Kasy rejestrujące w interpretacjach indywidualnych

1. Kasa fiskalna w żłobku

Działalność żłobka klasyfikowana jest w PKWiU w dziale 88.91 "Usługi pomocy społecznej bez zakwaterowania w zakresie opieki dziennej nad dziećmi". Tego rodzaju usługi nie zostały wymienione w wykazie czynności zwolnionych przedmiotowo z ewidencjonowania (tj. w poz. 30 załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień).

Oznacza to, że jedynym zwolnieniem, które może przysługiwać bez względu na wartość sprzedaży jest zwolnienie określone w § 2 ust. 1 i poz. 37 załącznika do rozporządzenia. Ma ono zastosowanie, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem. Ponadto z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie musi wynikać, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Wyżej wymienione zwolnienie - jak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 23 stycznia 2024 r., nr 0113-KDIPT1-3.4012.622.2023.2.JM - będzie miało również zastosowanie w przypadku kompleksowego świadczenia usług opieki nad dziećmi wraz z usługą wyżywienia.

Wątpliwość podatnika dotyczyła bowiem możliwości korzystania ze zwolnienia z ewidencjonowania w kasie świadczenia usług wyżywienia na rzecz wychowanków żłobka.

Organ podatkowy w pierwszej kolejności uznał, że usługi wyżywienia na rzecz wychowanków żłobka należy uznać za usługi ściśle związane z usługami zapewnienia pobytu dzieciom w żłobku. Będą one miały bowiem charakter pomocniczy i będą niezbędne w stosunku do prowadzonej przez żłobek działalności opieki nad dziećmi, która stanowi świadczenie główne. Tym samym sprzedaż ww. usług należy dokumentować łącznie. W opinii organu oznacza to, że: "(...) dla świadczonych usług pomocy społecznej bez zakwaterowania w zakresie opieki dziennej nad dziećmi, z wyłączeniem opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi i usług wyżywienia PKWiU 88.91.11.0, w sytuacji, gdy będzie otrzymywała Pani w całości zapłatę za pośrednictwem banku, odpowiednio na wskazany rachunek bankowy, a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę będzie jednoznacznie wynikać, jakiej konkretnie czynności dotyczy, będzie miała Pani prawo korzystać ze zwolnienia w obowiązku ewidencjonowania tych usług przy zastosowaniu kasy rejestrującej na podstawie § 2 ust. 1 rozporządzenia w związku z poz. 37 załącznika do rozporządzenia nie dłużej niż do 31 grudnia 2024 r. (...)".

Dyrektor KIS odniósł się również do kwestii zastosowania zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej świadczenia usług wyżywienia na rzecz wychowanków żłobka, w przypadku gdy umowę o dostarczenie posiłku dla dziecka do żłobka zawiążą z firmą cateringową jego rodzice.

W takim przypadku - jak podkreślono - nie istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny pomiędzy podatnikiem a rodzicami wychowanków żłobka. Wskazano, że podatnik nie będzie wykonywać usług wyżywienia na rzecz wychowanków żłobka w zamian za ekwiwalentne wynagrodzenie.

W konsekwencji uznano, że: "(...) jeśli umowę o dostarczenie posiłku dla dziecka do żłobka zawiążą z firmą cateringową jego rodzice, a nie Pani to czynność wyżywienia wychowanków żłobka nie będzie stanowić u Pani czynności podlegających opodatkowaniu.

Skoro zatem ta czynność nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, to nie jest objęta, wynikającym z zapisu art. 111 ust. 1 ustawy, obowiązkiem ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej (...)".

2. Sprzedaż energii na rzecz osób prywatnych

W myśl § 2 ust. 1 rozporządzenia, w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2024 r. bez względu na wartość sprzedaży i bez względu na to, czy podatnik stosuje już kasy do ewidencjonowania innych czynności - zwolniona z rejestracji w kasie jest sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia.

Przy czym, w odniesieniu do niektórych czynności wymienionych w tym załączniku zwolnienie, o którym mowa powyżej stosuje się zgodnie z warunkami w nim określonymi (§ 2 ust. 2 rozporządzenia).

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 17 stycznia 2024 r., nr 0114-KDIP1-3.4012.692.2023.2.JG uznał, że sprzedaż energii elektrycznej podlega zwolnieniu z ewidencjonowania w kasie.

Wątpliwość podatnika dotyczyła ustalenia, czy może on od 1 stycznia 2024 r. dokonywać sprzedaży energii elektrycznej dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej bez zastosowania kasy rejestrującej.

Organ podatkowy w pierwszej kolejności wyjaśnił, że w załączniku do rozporządzenia w sprawie zwolnień, stanowiącym wykaz czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania, wskazano w poz. 2 pod symbolem PKWiU 35 "Energia elektryczna, paliwa gazowe, para wodna, gorąca woda i powietrze do układów klimatyzacyjnych".

Podkreślono także, że bezwzględnemu obowiązkowi ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących, podlegają czynności wymienione m.in. w § 4 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia, dokonywane na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.

W tym zakresie wyjaśniono zatem, że: "(...) Spółka z tytułu sprzedaży energii elektrycznej nie będzie wyłączona z prawa do korzystania ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej na podstawie ww. § 4 rozporządzenia, ponieważ dostawa energii nie została wymieniona w tym przepisie.

