Odpowiedzi na pytania Czytelników

3.1. Czy zapłata za odstąpienie od umowy przedwstępnej podlega opodatkowaniu VAT?

W ramach prowadzonej działalności czynny podatnik VAT zawiera z osobami prywatnymi (nieprowadzącymi działalności gospodarczej) umowy sprzedaży, kupując od nich używane ruchomości w celu dalszej odsprzedaży. Jeżeli osoby te nie są pewne co do zamiaru sprzedaży ruchomości, podatnik zawiera z nimi przedwstępne umowy sprzedaży i wpłaca im zaliczkę na poczet ceny sprzedaży. W umowie istnieje zapis, że osoba prywatna może złożyć jednostronne oświadczenie woli o odstąpieniu od niej, za zapłatą odstępnego i zwrotem zaliczki. Czy kwota odstępnego podlega opodatkowaniu VAT?

Czynności opodatkowane VAT

Opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Dostawa towarów to przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Usługę uważa się za opodatkowaną VAT, gdy zostaną łącznie spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia, a świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie),
• istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym (zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych; otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia; wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia),
• czynność wykona podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem VAT.

Opodatkowaniu VAT nie podlegają natomiast odszkodowania i kary umowne. Istotą odszkodowań/kar nie jest bowiem płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną - świadczeniem w zamian za wynagrodzenie. Otrzymane odszkodowanie/kara nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika.

Odstępne a VAT - wyrok NSA

W wyroku z 30 stycznia 2025 r., sygn. akt I FSK 1377/21, NSA odniósł się do opodatkowania odstępnego w okolicznościach zbliżonych do opisanych w pytaniu. NSA uznał, że odstępne nie stanowi zapłaty za wyrażenie zgody przez nabywcę na odstąpienie od umowy, albowiem odstąpienie od umowy stanowi realizację uprawnienia przez sprzedającego i jest czynnością jednostronną. Podjęcie takiej decyzji przez sprzedającego wywołuje ściśle określone konsekwencje, jakimi jest niezawarcie umowy sprzedaży i konieczność zapłaty odstępnego przez sprzedającego. NSA podzielił tym samym pogląd, że odstępne w analizowanej sprawie było rodzajem rekompensaty za niespełnienie zobowiązania wynikającego z umowy przedwstępnej w postaci zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży. Trudno w takiej sytuacji mówić o zgodnym zakończeniu umowy, skoro nawet nie doszło do jej zawarcia. Nie można też uznać, że odstępne wiąże się bezpośrednio z umową sprzedaży, do której zawarcia nie dochodzi. W wyroku wskazano ponadto, że:

"(...) Przyjęcie do wiadomości informacji przez nabywcę o zrealizowaniu uprawnienia przez kontrahenta nie stanowi świadczenia usług. Skoro wcześniej podjęto zgodnie decyzję, co do przyznania wzajemnego uprawnienia do odstąpienia od umowy przedwstępnej zobowiązującej do zawarcia umowy przyrzeczonej, to nie można następnie w sytuacji skorzystania z uprawnienia przez sprzedającego interpretować stanu umysłu nabywcy jako tolerowania zachowania sprzedawcy. Tolerowaniem jest bowiem godzenie się na sytuację pomimo braku aprobaty dla niej. Należy też podkreślić, że niedojście do dostawy towarów nie jest jednoznaczne z powstrzymaniem się od czynności, która jest kwalifikowana na gruncie podatku VAT jako świadczenie usług. Przykładowo taką usługą byłoby zobowiązanie się do niezawierania umów skutkujących dostawą towarów na określonym rynku, w określonym czasie lub w odniesieniu do określonych nabywców. Sytuacja ta nie ma nic wspólnego z odstąpieniem od umowy, która zobowiązuje do zawarcia umowy przyrzeczonej (umowy sprzedaży - dostawy towarów).

Z kolei rezygnację z zawarcia umowy sprzedaży przez sprzedawcę trudno jest rozpatrywać w kategoriach jego korzyści. Powyższe wnioski abstrahują od rzeczywistej sytuacji zaistniałej w sprawie.

