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej przez cały rok podatkowy albo od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego, w przypadku gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego. Dla nabycia prawa do tej preferencji podatkowej istotne jest również stwierdzenie, że nie wystąpiły okoliczności przewidziane w art. 6 ust. 8 updof.

W kontekście wątpliwości podniesionych w pytaniu należy wskazać, że prawo małżonków do wspólnego opodatkowania dochodów wyłącza m.in. sytuacja, gdy w roku podatkowym choćby do jednego z małżonków miał zastosowanie przepis art. 30c updof, który reguluje opodatkowanie podatkiem liniowym. Należy zaznaczyć, że chodzi o zastosowanie tego przepisu w zakresie:

• osiągniętych w roku podatkowym przychodów,
• poniesionych kosztów uzyskania przychodów,
• zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów,
• zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń.

Jeżeli zatem podatnik z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej będzie w 2024 r. stosował opodatkowanie podatkiem liniowym, w wyniku czego znajdzie do niego zastosowanie art. 30c updof we wskazanym zakresie, to małżonkowie nie będą mogli opodatkować łącznie dochodów osiąganych z tytułu emerytury. Małżonkowie zachowaliby prawo do wspólnego opodatkowania tylko w przypadku złożenia przez podatnika "zerowego" zeznania PIT-36L.