Sprzedaż energii spełnia więc kryteria zawarte w pozycji 2 załącznika do rozporządzenia. Spółka - w związku z czynnością sprzedaży energii elektrycznej sklasyfikowanej pod symbolem PKWiU 35.11, 35.13, 35.14 - nie będzie miała obowiązku ewidencjonowania tej sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej, ponieważ na podstawie § 2 ust. 1 rozporządzenia w związku z poz. 2 załącznika do rozporządzenia będzie miała prawo do zastosowania zwolnienia do ww. dostawy.

W konsekwencji, odpowiadając na Państwa pytanie stwierdzić należy, że Spółka może dokonywać sprzedaży energii elektrycznej dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej bez zastosowania kas rejestrujących na podstawie § 2 ust. 1 rozporządzenia w związku z poz. 2 załącznika do rozporządzenia.

Ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotów za pomocą kasy rejestrującej w odniesieniu do sprzedaży energii Spółka będzie mogła korzystać do 31 grudnia 2024 r. (...)".

3. Obowiązek zwrotu otrzymanej ulgi z tytułu zakupu kasy

Z przepisów ustawy o VAT, a w szczególności z art. 111 ust. 6 wynika, że podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących, w przypadku gdy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży zakończą działalność gospodarczą lub nie poddadzą kas rejestrujących w obowiązującym terminie obowiązkowemu przeglądowi technicznemu przez właściwy podmiot prowadzący serwis kas, a także w innych przypadkach określonych w rozporządzeniu w sprawie odliczeń.

W § 5 ust. 1 rozporządzenia w sprawie odliczania określono z kolei zdarzenia powodujące obowiązek zwrotu tej kwoty. Są to:

• trwałe zaprzestanie prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu tej kasy,
• naruszenie obowiązków, o których mowa w art. 111 ust. 3a pkt 12 lub ust. 3ab ustawy (zapewnienie połączenia kasy on-line z Centralnym Repozytorium Kas, spełnienie wymagań związanych z czasowym lub trwałym brakiem tego połączenia).

Obowiązek zwrotu odliczonych lub zwróconych kwot w przypadku gdy podatnicy nie poddadzą w określonych terminach kas rejestrujących obowiązkowemu przeglądowi technicznemu przez właściwy serwis oraz w przypadkach wymienionych w ust. 1 dotyczy tylko tych kas, z którymi związane są te zdarzenia (§ 5 ust. 2 rozporządzenia).

W przypadku czynnych podatników VAT zwrotu ulgi należy dokonać na rachunek bankowy właściwego urzędu skarbowego w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po danym okresie rozliczeniowym, w którym powstały okoliczności uzasadniające dokonanie takiego zwrotu.

Natomiast podatnicy, o których mowa w art. 111 ust. 5 ustawy o VAT (tj. zwolnieni z VAT), zwrotu ulgi powinni dokonać do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające dokonanie zwrotu.

Zaprzestanie używania kasy przed upływem 3 lat od dnia rozpoczęcia na niej ewidencjonowania sprzedaży powoduje obowiązek zwrotu otrzymanej ulgi z tytułu jej zakupu.

Tak uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 3 stycznia 2024 r., nr 0111-KDIB3-2.4012.591.2023.2.AR.

Rozstrzygana sprawa dotyczyła podatnika, korzystającego ze zwolnienia z VAT, który w prowadzonej działalności użytkował kasę fiskalną. Z tytułu jej zakupu otrzymał zwrot w kwocie 700 zł. Zwrócono uwagę, że przedmiotowa kasa została zakupiona 23 lutego 2022 r., zaś ewidencjonowanie na niej rozpoczęto od marca 2022 r. We wrześniu 2023 r. nastąpiła awaria uniemożliwiająca jej dalsze użytkowanie i naprawę (gwarancja wynosiła tylko 1 rok), w związku z czym podatnik został zmuszony do zakupu nowej kasy fiskalnej. W tak opisanym stanie faktycznym podatnik zadał pytanie, czy jest on zobowiązany zwrócić do urzędu skarbowego otrzymaną ulgę.

Organ podatkowy wyjaśnił, że kluczową kwestią jest ustalenie czy zaistniały okoliczności powodujące obowiązek zwrotu kwoty wydatkowanej na zakup kasy rejestrującej, tj. wskazujące na zaprzestanie jej używania przez podatnika przed upływem 3 lat.

Jak czytamy w ww. interpretacji: "(...) skoro używana przez Pana od marca 2022 r. kasa rejestrująca, z tytułu której otrzymał Pan ulgę, uległa awarii i zaprzestał Pan jej używania przed upływem 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania na niej, to nastąpiły okoliczności wskazane w art. 111 ust. 6 ustawy o VAT w związku z § 5 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie odliczania lub zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących. Otrzymał Pan bowiem ulgę z tytułu zakupionej 23 lutego 2022 r. kasy rejestrującej, a zaprzestanie jej używania nastąpiło przed upływem 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania na niej.

Zatem jest Pan zobowiązany do zwrotu ulgi zgodnie z § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia. Zwrotu należy dokonać zgodnie z art. § 5 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia (...) w sprawie odliczania (...) tj. do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające dokonanie takiego zwrotu (...)".