W warunkach niniejszej sprawy odstąpienie ma charakter rekompensaty i nie jest ekwiwalentem za wykonaną usługę, nie jest także wynagrodzeniem za żadną czynność opodatkowaną. (...)"

W konsekwencji NSA uznał, że odstępne wypłacone na rzecz nabywcy przez sprzedawcę - z tytułu odstąpienia od umowy przedwstępnej zobowiązującej do zawarcia umowy sprzedaży - nie podlega opodatkowaniu VAT.

Podsumowanie

Nasza redakcja podziela stanowisko zaprezentowane w ww. wyroku przez NSA. Uwzględniając argumenty zaprezentowane przez sąd uważamy, że także w sytuacji opisanej w pytaniu kwota odstępnego nie powinna podlegać opodatkowaniu VAT (ma ona charakter rekompensaty).

Zaznaczamy, że podobnie uznał Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 14 maja 2025 r., nr 0114-KDIP1-1.4012.322.2025.1.AWY, w przypadku odstępnego z tytułu anulowania biletu przed terminem wyjazdu. Organ stwierdził, że kwota pobieranego przez podatnika odstępnego, w sytuacji anulowania biletu przez klienta przed terminem wyjazdu, nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług, ponieważ faktycznie do takiego świadczenia usług nie dochodzi z przyczyn leżących po stronie klienta. Zdaniem organu, kwota odstępnego należna od klienta, który w zbyt późnym terminie anulował bilet, tj. zrezygnował z usługi przewozowej - nie ma związku ze świadczonymi usługami przewozowymi, bowiem odstępne pobierane jest wyłącznie w przypadku, gdy do wyświadczenia usługi przewozowej nie dochodzi. Odstępne stanowi więc formę rekompensaty za poniesione przez podatnika koszty (dodatkowe koszty administracyjne) oraz utracone korzyści (w przypadku niesprzedania miejsca w autokarze, z którego zrezygnował klient) spowodowane anulowaniem biletu przez klienta. Ostatecznie organ uznał, że w odniesieniu do tej czynności nie znajdą zastosowania przepisy ustawy o VAT, a należność w postaci odstępnego z tytułu anulowania biletu przez klienta nie powinna być opodatkowana VAT, ponieważ nie stanowi wynagrodzenia za świadczone usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ww. ustawy. Wprawdzie interpretacja ta dotyczyła odstąpienia od umowy przez kupującego usługę, ale naszym zdaniem tak samo powinno być, gdy od umowy odstępuje sprzedawca (jak w omawianej sprawie).

3.2. Sprzedaż samochodu po powrocie do podmiotowego zwolnienia z VAT

Spółka z o.o. (czynny podatnika VAT) 7 lat temu wykupiła z leasingu samochód osobowy. Spółka odliczyła VAT od wykupu i wprowadziła samochód do ewidencji środków trwałych. Czy w przypadku zmiany statusu spółki dla celów VAT (tj. korzystania z podmiotowego zwolnienia z VAT) sprzedaż tego samochodu będzie zwolniona z VAT?

Sprzedaż samochodu przez podatnika zwolnionego z VAT

Podatnicy mogą korzystać z tzw. podmiotowego zwolnienia z VAT, jeżeli wartość sprzedaży, z wyłączeniem podatku, nie przekroczyła w poprzednim ani bieżącym roku podatkowym kwoty 200.000 zł (uwaga! Od 2026 r. limit podmiotowego zwolnienia z VAT będzie wynosił 240.000 zł). Zwolnienie to mogą stosować także podatnicy rozpoczynający w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności opodatkowanych VAT, jeżeli przewidywana przez nich wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty 200.000 zł. Do ww. wartości sprzedaży nie wlicza się m.in. odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Natomiast podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może - nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia - ponownie skorzystać z podmiotowego zwolnienia z VAT.

Należy także zwrócić uwagę na wyłączenia z możliwości stosowania ww. zwolnienia, tj. towary/usługi, których sprzedaż/świadczenie powoduje brak możliwości korzystania z podmiotowego zwolnienia z VAT. Tego zwolnienia z VAT nie mogą stosować m.in. podatnicy dokonujący dostawy towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem m.in. używanych samochodów osobowych, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji (art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. b) ustawy o VAT).

