Otrzymanie wkładu niepieniężnego (aportu) w księgach rachunkowych komunalnej spółki z o.o.

Gmina posiadająca 100% udziałów w spółce komunalnej z o.o. wniosła do tej spółki wkład niepieniężny (aport) w postaci środków trwałych (budowle, węzły cieplne, kotły itp.). Według jakiej wartości spółka z o.o. powinna wprowadzić do ksiąg rachunkowych środki trwałe będące przedmiotem aportu? Wartość środków trwałych (niektórych umorzonych w 100%) została przyjęta - na potrzeby wniesienia aportu - według wartości księgowej netto. Taką wartość mają też udziały przejęte przez gminę w zamian za ten aport. Faktura została wystawiona również na taką samą kwotę. Spółka dotychczas dzierżawiła te środki trwałe od gminy i płaciła czynsz roczny w wysokości amortyzacji tych środków według stawek ujętych w ustawie o CIT. Mieszkańcy więc w opłatach za ciepło zapłacili ten czynsz i teraz w przypadku wyceny (według wartości rynkowej) płaciliby po raz kolejny. Czy można przyjąć te środki trwałe w szyku rozwartym, tj. wartość brutto i dotychczasowe umorzenie, gdzie w niektórych przypadkach wartość netto będzie zero?

Z punktu widzenia zasad rachunkowości należy mieć na uwadze, iż spółka z o.o. zobowiązana jest do prowadzenia ksiąg rachunkowych i sporządzania sprawozdań finansowych zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o rachunkowości. Zgodnie z art. 36 ust. 1 tej ustawy, kapitały (fundusze) własne ujmuje się w księgach rachunkowych z podziałem na ich rodzaje i według zasad określonych przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy o utworzeniu jednostki.

Należy mieć na uwadze, iż wyceny wnoszonych wkładów dokonują sami wspólnicy. Przyjmuje się zazwyczaj, że przedmiot wkładu niepieniężnego (aportu) powinien zostać wyceniony w wartości wynikającej z umowy o wnoszonym aporcie. Co do zasady przedmiot aportu wyceniany i podawany jest w umowie w wartości rynkowej. Należy jednak pamiętać, że wynikająca z umowy wartość przedmiotu aportu powinna być równa co najmniej wartości nominalnej udziałów obejmowanych przez wspólników. Dlatego też takie zasady stanowią podstawę ewidencji składników mienia w księgach rachunkowych spółki z o.o. Zatem dla celów ujęcia przedmiotu wkładu niepieniężnego w postaci środków trwałych w księgach rachunkowych spółki z o.o. przyjmuje się ich wartość początkową wynikającą z umowy o wnoszonym aporcie.

Z informacji zawartych w pytaniu wynika, że na potrzeby wniesienia wkładu niepieniężnego (aportu) na podwyższenie kapitału zakładowego w komunalnej spółce z o.o. wartość środków trwałych (będących przedmiotem tego aportu) została ustalona w ich wartości księgowej netto. Taką wartość mają też udziały przejęte przez gminę w zamian za ten aport. Faktura została wystawiona również na taką samą kwotę.

Dysponując wyłącznie informacjami zawartymi w treści pytania i nie mając wglądu do dokumentów źródłowych (w tym umowy o wnoszonym aporcie), przyjmujemy założenie, że wartość środków trwałych (budowli, węzłów cieplnych, kotłów itp.) - będących przedmiotem wkładu niepieniężnego (aportu) wniesionego przez gminę do komunalnej spółki z o.o. w zamian za udziały otrzymane w podwyższonym kapitale zakładowym tej spółki - została ustalona w wartości księgowej netto i taka wartość została zapisana w umowie aportu. Oznacza to, że otrzymane przez spółkę z o.o. wskazane środki trwałe powinny zostać wprowadzone do ksiąg rachunkowych spółki w tej wartości (wartości księgowej netto), w szyku rozwartym, tj. ich wartość brutto i dotychczasowe umorzenie, zapisem:

a) wartość początkowa: Wn konto 01 "Środki trwałe",

b) dotychczasowe umorzenie: Ma konto 07-1 "Odpisy umorzeniowe środków trwałych",

c) podwyższenie kapitału zakładowego w wartości księgowej netto otrzymanego aportu: Ma konto 80 "Kapitał zakładowy".

Przyjęte przez spółkę rozwiązanie ewidencyjne powinno znaleźć swoje odzwierciedlenie w dokumentacji opisującej stosowane zasady (politykę) rachunkowości, wymaganej art. 10 ust. 1 ustawy o rachunkowości.