Forma zapłaty a wyliczenie wartości sprzedaży uprawniającej do zwolnienia z kasy
Rozpocząłem prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług elektrycznych 12 lutego 2025 r., zaś pierwszej sprzedaży na rzecz osoby fizycznej udokumentowanej fakturą i opłaconej przelewem dokonałem 17 czerwca br. Czy do limitu uprawniającego do korzystania ze zwolnienia ze stosowania kasy (tj. wynoszącego 10.849,32 zł) należy wliczać sprzedaż potwierdzoną fakturą, za którą zapłata następuje gotówką i przelewem czy tylko gotówką?
Ogólną zasadą wynikającą z przepisów ustawy o VAT jest to, że podatnicy, którzy dokonują sprzedaży m.in. na rzecz osób prywatnych, sprzedaż tę muszą ewidencjonować w kasie fiskalnej. Jednakże rozporządzeniem w sprawie zwolnień w danym roku podatkowym, nie dłużej niż do końca 2027 r. ustawodawca zwolnił z obowiązku stosowania kas rejestrujących niektóre grupy podatników.
Określone w tym rozporządzeniu zwolnienia mają zarówno charakter przedmiotowy, czyli dotyczą ściśle określonych czynności oraz podmiotowy i wtedy dotyczą całej działalności podatnika.
Zwolnienie z ewidencjonowania ze względu na wartość sprzedaży przysługuje podatnikom rozpoczynającym po dniu 31 grudnia 2024 r. sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli przewidywana przez nich wartość sprzedaży z tego tytułu nie przekroczy, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w danym roku podatkowym, kwoty 20.000 zł (§ 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie zwolnień). Jeżeli jednak w trakcie 2025 r. wartość sprzedaży proporcjonalnie do okresu dokonywanej sprzedaży przekroczy określony limit, zwolnienie traci moc po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym przekroczono ww. limit (§ 5 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie zwolnień).
Z kolei zwolnienia przedmiotowe dotyczące ściśle określonych czynności uregulowane są w § 2 rozporządzenia w sprawie zwolnień. Zgodnie z tym przepisem, do dnia 31 grudnia 2027 r. zwolniona z rejestracji w kasie jest sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia.
Na mocy § 2 ust. 1 w związku z poz. 42 załącznika do ww. rozporządzenia, świadczenie usług na rzecz osób prywatnych oraz rolników ryczałtowych zwolnione jest z ewidencjonowania pod warunkiem, że świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie będzie wynikało, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.
Pamiętać jednak należy, że - co do zasady - przedmiotem świadczenia nie mogą być usługi wymienione w § 4 ust. 1 pkt 2 ww. rozporządzenia. Zatem, pomimo że sprzedaż ze względu na formę zapłaty podlega zwolnieniu przedmiotowemu z ewidencjonowania, to uzyskaną wartość sprzedaży z tytułu tej czynności, należy uwzględnić wyliczając kwotę uprawniającą do zwolnienia podmiotowego z obowiązku stosowania kasy fiskalnej.
Jeśli chodzi o sposób obliczenia wartości sprzedaży uprawniającej do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas, to trzeba zaznaczyć, że w § 3 ust. 3 rozporządzenia wprost wskazano, że przy obliczaniu wartości sprzedaży, o której mowa, nie uwzględnia się należnego podatku VAT. Ponadto nie można wyłączać z tej kwoty sprzedaży usług i towarów, które na mocy rozporządzenia w sprawie zwolnień zostały zwolnione z ewidencjonowania za pomocą kas, a wymienione w załączniku do tego rozporządzenia. Wyjątkiem są jedynie czynności wymienione w poz. 40 i poz. 50 załącznika do rozporządzenia. Są to transakcje dostawy nieruchomości oraz dostawy towarów i świadczenia usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym zaliczane są przez podatnika do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, jeżeli czynności te w całości zostały udokumentowane fakturą.
Podsumowując, obliczając wartość sprzedaży uprawniającą do zwolnienia z obowiązku stosowania kas należy zsumować całą dokonywaną przez podatnika sprzedaż usług na rzecz osób fizycznych, niezależnie od formy dokonanej płatności, tj. gotówką czy przelewem na rachunek bankowy (bez znaczenia jest tu fakt udokumentowania takiej sprzedaży fakturą).
Warto również dodać, że w przypadku przekroczenia w 2025 r. limitu wartości sprzedaży uprawniającej do zwolnienia z obowiązku stosowania kasy rejestrującej (tj. 10.849,32 zł - jak wynika z pytania) z tytułu sprzedaży usług na rzecz osób fizycznych (niezależnie od formy dokonywanej płatności: gotówką czy przelewem) spowoduje obowiązek rozpoczęcia ich ewidencjonowania w kasie rejestrującej po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym wartość sprzedaży przekroczy ten limit.
Podatnik nie będzie musiał jednak ewidencjonować sprzedaży usług, jeśli będą one świadczone z zachowaniem warunków określonych w poz. 42 załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień.