W świetle powyższego sprzedaż samochodu osobowego zaliczonego do środków trwałych przez podatnika zwolnionego podmiotowo z VAT nie będzie opodatkowana VAT i nie wejdzie do ww. limitu 200.000 zł.

Korekta VAT od środków trwałych

W przypadku zmiany statusu podatnika dla celów VAT (z czynnego na zwolnionego) może wystąpić konieczność skorygowania odliczonego VAT, np. od zakupu środków trwałych.

Korekta VAT dokonywana w związku z rezygnacją z rozliczania VAT od środków trwałych podlegających amortyzacji, o wartości początkowej przekraczającej 15.000 zł, dokonywana jest etapami, po 1/5 (lub 1/10 - dotyczy nieruchomości lub praw wieczystego użytkowania gruntu) kwoty odliczonego podatku. Korekty dokonuje się od tych składników majątku, które są w tzw. okresie korekty (okresy korekty wynoszą odpowiednio 5 lub 10 lat). Powyższe ma zastosowanie także w przypadku środków trwałych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, z tym że w tym przypadku okres korekty wynosi 12 miesięcy.

W sytuacji opisanej w pytaniu spółka nie będzie zobowiązana do sporządzenia ww. korekty w odniesieniu do omawianego samochodu osobowego, gdyż minęło już 7 lat od jego zakupu (tu: wykupu z leasingu), natomiast okres korekty wynosił rok lub 5 lat.

3.3. Dwa miejsca prowadzenia działalności - ewidencjonowanie sprzedaży w przenośnej kasie rejestrującej

Od wielu lat świadczę usługi stomatologiczne, ewidencjonuję je w kasie fiskalnej on-line. Dotychczas prowadziłem jeden gabinet. Zamierzam jednak otworzyć drugi gabinet stomatologiczny. Będę przyjmował w nich sam, w różne dni tygodnia. Czy powinienem posiadać dwie kasy fiskalne?

Czynności ewidencjonowane w kasie

Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych (dalej: osób prywatnych) są generalnie obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Wyjątki od tej zasady określono w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2024 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. poz. 1902). Z rozporządzenia tego wynikają zwolnienia przysługujące ze względu na wysokość obrotu (zwolnienia podmiotowe) oraz ze względu na rodzaj prowadzonej działalności (zwolnienia przedmiotowe).

Zwolnienie ze względu na obroty przysługuje m.in. podatnikom, u których obrót zrealizowany na rzecz osób prywatnych nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym (i w roku bieżącym) kwoty 20.000 zł. Przysługuje ono także podatnikom rozpoczynającym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób prywatnych, jeżeli przewidywana (oraz osiągnięta) wartość sprzedaży z tego tytułu, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w danym roku podatkowym, nie przekroczy kwoty 20.000 zł.

UWAGA! Podatnicy dokonujący sprzedaży niektórych towarów lub świadczący niektóre usługi nie mogą korzystać ze zwolnień z kas. Dotyczy to m.in. świadczenia usług w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów (z wyłączeniem usług świadczonych przez osoby niewidome - po spełnieniu dodatkowych warunków).

Przenośna kasa fiskalna

Przepisy dotyczące kas rejestrujących dopuszczają możliwość ewidencjonowania sprzedaży prowadzonej przez podatnika w dwóch lub większej ilości miejsc przy użyciu tylko jednej kasy rejestrującej. Mianowicie z § 22 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 12 września 2021 r. w sprawie wymagań technicznych dla kas rejestrujących (Dz. U. z 2024 r. poz. 1654) wynika, że kasa wystawia paragony fiskalne zawierające w szczególności imię i nazwisko lub nazwę podatnika, adres punktu sprzedaży, a dla sprzedaży prowadzonej w miejscach niestałych - adres siedziby lub miejsca zamieszkania podatnika.

Należy jednak pamiętać, że podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących mają m.in. obowiązek wystawić i wydać nabywcy paragon fiskalny lub fakturę z każdej sprzedaży w postaci papierowej lub za zgodą nabywcy, w postaci elektronicznej, przesyłając ten dokument w sposób z nim uzgodniony, w tym przy użyciu systemu teleinformatycznego Szefa KAS pośredniczącego przy wydawaniu paragonów fiskalnych w postaci elektronicznej nabywcy, bez konieczności podawania jego danych osobowych. Obowiązek ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej dotyczy czynności sprzedaży i jest on nierozerwalnie związany z powstaniem obowiązku podatkowego. Generalnie, powstaje on z chwilą dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi (patrz: art. 19a ust. 1 ustawy o VAT).

Podsumowanie

Świadczone usługi stomatologiczne powinny być zarejestrowane w kasie, w momencie ich wykonania. Skoro Czytelnik wskazuje, że będzie je świadczył w dwóch gabinetach, ale w różnie dni tygodnia, to będzie mógł on używać jednej, przenośnej kasy rejestrującej. Będzie bowiem istniała możliwość zaewidencjonowania w kasie i wydania każdemu klientowi dowodu nabycia (paragonu) w momencie wykonania usługi.

Zaprezentowane stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 16 listopada 2018 r., nr 0112-KDIL2-2.4012.385.2018.2.AKR, w której czytamy:

"(...) ustawodawca dopuszcza możliwość ewidencjonowania sprzedaży prowadzonej przez podatnika w dwóch lub większej ilości miejsc przy użyciu tylko jednej kasy rejestrującej, pod warunkiem że podatnik będzie na niej ewidencjonował każdą sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych, a na drukowanym przez kasę paragonie fiskalnym umieszczony będzie adres wszystkich punktów, w których świadczy usługę lub jeden adres, tj. adres siedziby lub jego miejsca zamieszkania.

(...) skoro transakcje sprzedaży w poszczególnych miejscach prowadzenia działalności (gabinetach) oraz w miejscu wezwania nie będą dokonywane w tym samym czasie, ponieważ tylko Wnioskodawca będzie świadczył przedmiotowe usługi, a zatrudnieni pracownicy będą zajmować się obsługą recepcji i reklamą, to zainteresowany będzie w stanie zapewnić każdemu klientowi prawo do otrzymania dowodu nabycia usługi z uwidocznioną kwotą podatku oraz możliwość kontroli przez niego czynności dotyczących prawidłowego ewidencjonowania transakcji i wystawiania dowodu potwierdzającego jej wykonanie. Zatem Wnioskodawca będzie mógł używać jednej tzw. "przenośnej" kasy rejestrującej dla potrzeb ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego z tytułu świadczonych usług w dwóch gabinetach i miejscu wezwania.

Mając zatem na uwadze obowiązujące przepisy oraz przedstawione zdarzenie przyszłe, należy stwierdzić, że w przedstawionych we wniosku okolicznościach Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu trzech kas rejestrujących, tj. po jednej dla każdego z gabinetów i w miejscu wezwania przez klienta. Wnioskodawca może dokonywać ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu jednej, przenośnej kasy rejestrującej. (...)"

3.4. Korekta JPK_VAT a okres przechowywania dokumentów

Spółka z o.o. (czynny podatnik VAT) zamierza złożyć korektę deklaracji. Czy złożenie korekty za dany miesiąc będzie skutkowało ponownym ustaleniem okresu przechowywania deklaracji, ewidencji dla celów rozliczania podatku oraz wszystkich dokumentów, na podstawie których została sporządzona korekta deklaracji (z uwzględnieniem daty zapłaty podatku, daty zwrotu nadpłaty lub nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynikającej z tej korekty)?

Regulacje ustawowe

• Ustawa o VAT

Zgodnie z art. 112 ustawy o VAT, podatnicy są obowiązani przechowywać ewidencje prowadzone dla celów rozliczania podatku oraz wszystkie dokumenty, w szczególności faktury, związane z tym rozliczaniem do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego (z zastrzeżeniami dotyczącymi procedur szczególnych, np. procedury dotyczącej sprzedaży na odległość towarów importowanych).

Natomiast faktury ustrukturyzowane są przechowywane w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) przez okres 10 lat, licząc od końca roku, w którym zostały wystawione. Po upływie tego okresu podatnik przechowuje faktury ustrukturyzowane poza KSeF do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Tak stanowi art. 112aa ww. ustawy.

• Ordynacja podatkowa

W art. 86 § 1 Ordynacji podatkowej wskazano, że podatnicy obowiązani do prowadzenia ksiąg podatkowych przechowują księgi i związane z ich prowadzeniem dokumenty do czasu upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego, chyba że ustawy podatkowe stanowią inaczej.

Stosownie do art. 3 pkt 4 i 5 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o:

• księgach podatkowych - rozumie się przez to księgi rachunkowe, podatkową księgę przychodów i rozchodów, ewidencje oraz rejestry, do których prowadzenia, do celów podatkowych, na podstawie odrębnych przepisów, obowiązani są podatnicy, płatnicy lub inkasenci,
• deklaracjach - rozumie się przez to również zeznania, wykazy, zestawienia, sprawozdania oraz informacje, do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego, podatnicy, płatnicy i inkasenci.

Księgi podatkowe i dokumenty źródłowe będące odzwierciedleniem zapisów znajdujących się w tych księgach należy zatem przechowywać przez okres równy okresowi przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Zobowiązaniem podatkowym jest z kolei wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego (art. 5 ww. ustawy).

Z art. 70 § 1 O.p. wynika, że zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Przedawnienie zobowiązania podatkowego oznacza, że po upływie określonego czasu - od momentu powstania zobowiązania podatkowego - zobowiązanie to wygasa, a organ podatkowy, po upływie terminu przedawnienia, nie może domagać się uregulowania (nie ma możliwości wyegzekwowania) należnego świadczenia. Termin ten może ulec wydłużeniu w związku z zawieszeniem lub przerwaniem biegu terminu zawieszenia (patrz: art. 70 § 2-7 O.p.). Kwestie te pomijamy jako niedotyczące pytania, ale należy je mieć na uwadze.

Podsumowując, zgodnie z O.p. podatnik ma obowiązek przechowania ksiąg podatkowych i związanych z ich prowadzeniem dokumentów do czasu upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego, tj. - co do zasady - przez pięć lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku (o ile nie został zawieszony/przerwany bieg terminu przedawnienia).

UWAGA! Na temat okresów przechowywania zbiorów księgowych - z uwzględnieniem przepisów o rachunkowości - pisaliśmy w BI nr 23 z 10 sierpnia 2025 r. Kwestię tę pomijamy.

Stanowisko KIS

Na temat wpływu korekty deklaracji na okres przechowywania dokumentów wypowiedział się Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 23 lipca 2025 r., nr 0112-KDIL1-2.4012.236.2025.1.AS. Biorąc pod uwagę ww. przepisy O.p. organ uznał, że złożenie korekty deklaracji za dany miesiąc nie skutkuje ponownym ustaleniem okresu przedawnienia, a tym samym okresu przechowywania deklaracji, ewidencji dla celów rozliczania podatku oraz wszystkich dokumentów, na podstawie których została sporządzona korekta deklaracji z uwzględnieniem daty zapłaty zobowiązania podatkowego, daty zwrotu nadpłaty lub nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynikającej z tej korekty.

Organ poparł to stanowisko wyrokami sądów administracyjnych (patrz: wyrok NSA z 13 grudnia 2018 r. sygn. akt II FSK 3416/16 i wyrok NSA z 30 lipca 2020 r., sygn. akt I FSK 128/20), z których wynika, że:

• bieg terminu przedawnienia otwiera deklaracja pierwotna i ewentualnie dokonany na jej podstawie zwrot; kolejne składane przez podatnika korekty deklaracji raz otwartego biegu terminu przedawnienia nie zmieniają;
• okoliczność, że w każdym przypadku złożenia korekty deklaracji z wykazaną kwotą do zwrotu organ podatkowy dokonuje tego zwrotu w terminie 60 dni od daty złożenia korekty nie oznacza, że każda taka korekta i dokonany na jej podstawie zwrot prowadzi do "odnowienia" biegu terminu przedawnienia - pogląd taki pozostaje w sprzeczności z art. 70 Ordynacji podatkowej, który nie przewiduje, aby mogło następować wielokrotne rozpoczęcie biegu terminu przedawnienia tego samego zobowiązania;
• korekta deklaracji nie powoduje powstania nowego zobowiązania, ale modyfikuje wysokość (formę rozliczenia) zobowiązania raz już powstałego.